Zawartość fluoru w diecie populacji polskiej - próba oszacowania

• Autorzy: Debinski A , Nowicka G. , Sekula W. , Figurska K.

Warianty tytułu

EN

Assessment of fluoride intake from diet in Polish population

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Nadmierna ekspozycja na fluor może być przyczyną fluorozy oraz innych chorób. Określenie dobowej ekspozycji na fluorki ze źródeł pokarmowych może mieć istotne znaczenie w profilaktyce tych schorzeń. W pracy oceniono spożycie fluoru z wybranych źródeł pokarmowych w populacji polskiej. Obliczenie średniego dobowego spożycia fluoru przeprowadzono w oparciu o średnie spożycie ryb i ich przetworów, herbaty oraz wód mineralnych, wyliczone na podstawie badań budżetów gospodarstw domowych w latach 1999-2003, a także literaturowych danych zawartości fluoru w produktach spożywczych. Stwierdzono, że ważnym źródłem fluoru w diecie są herbaty, konserwy rybne oraz wody mineralne. Wykazano, że średnie dobowe spożycie fluoru z tych źródeł może przekraczać górną granicę zalecanego bezpiecznego spożycia.

EN

Excessive exposition on fluoride may case fluorosis and other disease. An assessment of daily fluoride intake from nutritional sources may be important for disease prevention. The aim of this study was to assess daily fluoride intake from selected nutritional sources in Polish population. The mean consumption of fish and fish products, tea and mineral spring waters based on household budget surveys in 1999-2003 years were calculated. Fluoride concentration in food products were taken from reference data. We find that tea, canned fish and high-mineral spring waters are important nutritional sources of fluoride. We concluded that in Polish population mean daily fluoride intake from food may be above adequate intake.

Słowa kluczowe

PL

zrodla fluoru; fluor; Polacy; spozycie zywnosci; dieta; zawartosc fluoru; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2006
• Tom: 33
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.300-308,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Debinski A

• Instytut Zywnosci i Zywienia, Warszawa

autor

Nowicka G.

autor

Sekula W.

autor

Figurska K.

