Correlation between morphological forms of three-spined stickleback and parasites infestation in the Baltic Sea

• Autorzy: Morozinska-Gogol J.

Warianty tytułu

PL

Korelacja pomiędzy formami morfologicznymi ciernika a inwazją pasożytów w Bałtyku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The three-spined stickleback Gasterosteus aculeatus (L.) has been a very frequent fish in the Baltic coastal waters. In the Baltic Sea occurred three morphological forms of the three-spined stickleback: trachurus, semiarmatus and leiurus. The distribution and frequency of all forms of the stickleback in the Baltic have been different. The examined sticklebacks were collected from the Gulf of Gdańsk (Gdynia, Puck, Hel) and the mouth of the Dead Vistula (Górki Wschodnie). The studies on the correlation between the morphological forms of the stickleback and parasites’ infestation were carried out. Some species of parasites infected first of all form trachurus or leiurus of the stickleback. Correlation was observed in some of marine parasites like Thersitina gasterostei (Pagenstecher, 1861) (Copepoda) and Gyrodactylus arcuatus (Bychowsky, 1933) (Monogenea), infected generally trachurus form. Freshwater ciliates from the family Trichodina or plerocercoids of Schistocephalus solidus (Müller, 1776) (Cestoda) were found generally on/in form leiurus.

PL

Ciernik jest rybą wykazującą niezwykłą zmienność morfologiczną. W związku z liczbą tarczek kostnych pokrywających ciało ryby, wyróżnia się kilka typów morfologicznych. Przypisuje im się też różne preferencje co do środowiska. Formę trachurus uważa się za morską, odbywajacą tarło w słonawych wodach Bałtyku, semiarmatus za pośrednią, z preferencją do wód słodkich a leiurus traktuje się jako odmianę słodkowodną, rozradzajacą sie w pobliskich rzekach i kanałach melioracyjnych. W Bałtyku wystepują wszystkie wspomniane formy morfologiczne ciernika, których rozmieszczenie i liczebność wzdłuż naszego wybrzeża jest różna. Trzy formy były stwierdzone w Zatoce Gdańskiej, przy czym najliczniej stwierdzano formę trachurus a najrzadziej leiurus. Na zachód od Zatoki Gdańskiej nie stwierdzono formy leiurus. Wyniki przeprowadzonych badań parazytologicznych ciernika, wykazały związek pomiędzy polimorfizmem ciernika a stopniem inwazji niektórych pasożytów. Korelacje zaobserwowano między innymi w przypadku typowych dla ciernika widłonogów Thersitina gasterostei oraz przywr monogenetycznych Gyrodactylus arcuatus, które zarażały przede wszystkim cierniki trachurus. Wymienionym pasożytom, podobnie jak formie ciernika przypisuje się morski charakter. Inaczej przebiegała inwazja słodkowodnych orzęsków z rodzaju Trichodina oraz plerocerkoidów Schistocephalus solidus. Powyższe pasożyty zarażały najczęsciej słodkowodna forme leiurus.

Słowa kluczowe

EN

correlation; morphological form; three-spined stickleback; parasite; infestation; Baltic Sea; Gasterosteus aculeatus; Gasterosteus leiurus; Gasterosteus trachurus; Gasterosteus semiarmatus; prevalence; fish; marine environment; Gasterosteidae; polymorphism

• Wydawca: -
• Czasopismo: Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
• Rocznik: 2000
• Tom: 04
• Opis fizyczny: p.87-94,fig.,ref.

Twórcy

autor

Morozinska-Gogol J.

• Department of Ecology and Protection of the Sea, Pomeranian Pedagogical University, Arciszewskiego St.22 b, 76-200 Slupsk, Poland

