PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2015 | 14 | 1 |

Tytuł artykułu

Ewolucja koryta dolnej Skawy w świetle zabudowy hydrotechnicznej

Autorzy

Warianty tytułu

EN
Evolution of the lower Skawa channel in context of its hydrotechnical infrastructure

Języki publikacji

PL

Abstrakty

PL
W opracowaniu poruszono kwestię rozwoju koryta rzeki górskiej pod wpływem antropopresji. Wykorzystując analizę kartograficzną i kwerendę źródeł historycznych, zrekonstruowano przebieg i układ podgórskiego koryta Skawy w XVIII i XIX w., w okresie znikomej antropopresji. Przegląd literatury technicznej pozwolił na wskazanie głównych okresów rektyfikacji koryta prowadzącej do zlikwidowania koryta wielonurtowego. W toku współczesnych kartowań geomorfologicznych wskazano miejsca odtwarzania koryt błądzących, które pokrywają się z miejscem występowania koryt tego typu w XIX w. Za transformację wielonurtowego koryta Skawy w jednonurtowe odpowiedzialne są wieloletnie prace hydrotechniczne.
EN
The study discusses the development of a montane river channel under anthropopression. Cartographic analysis and examination of historical records provided basis for reconstruction of the course and pattern of the submontane Skawa river channel in the 18th and 19th century, when the area was only slightly affected by anthropopression. Review of technical literature enabled identification of the main periods of river rectification, resulting in disappearance of the multiple channel. Present day geomorphological mapping indicated sites of reappearance of wandering channels, overlapping areas in which they functioned in the 19th century. Transformation of the Skawa river channel from multiple to single is a consequence of long-term hydrotechnical works.

Wydawca

-

Rocznik

Tom

14

Numer

1

Opis fizyczny

s.213-221,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor
  • Zakład Geoinformacji i Badań Geośrodowiskowych, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, ul.Podchorążych 2, 30-084 Kraków

Bibliografia

  • Affek, A. (2013). Georeferencing of historical maps using GIS, as exemplified by the Austrian Military Surveys of Galicia. Geographia Polonica, 86(4), 375–390.
  • Bucała, A., Radecki-Pawlik, A. (2011). Wpływ regulacji technicznej na zmiany morfologii górskiego potoku: potok Jamne, Gorce. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus, 10(1), 3–16.
  • Chlebowski, B. (1889). Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. X, XII. Warszawa.
  • Hajdukiewicz, H., Wyżga, B. (2013). Degradacja rzek wielonurtowych polskich Karpat w XX wieku. [W:] Stan środowiska rzek południowej Polski – znaczenie środowiskowe, degradacja i możliwości rewitalizacji rzek wielonurtowych. Red. B. Wyżga. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.
  • Ingarden, R. (1910). Rozwój budownictwa wodnego w Galicyi w ostatniem dziesięcioleciu. Czas. Techn., 22, 23, 24.
  • Ingarden, R. (1922). Rzeki i kanały żeglowne w b. trzech zaborach i znaczenie ich gospodarcze dla Polski. Kraków.
  • Kałuża, T., Radecki-Pawlik, A. (2014). Wpływ grubego i drobnego rumoszu roślinnego na hydrodynamikę koryt rzecznych. Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus, 13(1), 67–80.
  • Kamykowska, M., Kaszowski, L., Krzemień, K. (1999). River channel mapping instruction. Key to the river channel description. Prace Geograf. UJ, 104, 9–25.
  • Kokoszka, R., Zawisza, E. (2008). Założenia gospodarki wodnej zbiornika Świnna Poręba w aspekcie jego głównych funkcji. Infrastr. Ekol. Ter. Wiej., 5, 139–147.
  • Korpak, J. (2008). Rola maksymalnych wezbrań w funkcjonowaniu systemów uregulowanych koryt górskich. Landform Analysis, 8, 41–44.
  • Korpak, J., Krzemień, K., Radecki-Pawlik, A. (2008). Wpływ czynników antropogenicznych na zmiany koryt cieków karpackich. Infrastr. Ekol. Ter. Wiej., 4.
  • Marczewski, B. (1897). Powiat Wadowicki pod względem geograficznym, statystycznym, historycznym. Kraków.
  • Matakiewicz, M. (1910). W sprawie kanałów galicyjskich. Czas. Techn., 21, 301–307.
  • Olszewski, M., Wajrak, A. (2014). Tragedia polskich rzek. Pogłębiamy je, oczyszczamy, otaczamy wałami – bez sensu. Gazeta Wyborcza, 14.05.2014.
  • Radecki-Pawlik, A. (2002). Pobór żwirów i otoczaków z dna potoków górskich. Aura – Ochr. Środ., 3, 17–19.
  • Tokarski, A. (1966). Przekrój osadów czwartorzędowych w dolinie Skawy u wylotu Wieprzówki. Kwart. Geol., 10(3), 851–860.
  • Witkowski, K., Wysmołek, G. (2013). Wpływ wielonurtowej Skawy na działalność człowieka w dnie doliny. Wadoviana, Przegl. Historyczno-Kulturalny, 16, 115–138.
  • Wyżga, B. (2001). Impact of the channelization – induced incision of the Skawa and Wisłoka rivers, southern Poland, on the conditions of overbank deposition. Regulated Rivers: Research & Management, 17, 85–100.
  • Wyżga, B., Zawiejska, J., Hajdukiewicz, H. (2013). Uwarunkowania występowania i przyczyny zaniku wielonurtowej morfologii rzek polskich Karpat. [W:] Stan środowiska rzek południowej Polski – znaczenie środowiskowe, degradacja i możliwości rewitalizacji rzek wielonurtowych.Red. B. Wyżga. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków.
  • Zieliński, T. (1998). Litofacjalna identyfikacja osadów rzecznych. [W:] Struktury sedymentacyjne i postsedymentacyjne w osadach czwartorzędowych i ich wartość interpretacyjna. Red. E. Mycielska-Dowgiałło. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW Warszawa.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikatory

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.agro-bb93d68e-394b-4325-bfbd-0711585f96cb
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.