Polimorfizm genu białka prionowego PrP u polskich owiec nizinnych utrzymywanych na Podlasiu

• Autorzy: Niznikowski R. , Czub G. , Kaminski J. , Nieradko M. , Swiatek M. , Glowacz K. , Slezak M.

Warianty tytułu

EN

Polymorphism of the prion protein gene PrP in Polish Lowland Sheep raised in the Podlasie region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badaniami objęto stada maciorek i tryków polskich owiec nizinnych (7 stad) z terenu woj. podlaskiego. Ocenie poddano 349 owiec (326 ♀ i 23 ♂) w wieku od 2 do 11 lat, należących do trzech odmian polskich owiec nizinnych: corriedale (2 stada), polskiej owcy nizinnej z regionu podlaskiego (3 stada) i żelaźnieńskiej (2 stada). Wszystkie zwierzęta były poddane identyfikacji genu białka prionowego PrP. Na podstawie przeprowadzonych prac badawczych stwierdzono wysoko istotny wpływ odmiany owiec nizinnych oraz nieistotny płci na frekwencje alleli i genotypów. Wykazano występowanie pięciu alleli (ALRR, ALRQ, ALHQ, AFRQ i VLRQ) u odmiany corriedale, natomiast u polskich owiec nizinnych z regionu podlaskiego nie znaleziono allelu VLRQ, a u żelaźnieńskich alleli VLRQ i AFRQ. Zidentyfikowano 11 genotypów trzęsawki, w tym najwięcej u owcy corriedale – 11 genotypów (11 u maciorek i 3 u tryków), 5 genotypów u polskiej owcy nizinnej z regionu podlaskiego (5 u maciorek i 2 u tryków) oraz 3 genotypy u owcy żelaźnieńskiej (3 u maciorek i 2 u tryków). Stwierdzono bardzo wysoką frekwencję genotypu ALRR/ALRR i ALRR/ALRQ u owcy żelaźnieńskiej i polskiej owcy nizinnej z regionu podlaskiego w porównaniu do owiec corriedale. Genotypy zawierające allel AFRQ (ALHQ/AFRQ, AFRQ/AFRQ, VLRQ/AFRQ) i VLRQ (VLRQ/ALRR, VLRQ/ALRQ, VLRQ/ALHQ, VLRQ/AFRQ) znaleziono u owiec corriedale, natomiast u owiec nizinnych z regionu podlaskiego genotyp ALRR/AFRQ znaleziono tylko u jednej maciorki, wykazując równocześnie bardzo niski poziom ich frekwencji. Stwierdzenie bardzo wysokiej frekwencji alleli i genotypów zawierających allel ALRR u odmiany żelaźnieńskiej i polskiej owcy nizinnej z regionu podlaskiego uznać należy za niezwykle cenne. Ze względu na występowanie u owiec corriedale alleli i genotypów zawierających VLRQ i AFRQ, przy niższej frekwencji ALRR, wskazane jest opracowanie dla tej odmiany programu hodowlanego zmieniającego istniejący rozkład alleli i genotypów trzęsawki.