Bibliografia

• Banbura, J. 1994. Lateral plate morph differentiation on freshwater and marine populations of the three-spined stickleback, Gasterosteus aculeatus, in Poland. J. Fish Biol., 44, 773-783.
• Banbura, J., Przybylski, M. 1987. Występowanie form morfologicznych ciernika - Gasterosteus aculeatus o różnym stopniu opancerzenia wzdłuż polskiego wybrzeża Bałtyku [Occurrence of morphological forms of the three-spined stickleback - Gasterosteus aculeatus with different number of lateral plates along polish coast of the Baltic]. Stresz. ref. XIV Zjazdu Pol. Tow. Zool., Szczecin 17-19 IX 1987, 12.
• Basson, L., Van As, J.G. 1991. Trichodinids (Ciliophora: Peritrichia) from a calanoid copepod and catfish from South Africa with notes on host specificity. Syst. Parasitol., 18, 147-158.
• Bylund, G., Fagerholm, H.-P., Calenius, G., Wikgren, B.-J., Wikström, M. 1980. Parasites of Fish in Finland. II. Methods for Studying Parasite Fauna in Fish. Acta Acad. Abo., ser. B., 40, 1-23.
• Dartnall, H.J.G., Walkey, M. 1979. Parasites of marine sticklebacks. J. Fish Biol., 14, 471-474.
• Dick, T.A., Belosevic, M. 1981. Parasites of arctic charr Salvelinus alpinus (Linnaeus) and their use in separating sea-run and non-migrating charr. J. Fish Biol., 18, 339-347.
• Folstad, I., Hope, A.M., Karter, A., Skorping, A. 1994. Sexually selected colour in male sticklebacks: a signal of both parasite exposure and parasite resistance? Oikos, 69, 511-515.
• Galli, P., Mariniello, L., Crosa, G., Ortis, M., Occhipinti Ambrogi, A., D’Amelio, S. 1998. Populations of Acanthocephalus anguillae and Pomphorhynchus laevis in rivers with different pollution levels. J. Helminthol., 72, 331-335.
• Gurney, R. 1913. Some notes on the parasitic copepod Thersitina gasterostei Pagenstecher. Ann. Mag. Nat. Hist., ser. 8, 12, 415-424.
• Gurney, R. 1933. British fresh-water Copepoda. Vol. 3, Ray Society, London.
• Hanek, G., Molnar, K. 1974. Parasites of freshwater and anadromous fishes from Matamek River system, Quebec. J. Fish. Res. Bd Can., 31, 1135-1139.
• Harris, P.D. 1985. Species of Gyrodactylus von Nordmann, 1832 (Monogenea: Gyrodactylidae) from freshwater fishes in southern England, with a description of Gyrodactylus rogatensis sp. nov. from the bullhead Cottus gobio L. J. Nat. Hist., 19, 791-809.
• Horsted, S.J., Nielsen, T.G., Riemann, B., Pock-Steen, J., Bjorsen, P.K. 1988. Regulation of zooplankton by suspension - feeding bivalves and fish in estuarine enclosures. Mar. Ecol. Prog. Ser., 48, 217-224.
• Höglund, J., Thulin, J. 1990. The epidemiology of metacercariae of Diplostomum barei and D. spathaceum in pearch (Perca fluviatilis) from the warm water effluent of a nuclear power station. J. Helminthol., 64, 139-150.
• Kabata, Z. 1992. Copepods Parasitic on Fishes. Synopses of the British Fauna (New Series), London 47.
• Kamiso, H.N., Olson, R.E. 1986. Host-parasite relationships between Gyrodactylus stellatus (Monogenea: Gyrodactylidae) and Parophrys vetulus (Pleuronectidae - English Sole) from coastal waters of Oregon. J. Parasitol., 72, 125-129.
• Malmberg, G. 1990. On the ontogeny of the haptor and the evolution of the Monogenea. Syst. Parasitol., 17, 1-65.
• Manzer, J.I. 1976. Distribution, food and feeding of the Threespine Stickleback, Gasterosteus aculeatus, in great Central Lake, Vancouver Island, with comments on competition for food with juvenile Sockeye Salmon, Oncorhynchus nerka. Fish. Bull., 74, 647-668.
• Marcogliese, D.J. 1992. Metazoan parasites of sticklebacks on Sable Island, Northwest Atlantic Ocean: biogeographic considerations. J. Fish Biol., 41, 399-407.
