Distribution of common bivalves in the Polish coastal zone of the Baltic Sea

• Autorzy: Piesik Z. , Obolewski K. , Strzelczak A.

Warianty tytułu

PL

Rozmieszczenie pospolitych małży w polskiej strefie przybrzeżnej Bałtyku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The populations of common Baltic bivalves Macoma balthica, Mytilus edulis and Cerastoderma glaucum were studied in the Polish coast (up to 4 Nm), both in estuary and open coastal zones of the Middle Pomerania as well as in the Puck Bay and the Gulf of Gdańsk (up to 2 Nm). The following parameters were investigated: density of the bivalves and environmental conditions (distance from the shore, substrate type, coast type, depth). Relationships between environmental conditions and abundance of the consecutive bivalve species were analysed with the help of ordination method (redundancy analysis RDA) and multivariate regression trees (MRT). RDA analysis indicated that C. glaucum density depended mainly on the localisation along the coast while M. edulis occurrence was governed by the distance from the shore and depth. Only density of M. balthica depended evenly on all the environmental parameters. MRT analysis revealed that the main factors influencing the distribution of bivalves were sediment granularity and depth.

PL

Badano populację pospolitych bałtyckich małży Macoma balthica, Mytilus edulis i Cerastoderma glaucum w polskiej strefie przybrzeżnej (do 4 Nm) w strefach estuariowych i otwartego wybrzeża Pomorza Środkowego oraz strefie Zatoki Puckiej i Gdańskiej (do 2 Nm). Określono zagęszczenie badanych gatunków w wodach przybrzeżnych, w tym w rejonach ujść rzek Wieprzy, Słupi, Łupawy i Łeby oraz na obszarze Zatoki Puckiej i Gdańskiej, a także warunki środowiskowe (odległość od brzegu, typ podłoża, typ wybrzeża, głębokość). Z wykorzystaniem metod ordynacyjnych (RDA) oraz drzew regresyjnych (MRT) ustalono znaczenie poszczególnych parametrów środowiskowych dla każdego z gatunków małży. Według RDA zagęszczenie C. glaucum związane jest głownie z miejscem wybrzeża, natomiast M. edulis z odległością od brzegu i głębokością. Jedynie zagęszczenie M. balthica było równocześnie uzależnione od wszystkich parametrów. Drzewo regresyjne (MRT) wytypowało główny czynnik, jakim była w pierwszej kolejności ziarnistość osadów, a następnie głębokość.

Słowa kluczowe

EN

distribution; common bivalve; bivalve; Polish coastal zone; Baltic Sea; coastal zone; density; Macoma balthica; Mytilus edulis; Cerastoderma glaucum

• Wydawca: -
• Czasopismo: Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
• Rocznik: 2009
• Tom: 13 part II
• Opis fizyczny: p.33-47,fig.,ref.

Twórcy

autor

Piesik Z.

• Department of Water Ecology, Pomeranian Academy in Slupsk, Arciszewskiego 22 b, 76-200 Slupsk, Poland

autor

Obolewski K.

autor

Strzelczak A.