EN

The study was conducted on ewes and rams of the breed Polish Lowland Sheep from 7 flocks in the Podlasie Voivodeship. The analysis included 349 sheep (326 ♀ and 23 ♂) aged 2 to 11 years, belonging to three varieties of Polish Lowland Sheep: Corriedale (2 herds), Polish Lowland Sheep of Podlasie (3 herds) and Żelaźnieńska Sheep (2 herds). Identification of the PrP prion protein gene was performed in all the animals. The variety of Polish Lowland Sheep was found to have a highly significant effect, and sex an insignificant effect, on the frequency of scrapie alleles and genotypes. Five scrapie alleles (ALRR, ALRQ, ALHQ, AFRQ and VLRQ) were found in the Corriedale Sheep. Of these alleles, VLRQ was not found in the Polish Lowland Sheep of Podlasie and VLRQ and AFRQ were not found in the Żelaźnieńska Sheep. Eleven genotypes of scrapie were identified, with the greatest number in the Corriedale Sheep – 11 genotypes (11 in ewes, 3 in rams), 5 genotypes in the Polish Lowland Sheep of Podlasie (5 in ewes, 2 in rams) and 3 genotypes in the Żelaźnieńska Sheep (3 in ewes, 2 in rams). The frequency of ALRR/ALRR and ALRR/ALRQ genotypes in the Polish Lowland Sheep of Podlasie and Żelaźnieńska Sheep was very high compared to the Corriedale Sheep. Genotypes containing the AFRQ allele (ALHQ/AFRQ, AFRQ/AFRQ, VLRQ/AFRQ) and the VLRQ allele (VLRQ/ALRR, VLRQ/ALRQ, VLRQ/ALHQ, VLRQ/AFRQ) were found in the Corriedale Sheep. In the Polish Lowland Sheep of Podlasie the ALRR/AFRQ genotype was found only in one ewe. The very high frequency of alleles and genotypes containing the ALRR allele in the Żelaźnieńska Sheep and Polish Lowland Sheep of Podlasie must be regarded as a very valuable result. Due to the presence in Corriedale Sheep of alleles and genotypes containing VLRQ and AFRQ, with a lower frequency of ALRR, a breeding programme for this breed should be developed to modify the current frequency of scrapie alleles and genotypes.

Słowa kluczowe

PL

genetyka zwierzat; owce; owca corriedale; owca polska nizinna; owca zelaznienska; gen bialka prionowego; gen PrP; polimorfizm genow; allele; genotyp

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
• Rocznik: 2014
• Tom: 10
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.25-33,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Niznikowski R.

• Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Ciszewskiego 8, 02-787 Warszawa

autor

Czub G.

• Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Ciszewskiego 8, 02-787 Warszawa

autor

Kaminski J.

• Regionalny Związek Hodowców Owiec i Kóz w Białymstoku, ul.Marii Skłodowskiej-Curie 3, 15-094 Białystok

autor

Nieradko M.

• Regionalny Związek Hodowców Owiec i Kóz w Białymstoku, ul.Marii Skłodowskiej-Curie 3, 15-094 Białystok

autor

Swiatek M.

• Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Ciszewskiego 8, 02-787 Warszawa

autor

Glowacz K.

• Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Ciszewskiego 8, 02-787 Warszawa

autor

Slezak M.

• Katedra Szczegółowej Hodowli Zwierząt, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Ciszewskiego 8, 02-787 Warszawa