Bibliografia

• 1. Siebert G., Gabriel E., Hannover R., et al.: Fütterungsstudie mit Krill an Ratten unter besonderer Berücksichtigung von Fluorid. In: Nahrung aus dem Meer. Berlin, Springer-Verlag, 1981, pp. 99-118.
• 2. McGuire S.: Fluoride content of bottled water. N. Engl. J. Med., 1989, 321, 836-837.
• 3. Jędra M., Urbanek-Karłowska B., Gawarska H. i wsp.: Zawartość fluoru w herbatach oraz napojach i koncentratach napojów z ekstraktem herbaty. Bromat. Chem. Toksykol. 2003, Supl. 36, 41-45.
• 4. Fung K. E, Zhang Z. Q., Wong J. W. C., et al.: Fluoride contents in tea and soil from tea plantations and the release of fluoride into tea liquor during infusion. Environment. Poll., 1999, 104, 197-205.
• 5. Krełowska-Kułas M.: Zawartość fluoru w warzywach z terenu przemysłowego. Metabolizm fluoru 1994, 6, 96-97.
• 6. Kusa Z., Kurzeja E., Twarogal K., i wsp.: Ocena skarżenia fluorem niektórych roślin runa leśnego z terenu oddziaływania Huty Katowice. Metabolizm fluoru 1996, 7, 54-57.
• 7. Mezghani I., Elloumi N., Ben Abdallah F., et al: Fluoride accumulation by vegetation in the vicinity of a phosphate fertilizer plant in Tunisia. Fluoride 2005, 38, 69-75.
• 8. Palmer C.A., Anderson J.J.B.: Position of The American Dietetic Association: The impact of fluoride on health. J. Am. Diet. Assoc., 2001, 101, 126-132.
• 9. Position of the American Dietetic Association: The impact of fluoride on health. J. Am. Diet. Assoc., 2005, 105, 1620-1628.
• 10. Ziemlański Ś.: Podstawy prawidłowego żywienia człowieka. Zalecenia żywieniowe dla ludności w Polsce. Warszawa, Instytut Danona 1998.
• 11. Dietary Reference Intakes for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D3 and Fluoride. Washington D.C. USA. National Academy Press. 2001.
• 12. Fluorides and fluoridation. Tolerable dosage, http://www.rvi.net/~fluoride/s05.htm.
• 13. Toxicological and nutritional aspects of the use of minerals and vitamins in foods. Part I. Minerals (including trace elements). Federal Institute for Health Protection of Consumers and Veterinary Medicine Berlin, 18 January 2002. http://dge.de.
• 14. Safe upper levels for vitamin and minerals: Expert Group on Vitamin and Minerals, May 2003 http://www.food.gov.uk/multimedia/pdfs/vitamin2003.pdf.
• 15. Smith G. E.: Fluoride, teeth and bone. Med. J. Austral., 1985, 143, 283-286.
• 16. Jolly S. S.: Hydric fluorosis in Punjab (India). In: Fluoride in medicine Ed: T. L. Vischer. Bern. Hans Huber Publishers 1970 pp 106-121.
• 17. Whitford G. M.: Acute and chronic fluoride toxicity. J. Dent. Res., 1992, 71, 1249-1254.
• 18. McGill P E.: Endemic fluorosis. Baill. Clin. Rheumatol., 1995, 9, 75-81.
• 19. Allolio B., Lehmann R.: Drinking water fluoridation and bone. Exp. Clin. Endocrinol. Diabetes., 1999, 107, 12-20.
• 20. Sogaard C. H., Mosekilde L., Schwartz W., et al.: Effects of fluoride on rat vertebral body biomechanical competence and bone mass. Bone 1995, 16, 163-169.
• 21. Hillier S., Cooper C., Kellingray S., et al.: Fluoride in drinking water and risk of hip fracture in the UK: a case-control study. Lancet 2000, 355, 265-269.
• 22. European Commission. Scientific Committee on Food. Opinion on arsenic, barium, fluoride, boron and manganese in natural mineral waters. Expressed on 13 December 1996. http://ec.europa.eu/food/fs/sc/oldcomm7/out09_en.html.
• 23. Sesikeran B., Krishnamurthy D., Harinarayana-Rao S., et al.: Studies on skeletal muscle biopsies in endemic skeletal fluorosis. Neurology India 2000, 48, 187-188.
• 24. Zhao W., Zhu H., Yu Z., et al.: Long-term effects of various iodine and fluorine doses on thyroid and fluorosis in mice. Endocrinol. Reg. 1998, 32, 63-70.
• 25. Jonderko G., Kita K., Pietrzak J., i wsp.: Badania wpływu subchronicznego zatrucia fluorkiem sodu na tarczycę u królików w warunkach dostatecznej i zwiększonej podaży jodu. Endokrynol. Pol., 1983, 34, 195-203.
• 26. Inkielewicz I., Krechniak J.: Fluoride content in soft tissues and urine of rats exposed to sodium fluoride in drinking water. Fluoride 2003, 36, 263-266.
• 27. Wan S., Zhang J., Wang J.: Effects of high fluoride on sperm quality and testicular histology in male rats. Fluoride 2006, 39, 17-21.
• 28. Harinarayan C.V., Kochupillai N., Madhu S.V, et al.: Fluorotoxic metabolic bone disease: An osteo-renal syndrome caused by excess fluoride ingestion in the tropics. Bone 2006, 39, 907-914.