Bibliografia

• Breiman L., Friedman J.H., Olshen R.A., Stone C.G., 1984. Classification and regression trees. Wadsworth International Group, Belmont, California, USA.
• De’ath G., 2002. Multivariate regression trees: A new technique for modelling speciesenvironment relationships. Ecology, 83, 1105-1117.
• De’ath G., Fabricus K.E., 2000. Classification and regression trees: A powerful and simple technique for ecological data analysis. Ecology, 81, 3178-3192.
• Demel K., Mulicki Z., 1954. Studia ilościowe nad wydajnością biologiczną dna Południowego Bałtyku. (Quantitative studies of biological efectiveness of the Southern Baltic Sea floor). Pr. MIR, 7, 75-126, (in Polish).
• Friedrich M., Wilamski J., 1985. Variations in the chemical composition of surface waters transported to the Baltic Sea with the Rega River in the years 1964-1975. Oceanologia, 20, 69-83.
• Gunther C.P., Boysen-Ennen E., Niesel V., Hasemann C., Heuers J., Bittkau A., Fetzer I., Nacken M., Schluter M., Jaklin S., 1998. Observations of a mass occurrence of Macoma balthica larvae in midsummer. J. Sea Res., 40, 347-351.
• Haque A.M., Szymelfenig M., Węsławski J.M., 1997. Spatial and seasonal changes in the sandy littoral zoobenthos of the Gulf of Gdańsk. Oceanologia, 39, 3, 299-324.
• Herra T., Wiktor K., 1985. Skład i rozmieszczenie fauny dennej w przybrzeżnej strefie Zatoki Gdańskiej. (Composition and distribution of bottom fauna in coastal zone of the Gulf of Gdańsk). Stud. Mater. Oceanol., 46, 115-142, (in Polish).
• Hill M.O., Gauch H.G., 1980. Detrended correspondence analysis: an improved ordination technique. Vegetation, 42, 47-58.
• ISO 4365: 2005. Liquid flow in open channels – Sediment in streams and canals – Determination of concentration, particle size distribution and relative density.
• ISO 9195: 1992. Liquid flow in open channels – Sampling and analysis of gravel-bed material. Jagnow B., Gosselck F., 1987. Bestimmungsschlussel fur die Gehauseschnecken und Muscheln der Ostsee. (Identification key for the sea shells of the Baltic). Mitt. Zool. Mus. Berlin, 63, 2, (in German).
• Kotwicki L., 1997. Macrozoobenthos of the sandy littoral zone of the Gulf of Gdańsk. Oceanologia, 39, 4, 447-460.
• Kube J., Gosselck F., Powilleit M., Warzocha J., 1997. Long-term changes in the benthic communities of the Pomeranian Bay (Southern Baltic Sea). Helgol. Meeresunters., 51, 399-416.
• Kudelska D., Soszka H., 1996. Użytkowa i ekologiczna ocena oraz klasyfikacja wod – praktyka państw europejskich. (Usable and ecological assessment and classification of waters – practices of European countries). Ochr. Środ. i Zas. Nat., 9, 75-91, (in Polish).
• Krzykawski S., Załachowski W., 1983. Odżywianie się storni (Platichthys flesus) na żerowiskach przybrzeżnych w rejonach Ustronia Morskiego w latach 1974 i 1975. (Feeding of flounder (Platichthys flesus) in coastal feeding grounds in the vicinity of Ustronie Morskie over years 1974-1975). Zesz. Nauk. AR Szczecin, 103, 3-16, (in Polish).
• Legendre, P., Legendre L., 1998. Numerical Ecology. Elsevier, Amsterdam.
• Mulicki Z., Żmudziński L., 1969. Zasoby fauny dennej południowego Bałtyku w latach 1956-1957. (Zoobenthos resources of the Southern Baltic Sea over years 1956-1957). Pr. MIR, Gdynia, 15A, 77-100, (in Polish).
• Niemkiewicz E., 1999. Fitoplankton. W: Warunki środowiskowe polskiej strefy Południowego Bałtyku w roku 1998. (Phytoplankton. In: Environmental conditions in the Polish zone of the Southern Baltic in 1998). (Eds) B. Cyberska, Z. Lauer, A. Trzosińska, IMiGW, Gdynia, 181-199, (in Polish).
• Obolewski K., 2005. Bioindykatory zmian środowiska morskiego wywołanych napływem wod rzeki Słupi i Łupawy. W: Gospodarka wodna dorzecza Słupi i Łupawy. (Bioindicators of changes in marine environment induced by inflow of the Słupia and Łupawa riverine waters. In: Water management in the Słupia and Łupawa river basins). (Ed.) W. Lipczyński. Związek Miast i Gmin Dorzecza Rzeki Słupi i Łupawy, Słupsk, 183-195,(in Polish).
• Obolewski K., Konkel M., Strzelczak A., Piesik Z., 2007. Distribution and the role of Cerastoderma glaucum (Poiret, 1789) in the Polish Baltic Sea coast. Balt. Coast. Zone, 11, 13-24.
• Oksanen J., Minchin P.R., 1997. Instability of ordination results under changes in input data order: explanations and remedies. J. Veget. Sci., 8, 447-454.
• Osowiecki A., 2000. Kierunki wieloletnich zmian w strukturze makrozoobentosu Zatoki Puckiej. (Directions of long-term changes of the macrozoobenthos structure of the Puck Bay). Crangon, 3, 1-134, (in Polish).
• Oug E., 2001. Polychaetes from intertidal rocky and sedimentary habitats in the region of Tromso, northern Norway. Sarsia, 86, 75-83.
• Piesik Z., Kempter J., Wnuk-Glowedel W., 2003. Distribution and the role of Macoma balthica (L.) in the Polish Baltic Sea coast. Balt. Coast. Zone, 6, 79-97.
• Poleszczuk G., Sitek S., 1995. Biogeny w wodach przybrzeżnych Zatoki Pomorskiej na wschod od ujścia Świny w sezonach letnich 1981 i 1992 roku. (Nutrients in coastal waters of the Pomeranian Bay east to the mouth of the Świna River in summer 1981 and 1992). Stud. Mater. MIR, Gdynia, 33A, 89-101.
• Powilleit M., Kube J., Masłowski J., Warzocha J., 1995. Distribution of macrobenthic invertebrates in the Pomeranian Bay (Southern Baltic). Biul. MIR, 3, 136, 75-87.
• ter Braak C.J.F., 1986. Canonical Correspondence Analysis: a new eigenvector technique for multivariate direct gradient analysis. Ecology, 67, 1167-1179.
• ter Braak C.J.F., 1995. Ordination. In: Data analysis in community and landscape ecology. (Eds) R.H.G. Jongman, C.J.F. ter Braak, O.F.R. van Tongeren, Cambridge University Press, Cambridge, England, 91-173.
• Warzocha J., 1994. Spatial distribution of macrofauna in the Southern Baltic in 1983. Biul. MIR, 1, 131, 47-59.
• Warzocha J., 1995. Classification and structure of macrofaunal communities in the southern Baltic. Arch. Fish. Mar. Res., 42 (3), 225-237.
• Wenne R., Klusek Z., 1985. Longevity, growth and parasites of Macoma balthica L. in the Gdańsk Bay (South Baltic). Pol. Arch. Hydrobiol., 32, 1, 31-45.
• Żmudziński L., 1987. Świat zwierzęcy. W: Bałtyk Południowy. (Animal’s word. In: Southern Baltic Sea). (Ed.) B. Augustowski. Gdań. Tow. Nauk., Zakł. Nar. Ossolińskich, Wrocław, 347-376, (in Polish).
• Żmudziński L., Andrulewicz E., 1997. Preliminary studies on sandy littoral macrofauna at protected areas of the Polish open Baltic Sea coast. Balt. Coast. Zone, 1, 33-43.
• Żmudziński L., Ostrowski J., 1990. Zoobentos. W: Zatoka Gdańska. (Zoobenthos. In: Gdańsk Bay). (Ed.) A. Majewski. Wyd. Geologiczne, Warszawa, 402-430, (in Polish).