• Meakins, R.H., Walkey, M. 1975. The effects of parasitism by the plerocerkoid of Schistocephalus solidus Muller 1776 (Pseudophyllidea) on the respiration of the three-spined stickleback Gasterosteus aculeatus L. J. Fish Biol., 7, 817-824.
• Morozińska-Gogol, J. 1996. Three-spined stickleback Gasterosteus aculeatus as potential transmitter of parasites to predatory fish and fish-feeding birds. Proc. Pol.-Swed. Symp. Baltic Coast. Fish. Resour. Manage., 2-3 April 1996, Sea Fish. Inst., Gdynia, 131-135.
• Möller, H. 1978. The effects of salinity and temperature on the development and survival of fish parasites. J. Fish Biol., 12, 311-323.
• Penczak, T. 1960a. Studia nad ciernikiem (Gasterosteus aculeatus L.) w Polsce. Część I [Study on the three-spined stickleback (Gasterosteus aculeatus L.) in Poland]. Fragm. faun., 8, 367-400.
• Penczak, T. 1960b. Nowe przypadki zmienności ciernika Gasterosteus aculeatus L. [New event of mutability of the three-spined stickleback Gasterosteus aculeatus L.]. Fragm. faun., 8, 403-410.
• Penczak, T. 1962. Biometria ciernika Gasterosteus aculeatus L. z rzeki Ner [Biometry of the three-spined stickleback Gasterosteus aculeatus L.]. Fragm. faun., 10, 137-161.
• Pojmańska, T. 1991. Pasożyty ryb Polski. Tasiemce - Cestoda. Klucze do oznaczania [Parasites of fish from Poland. Cestoda. Taxonomic keys]. Inst. Parazytol., PAN, Warszawa.
• Poulin, R., FitzGerald, G.J. 1988. Water temperature, vertical distribution, and risk of ectoparasitism in juvenile sticklebacks. Can. J. Zool., 66, 2002-2005.
• Prost, M. 1959. Badania nad wpływem zasolenia wody na faune Monogenoidea ryb [Study on the influence of water salinity on the fauna Monogenoidea of fish]. Acta Parasit. Pol., 7, 615-630.
• Rohde, K. 1993. Ecology of Marine Parasites An Introduction to Marine Parasitology. Cab Int., United Kingdom.
• Rolbiecki, L., Rokicki, J., Morozinska-Gogol, J., Chibani, M. 1999. Larval stages of helminths in fish from the Vistula Lagoon and the Gulf of Gdansk in relation to bird occurrence. Bull. Sea Fish. Inst., 2, 51-60.
• Skóra, K. 1992. Fishery. Stud. Mater. Oceanol., 61, 205-220.
• Skóra, K. 1993a. Ryby Zatoki Puckiej - przyczyny degradacji oraz metody rekultywacji zasobów [Fish of the Puck Bay - causes of degradation and methods of recultivation of the stocks]. In: Problemy ekologiczne Ziemi Puckiej - stan i środki zaradcze. Zbiór ekspertyz [Ecological Problems of the Puck Land], 59-69. Gdańsk, Krokowa.
• Skóra, K. 1993b. The causes of changes in the composition and quantities of ichthyofauna stocks in Puck Bay. In: Pliński M. (Ed.) The ecology of Baltic Terrestrial, coastal and Offshore Areas - Protection and Management. Proc. Conf. Sopot, Poland, 11-12 December 1992, Part 1 - Marine environment, 115-127, Inst. Oceanogr. UG, Gdańsk.
• Virgil, J.A., McPhail, J.D. 1994. Spatio-temporal distribution of anadromous (trachurus) and freshwater (leiurus) threespine sticklebacks, Gasterosteus aculeatus. Can. Field Nat., 108, 355-360.
• Waadu, G.D.B., Chappell, L.H. 1991. Effect of water temperature on the ability of Diplostomum spathaceum miracidia to establish in lymnaeid snails. J. Helminthol., 65, 179-185.
• Walkey, M., Lewis, D.B., Dartnall, H.J.G. 1970. Observations on the host - parasite relations of Thersitina gasterostei (Crustacea: Copepoda). J. Zool., (London), 163, 371-381.
• Wootton, R.J. 1976. The biology of the sticklebacks. London Acad. Press.
• Yeomans, W.E., Chubb, J.C., Sweeting, R.A. 1997. Use of protozoan communities for pollution monitoring. Parassitologia, 39, 201-212.