Degradacja gleb lessowych na przykladzie zlewni Ciemiegi.

• Autorzy: Glinski P , Debicki R.

Warianty tytułu

EN

Degradation of loessial soils in the Ciemięga River Basin

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem opracowania, była ocena zagrożeń erozyjnych i degradacji gleb lessowych na terenie rolniczej zlewni rzeki Ciemięgi na Płaskowyżu Nałęczowskim. W latach 1996-1997 wykonano pomiary wybranych właściwości gleb z zastosowaniem infiltrometru, symulatora opadów deszczu oraz sezonowe pomiary jakości wody w rzece, poprzez określenie ilości wynoszonej zawiesiny w trzech punktach pomiarowych. Średnia wartość strat erozyjnych gleby wynosiła 192 i7km2/rok. Obliczenia wykonane przy pomocy modelu USLE nic odbiegały od danych empirycznych. Model umożliwił oszacowanie wielkości strat gleby w zlewni w okresie roku oraz wskazał na kierunki przekształceń w użytkowaniu zlewni, które winny doprowadzić do ograniczenia strat gleby, a tym samym procesów degradacyjnych.

EN

The aim of the study was to estimate erosion risk and soil degradation in the loessial agricultural basin of the Ciemięga river in Lublin with the use of USLE. In the years 1996-1997 field measurements were performed with disk infiltrometer, rainfall simulator as well as seasonal water properties were controlled (sediment yield) in three measuring points.Empirical data obtained and computer simulation data allow us to estimate both erosion risk and soil degradation in this area. Mean yearly soil loss amoumted 192t/km2/year. Simulation data correlated quite well with empirical data. The model also allowed us to point out proper measures to reduce erosion risk in the Ciemięgariver basin.

Słowa kluczowe

PL

Plaskowyz Naleczowski; hydrologia; rzeka Ciemiega; zlewnia Ciemiegi; gleby; lessy; degradacja gleb; erozja gleb; erozja wodna; model USLE

EN

Naleczow Plateau; hydrology; Ciemiega River; Ciemiega catchment; soil; loess; soil degradation; soil erosion; water erosion; USLE model

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 1999
• Tom: 23
• Opis fizyczny: s.39-46,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Glinski P

• Politechnika Lubelska, ul.Nadbystrzycka 40, 20-44 Lublin

autor

Debicki R.

Bibliografia

• 1. Banasik K,, Górski D.: DR-RUSLE - program komputerowy do wyznaczania wydatku rumowiska unoszonego z małej zlewni rolniczej. Mater. Sem. Nauk. "Modelowanie matematyczne w hydrologii" (red. B. Więzik). Polit. Krakowska-PAN-Upsala Baltic: Univ., Kraków, 7-15, 1996,
• 2. Borowiec J., Urban D.: Procesy deluwialne - przyrodniczy i gospodarczy problem niektórych śródlessowych dolin rzecznych Wyżyny Lubelskiej, Bibliotheca Fragmenta Agronomica, 4A, 245-253, 1998.
• 3. Dębicki R,, Gliński P., Kuczyński A.: Seasonal dynamics of sediment in the River Ciemięga. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 436, 21 -24, 1996.
• 4. Dębicki R,, Rejman J.: Przewidywanie strat gleby w wyniku erozji wodnej. Problemy Agrofizyki, 59, 1-75, 1990.
• 5. Dębicki R., Rejman J., Turski R.: Evaluation of erosional factors according to RUSLE in locssial belt of Lublin Upland (SE Poland). Int. Agrophysics, vol. 8, 31-35, 1994
• 6. Finney V.L., Banasik K., Need ham S., Young R.A.: Comparison of DR-USLE SEGMO and AGNPS with two rainfall events. Proc. Sci. Conf. "Runoff and Sediment Yield Modelling". RSY-93. Wyd. SGGW, 195-200, 1993.
• 7. Gawlik J., Guz T., Urban D.: Zróżnicowany charakter glebowo-wodny m okradłowej doliny Ciemięgi na Płaskowyżu Nałęczowskim. Mater. Konf. Nauk. "Woda jako czynnik warunkujący wielofunkcyjny i zrównoważony rozwój wsi i rolnictwa", PHARE-FAPA-1MUZ Falenty, 198-207, 1997.
• 8. Gliński P., Paszczyk J.: Water erosion hazard of soil in the river Wieprz basin. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 436, 39-48, 1998.
• 9. Józefaciuk A.: Erozja gleby jako czynnik degradujący agroekosystemy. Biul. IUNG, 5, 31- 34,1997.
• 10. Józefaciuk A., Józefaciuk C,: Erozja agroeko systemów. PIOS, Bibliot. Monit. Srod., IUNG Puławy, 1995.
• 11. Maruszczak H., Częstochowska E., Gajewski J.: Denudacja mechaniczna i chemiczna w dorzeczu Ciemięgi na Wyżynie Lubelskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 222, 7-24, 1979.
• 12. Mazur Z., Orlik T., Palys S.: Procesy erozyjne w zlewni rzeki ciemięgi. Ann. UMCs, 16, E, 147-168, 1972.
• 13. Michalczyk Z,, Chmiel S,, Głowacki S., Zielińska B.: Ocena zasobów wodnych dorzecza Ciemięgi, Mat. Konf. "Efekty proekologicznego zagospodarowania zlewni rzeki Ciemięgi". Wyd, AR Lublin, 21-36, 1997.
• 14. Orlik T., Węgorek T.: Zagrożenie erozyjne w zlewni rzeki Ciemięgi i koncepcja przeciwdziałania. Mat. Konf. "Proekologiczne zagospodarowanie zlewni rzeki Ciemięgi", LFOŚN, Lublin, 51-64, 1995.
• 15.Rejman J., Link M.: Symulacje opadów deszczu da badań erozyjnych. Mat. VII Szkoły Wykładowców Przedmiotu ,,Fizyka z elementami agrofizyki"' nt: „Stan fizyczny gleby a rozwój roślin", TA PAN, Lublin, 1995.
• 16.Rejman J., Usowicz B., Dębicki R.: Source of errors in prediction of soil susceptibility to erosion with the use of USLE. Polish J. Soil Sci., 32(1), 10-18, 1999.
• 17.Turski R., Słowińska-Jurkiewicz A., Paluszek J., Dębicki R.: Natural aspects of a new approach to erosion of loess soils in Poland. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln„ 400, 39-44, 1993.
• 18.Turski R,, Słowińska-Jurkiewicz A., Dębicki R., Rejman J,, Paluszek J.: Rolnicze i ogólnoprzyrodnicze problemy urzeźbionych terenów lessowych. Mat, Konf. Nauk. "Erozja wodna agroekosystemów i jej przeciwdziałanie". Prace Nauk. IUNG Puławy, K(11/1), 91-113, 1996.
• 19.Wischmeier W.H., Smith D.D.: Predicting Rainfall Erosion Losses. A Guide to conservation Planning. Agnc. Handbook, 573, USDA-ARS, USA, 1978.
• 20.Ziemnicki S., Łoś M.J.: Zabezpieczenie przed erozją dolnego odcinka Ciemięgi. Zesz.. Probl. Post. Nauk Roln., 222, 189-209, 1979,