Laying interruption in the Tree Sparrow Passer montanus

• Autorzy: Pinowski J , Barkowska M. , Hahm K.H. , Lebedeva N.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The work was carried out in the villages of the Łomianki commune near Warsaw, Poland (52°20'N, 20°50'E) in 1994 and 1995. From among 315 clutches of Tree Sparrows studied, 20 exhibited one-day interruptions in the laying of first and second broods, while 2 were characterised by two-day interruptions. Amongst third broods, there was just a single one-day interruption noted in each year of the study. Interruptions did not occur immediately prior to the laying of the last egg in a clutch. Only in the case of the first brood in 1995 could a period of cold account for interruptions; in the remaining cases, the phenomenon must have been influenced by non-meteorological factors. The Tree Sparrow resembles the House Sparrow Passer domesticus in having far fewer interruptions to laying than other small hole-nesting birds, such as tits Parus spp. This is probably a reflection of the genus Passer having evolved in dry areas, where the accumulation of body reserves in the female prior to laying is an adaptation reducing the length of the breeding period to match the time associated with the rainy season, when food is abundant.

PL

W przeciwieństwie do innych grup ptaków małe gatunki wróblowych znoszą codziennie po jednym jaju i gromadzą większość nutrientów (substancji odżywczych) potrzebnych do budowy jaj w trakcie ich znoszenia (Drent & Daan 1980, Carey 1996, Perrins 1996 i inni). Samice wróbla domowego gromadzą około ⅓ nutrientów potrzebnych do budowy jaj w swym ciele przed zniesieniem pierwszego jaja (Schifferli 1976, 1980, Pinowska 1979) natomiast zjawisko to nie występuje u sikor (Perrins 1996). Celem prezentowanej pracy było zbadanie częstości występowania przerw w znoszeniu jaj u mazurka, porównanie pod tym względem z innymi gatunkami małych ptaków wróblowatych oraz próba wyjaśnienia różnic. Badania prowadzono w okolicach Warszawy w gminie Łomianki (52°20' N, 20°50' E). W 1994 roku w 148 zbadanych zniesieniach mazurka w 8 zniesieniach stwierdzono 9 przerw, a w 1995 roku odpowiednio w 167 zniesieniach — 10 przerw (Tab. 1). W obu latach stwierdzono po jednej przerwie dwudniowej, inne były jednodniowe. Przerwy występowały w lęgach pierwszych i drugich, a w lęgach trzecich tylko po 1 przerwie jednodniowej w każdym roku. Nie stwierdzono przerw bezpośrednio poprzedzających zniesienie ostatniego jaja (Tab. 1 i 2). Ciężary jaj w zniesieniach, w których występowały przerwy nie różniły się od ciężarów jaj składanych w tym samym czasie w zniesieniach bez przerw. Również jaja znoszone przed przerwą nie różniły się ciężarami od jaj znoszonych po przerwie. Większość autorów (Winkel & Winkel 1974, von Haartmann 1990, Lundberg & Alatalo 1992 i inni) za przyczynę przerw w znoszeniu jaj uważa pogorszenie się warunków pogodowych, zwłaszcza spadek temperatury powietrza. W naszych badaniach nie stwierdzono związku między temperaturą a przerwami w znoszeniu jaj. Jedynie w I lęgu w 1995 r. obniżenie się temperatury mogło być przyczyną przerw występujących w tym czasie, jednak związek ten nie był statystycznie istotny (Fig. 1). U mazurka, podobnie jak u wróbla domowego i u wróbla cynamonowego Passer rutilans, przerwy w znoszeniu jaj występują o wiele rzadziej niż u sikor i muchołówki żałobnej (Tab. 3). Samice wróbla domowego gromadzą zapasy nutrientów przed zniesieniem pierwszego jaja, co może tłumaczyć rzadsze występowanie przerw w znoszeniu jaj u tego gatunku. Zapewne analogiczny mechanizm odpowiada za rzadsze, w stosunku do sikor (Perrins 1996), występowanie takich przerw u innych gatunków z rodzaju Passer, w tym i u mazurka (Tab. 2 i 3). Naszym zdaniem czynniki pogodowe są tylko jednym z wielu czynników warunkujących przerwy w znoszeniu jaj, np. czynniki socjalne mogą również grać pewną rolę w tym zjawisku.