Bibliografia

• 1. Decyzja Komisji z dnia 13 lutego 2003 r. ustanawiająca minimalne wymogi w zakresie tworzenia programów hodowli owiec odpornych na pasażowalne encefalopatie gąbczaste(notyfikowana jako dokument nr C(2003) 498) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (2003/100/WE). Dz. Urz. UE L 41/41, 209-213.
• 2. GOMBOJAV A., ISHIGURO N., HORIUCHI M., SERMYADAG D., BYAMBAA B., SHINAGAWA M., 2003 – Amino acid polymorphisms of PrP gene in Mongolian sheep. Journal of Veterinary Medical Science 65, 1, 75-81.
• 3. KAAL L.M.T.E., WINDIG J.J., 2005 – Rare sheep breeds and breeding for scrapie resistance in the Netherlands. W: Book of abstracts of the 56th Annual Meeting of the European Associationfor Animal Production 11. Red. Y. v.d. Honing. Wageningen Academic Publishers,Wageningen, 375.
• 4. LAUDOWICZ A., BŁACHUTA B., 1983 – Efekty uszlachetniania masowego pogłowia owiec w północno-wschodnim rejonie Polski. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 265, 373-379.
• 5. LÜHKEN G., BUSCHMANN A., GROSCHUP M.H., ERHARDT G., 2004 – Prion protein allele A136H154Q171 is associated with high susceptibility to scrapie in purebred and crossbredGerman Merinoland sheep. Archives of Virology 149, 8, 1571-1580.
• 6. MATTHEWS D., 2005 – Scrapie: an overview; policy issues and potential eradication measures. W: Book of abstracts of the 56th Annual Meeting of the European Association for32 R. Niżnikowski i wsp. Animal Production 11. Red. Y. v.d. Honing. Wageningen Academic Publishers, Wageningen, 374.
• 7. NIŻNIKOWSKI R., GŁOWACZ K., CZUB G., ŚLĘZAK M., ŚWIĄTEK M., 2013 – Polimorfizm genu białka prionowego PrP u krajowych owiec o wełnie mieszanej, merynosapolskiego i muflona europejskiego (Ovis aries musimon). Nauka Przyroda Technologie 7,4, #59.
• 8. NIŻNIKOWSKI R., GŁOWACZ K., CZUB G., ŚLĘZAK M., ŚWIĄTEK M., 2013 – Polimorfizm genu białka prionowego PrP u wrzosówki polskiej utrzymywanej w stadzie w Żelaznej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Biologia i Hodowla Zwierząt, LXX, 598, 45-54.
• 9. NIŻNIKOWSKI R., JANIKOWSKI W.T., RANT W., HABER M., BOLIMOWSKI R., 1997 – Wpływ genotypu i typu urodzenia na wybrane cechy użytkowości maciorek, uzyskanychw trakcie prac zmierzających do wytworzenia owiec typu corriedale. W: Rola i znaczeniehodowlane chronionych przed wyginięciem ras i odmian owiec. Fundacja Rozwój SGGW,Warszawa.
• 10. NIŻNIKOWSKI R., LÜHKEN G., STRZELEC E., LIPSKY S., POPIELARCZYK D., ERHARDT G., konsorcjum ECONOGENE, 2006 – Polimorfizm genu PRNP w kodonach 136,154 i 171 u polskich ras owiec. Medycyna Weterynaryjna 62 (8), 938-941.
• 11. NIŻNIKOWSKI R., RANT W., 2003 – Efekty pracy hodowlanej prowadzonej w kierunku doskonalenia cech rozrodu u polskich owiec nizinnych odmiany żelazneńskiej. RocznikiNaukowe Zootechniki, T. 30, z. 2, 283-296.
• 12. O’DOHERTY E., AHERNE M., ENNIS S., WEAWERS E., ROCHE J.F., SWEENEY T., 2001 – Prion protein gene polymorphisms in pedigree sheep in Ireland. Research in VeterinaryScience 70, 51-56.
• 13. POLSKI ZWIĄZEK OWCZARSKI, 2013 – Hodowla Owiec i Kóz w Polsce w 2012 roku. Polski Związek Owczarski, Warszawa.
• 14. REJDUCH B., KNAPIK J., PIESTRZYŃSKA-KAJTOCH A., KOZUBSKA-SOBOCIŃSKA A., KRUPIŃSKI J., 2009 – Frequency of genotypes in the PrP prion protein gene locus in thePolish sheep population. Acta Veterinaria Hungarica 57 (1), 30-49.
• 15. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 260/2003 z dnia 12 lutego 2003 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 999/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do zwalczaniapasażowalnych encefalopatii gąbczastych u owiec i kóz oraz zasad handlu żywymiowcami, kozami i zarodkami bydlęcymi (Tekst mający znaczenie dla EOG). Dz. Urz. UE L37/7, 201-205.
• 16. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001 z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiające zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych przenośnychgąbczastych encefalopatii. 2001. Dz. Urz. UE L 147, 1-66.
• 17. SPSS 21.0 for Windows, IBM Ltd.
• 18. VAN KAAM J.B.C.H.M., FINOCCHIARO R., VITALE M., PORTOLANO B., VITALE F., CARACAPPA S., 2005 – PrP allele frequencies in non-infected Valle del Belice and infectedcross-bred flocks. W: Book of abstracts of the 56th Annual Meeting of the European Associationfor Animal Production 11. Red. Y. v.d. Honing. Wageningen Academic Publishers,Wageningen, 376.