• 29. Birkner E., Grucka-Mamczar E., Kasperczyk S., i wsp.: Wpływ fluorku sodu na aktywność dehydrogenazy sorbitolowej w osoczu i wątrobie królików z doświadczalną miażdżycą. Ann. Acad. Med. Stetin., 2004, 50 Supll.1, 14-18.
• 30. Grucka-Mamczar E., Birkner E., Strawarska-Pięta B., i wsp.: Aktywność wybranych enzymów i stężenie amoniaku w surowicy krwi szczurów z hiperglikemią fluorkową. Ann. Acad. Med. Stetin., 2004, 50, Supl.1, 36-41.
• 31. Xiang Q., Liang Y., Chen L., et al.: Effect of fluoride in drinking water on children’s intelligence. Fluoride 2003, 36, 84-94.
• 32. Varner J. A., Jensen K. F., Horvath W., et al.: Chronic administration of aluminum-fluoride or sodium-fluoride to rats in drinking water: alternations in neuronal and cerebrovascular integrity. Brain Res., 1998, 784, 284-298.
• 33. Seavey J.: Water fluoridation and crime in America. Fluoride 2005, 38, 11-22.
• 34. Dębiński A., Nowicka G.: Wpływ fluorków z pożywienia na aktywność antyresorpcyjną pamidronianu sodu - leku stosowanego w terapii osteoporozy. Żyw. Człow. Metab., 2004, 31, 312-320.
• 35. Lems W. F., Jakobs J. W. G., Bijlsma J. W. J., et al.: Is addition of sodium fluoride to cyclical etidronate beneficial in the treatment of corticosteroid induced osteoporosis. Ann. Rheum. Dis., 1997, 56, 357-363.
• 36. Machoy-Mokrzyńska A.: Fluor czynnikiem przedwczesnego starzenia. Ann. Acad. Med. Stetin. 2004, 50, Supl.1, 9-13.
• 37. USDA National Fluoride Database of Selected Beverages and Foods, October 2004. http://www.nal.usda.gov/fnic/foodcomp.
• 38. USDA National Fluoride Database of Selected Beverages and Foods Release 2, December 2005. http://www.nal.usda.gov/fnic/foodcomp.
• 39. Elmadfa J., Muskat E.: Wielkie tabele kalorii i wartości odżywczych. Warszawa. Wydawnictwo MUZA, 2006.
• 40. Wong M., H., Fung K. F., Carr H. P.: Aluminium and fluoride contents of tea, with emphasis on brick tea and their health implications. Toxicol. Lett., 2003, 137, 111-120.
• 41. Hudaykuliyev Y., Tastekin M., Poyrazoglu E.S., et al.: Variables affecting fluoride in Turkish black tea. Fluoride 2005, 38, 38-43.
• 42. Drobnik M.: Ocena stosowania biologicznych wód fluorkowych w postaci kuracji pitnych u zwierząt doświadczalnych. Rocz. PZH 1999, 50, 403- 408.
• 43. Kabata-Pendias A., Pendias H.: Biogeochemia pierwiastków śladowych. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN. 1999.
• 44. Whyte M.P., Essmyer K., Gannon F.H., et al.: Skeletal fluorosis and instat tea. Am. J. Med., 2005, 118, 78-82.
• 45. Whyte M.P.: Fluoride levels in bottled teas. Am. J. Med., 2006, 119, 189-190.
• 46. Kiritsy M.C., Levy S.M., Warren J.J., et al.: Assessing fluoride concentrations of juices and juice-flavored drinks. J. Am. Dent. Assoc., 1996, 127, 895-902.
• 47. Bohatyrewicz A.: Effects of fluoride on mechanical properties of femoral bone in growing rats. Fluoride 1999, 32, 47-54.
• 48. Pak C.Y.C., Zerwekh J.E., Antioch P.: Anabolic effects of fluoride on bone. Trends Endocrinol. Metab., 1995, 6, 229-234.
• 49. Whitford G.M.: Intake and metabolism of fluoride. Adv. Dent. Res., 1994, 8, 5-14.
• 50. Cohen-Solal M.E., Augry F., Mauras Y., et al.: Fluoride and strontum accumulation in bone does not correlate with osteoid tissue in dialysis patients. Nephrol. Dial. Transplant., 2002, 17, 449-454.
• 51. Wędzisz A.: Oznaczenie fluoru potencjalnie przyswajalnego z żywności. Metabolizm Fluoru 1996, 7, 15-17.
• 52. Jeschke M., Standke G.J.R., Suza M.: Fuoroaluminate induces activation and association of Src and Pyk2 tyrosine kineases in osteoblastic MC3T3-E1 cells. J. Biol. Chem., 1998, 273, 11354-11361.
• 53. Szponar L., Traczyk I., Wojtasik A., i wsp.: Fluor w profilaktyce próchnicy. Cz. I. Rola fluoru, źródła i spożycie. Żywn. Żyw. Zdr., 1998, 7, 151-162.
• 54. Bzdęga J., Stężycka E.: Zawartość fluoru w wodzie przeznaczonej do picia w jednostkach wojskowych. Żyw. Człow. Metab., 2000, 27, Supl., 313-315.
• 55. Zimmer S., Barthel C.R. Wagner T., et al.: Fluoride release from toothbrush. J. Clin. Dent., 2000, 114-117.
• 56. Guha-Chowdhury N., Drummond B.K., Smillie A.C.: Total fluoride intake in children aged 3 to 4 years- a longitudinal study. J. Dent. Res., 1996, 75, 1451-1457.
• 57. Cross D.: The status of fluorinated water in European Community legislation. Fluoride 2005, 38, 335-336.
• 58. Oldenburg D.: Poison paste: warning labels will make you brush with care. Fluoride 1997, 30, 195-196.
• 59. Cao J., Zhao Y., Liu J.: Prevention of brick tea fluorosis in rats with low-fluoride brick tea on laboratory observation. Food Chem. Toxicol., 2001, 39, 615-619.