Funkcje i formy balkonów jako elementu architektonicznego

• Autorzy: Borcz Z. , Borcz A.

Warianty tytułu

EN

Functions and forms of balconies as architectural elements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono różne funkcje i formy elementów architektonicznych, jakimi są: balkony, loggie, okna balkonowe i wykusze. Początkowo balkony występowały jako elementy obronne, związane z murami i basztami, taką rolę pełniły również wieże, skąd strażnik miejski mógł oglądać całe miasto. W budownictwie mieszkaniowym balkony pojawiają się w średniowieczu, spotykane są w renesansie i baroku, w okresie secesji przeżywają rozkwit formy, a w czasach współczesnych ożywiają elewacje przez zastosowanie światłocienia. Balkony wewnętrzne spotyka się w pałacach w formie krużganków, w kościołach katolickich stanowią miejsce dla chóru i organów, a w zborach protestanckich są przeznaczone dla wiernych. Pod względem konstrukcyjnym i materiałowym balkony zmieniały się zgodnie z postępem techniki budowlanej – najpierw były wykonywane z kamienia i drewna, z biegiem lat doszło żeliwo, stal walcowana i wreszcie żelbet.

EN

In the paper various functions and forms of balconies, comprising loggias, French windows and bays are presented. Balconies played initially a defensive role, so as city walls and watch towers, from these the guard could see the all town. Balconies appear in the housing architecture since Middle Ages, then they are to be found in Renaissance and Baroque. Their form is developing especially in the Art Nouveau time. Today balconies are a frontage decoration, they animate facades and create their appearance by chiaroscuro (light and shade) effects. Balconies exist in palaces as galleries, in Catholic churches they are a place for choir and organ, and in Protestant churches balconies are designed for people. Having in view construction and material, balconies underwent transformations along with the development of building technics. There exist stone and wooden balconies, stepwise in course of years cast iron, structural steel and at last ferroconcret were used.

Słowa kluczowe

PL

budynki; elementy architektoniczne; balkony; loggia; okna balkonowe; wykusze; kruzganki; balustrady

EN

building; architectural element; balcony; loggia; balcony window; bay window; gallery; balustrade

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
• Rocznik: 2011
• Tom: 10
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.51-63,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Borcz Z.

• Instytut Architektury Krajobrazu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24a, 50-363 Wrocław

autor

Borcz A.

Bibliografia

• Bogdanowski J., 2002. Architektura obronna w krajobrazie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Borcz Z., Niedźwiecka-Filipiak I., Zaniewska H., 2009. Transformacje miasto - wieś i wieś - miasto. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
• Cieląkowska R., Onyszczenko-Szwec L., 2006. Detal architektury mieszkaniowej Lwowa XIX i XX wieku. Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
• Historia sztuki - twórcy, nurty, style, 2002. Red. T. Jędryczak. Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, Horyzont, Warszawa.
• Mączeński Z., 1997. Elementy i detale architektoniczne w rozwoju historycznym. Wydawnictwo ARKADY, Warszawa.
• Łużyniecka E., 2002. Architektura klasztorów cysterskich na Śląsku. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• Staffa M., 2005. Słownik geografii turystycznej Sudetów. T. 20. Wydawnictwo I-BIS, Wrocław.
• Szurkowski L., Banaś B., 2009. Secesja w architekturze Wrocławia. CO-LIBROS, Wrocław.
• Wawrzyniak W., 1996. Sacrum w architekturze. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.