Słowa kluczowe

EN

bird; laying interruption; Passer montanus; Tree Sparrow; egg

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 2001
• Tom: 36
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.13-18,fig.

Twórcy

autor

Pinowski J

• Polish Academy of Science, Dziekanow Lesny, 05-092 Lomianki, Poland

autor

Barkowska M.

autor

Hahm K.H.

autor

Lebedeva N.

Bibliografia

• Ankney C. D., Alisauskas R. T. 1991. The use of nutrient reserves by waterfowl. Acta XX Congr. Intern. Ornithol., Christchurch, New Zealand, vol. 4: 2170-2176.
• Bryant D. M. 1975. Breeding biology of House Martin Delichon urbica in relation to aerial insect abundance. Ibis 117: 198-216.
• Carey C. 1996. Female reproductive energetics. In: Carey C. (ed.). Avian energetics and nutritional ecology. New York, pp. 324-374.
• Chae H.-Y. 1998. Effect of inclement weather conditions on laying interruptions and clutch size of the Russet Sparrow Passer rutilans. Strix 16: 17-23.
• Dhondt A. A., Eyckerman R., Hubie J. 1983. Laying interruptions in tits Parus spp. Ibis 125: 370-376.
• Drent R. H., Daan S. 1980. The prudent parent: energetic adjustments in avian breeding. Ardea 68: 225-252.
• von Haartmann L. 1990. The breeding time of the Pied Flycatcher (Ficedula hypoleuca). In: Blondel J., Gosler A., Lebreton J.-D., McCleery R. (eds.). Population biology of passerine birds. An integrated approach. NATO ASI Ser. vol. G 24. Berlin-Heidelberg, pp. 1-16.
• Houston D. C. 1999. Nutritional constraints on breeding in birds. In: Adams N.J., Slotov R. H. (eds). Proc. 22nd Intern. Ornithol. Congr., Birdlife South Africa, Johannesburg, pp. 52-66.
• Houston D. C., Donnan D., Jones P J. 1995. The source of the nutrients required for egg production in zebra finches Poephila guttata. J. Zool. (London) 235: 469-483.
• Jones P. J., Ward P. 1976. The level of reserve protein as the proximate factor controlling the timing of breeding and clutch-size in the Red-billed Quelea Quelea quelea. Ibis 118: 547-574.
• King J. R. 1973. Energetics of reproduction in birds. In: Farner D. S. (ed.). Breeding biology of birds. Natl. Acad. Sci., Washington, DC, pp. 78-107.
• Krebs J. R. 1970. The efficiency of courtship feeding in the Blue Tits Parus caeruleus. Ibis 112: 108-110.
• Krementz D. G., Ankney C. D. 1986. Bioenergetics of egg production by female House Sparrows. Auk 103: 299-305.
• Krementz D. G., Ankney C. D. 1988. Changes in lipid and protein reserves and in diet of breeding House Sparrow. Can. J. Zool. 66: 950-956.
• Lundberg A., Alatalo R. V. 1992. The Pied Flycatcher T. & A. D. Poyser, London.
• Magrath R. D. 1992. Seasonal changes in egg mass within and among clutches of birds: general explanations and a field study of the Blackbird Turdus merula. Ibis 134: 171-179.
• Meijer T., Masman D., Daan S. 1989. Energetics on reproduction in female Kestrels. Auk 106: 549-559.
• Nilsson J.-A., Svensson E. 1993. The frequency and timing of laying gaps. Ornis Scand. 24: 122-126.
• Perrins C. M. 1996. Eggs, egg formation and the timing of breeding. Ibis 138: 2-15.
• Pinowska B. 1979. The effect of energy and building resources of females on the production of House Sparrows (Passer domesticus L.) population. Ekol. Pol. 27: 363-396.
• Ramsay S. L., Houston D. C. 1997. Nutritional constraints on egg production in the Blue Tit: a suplementary feeding study. J. Anim. Ecol. 66: 649-657.
• Ramsay S. L., Houston D. C. 1998. The effect of dietary aminoacid composition on egg production in Blue Tits. Proc. Royal Soc. London B 265: 1-5.
• Royama T. 1966. A re-interpretation of courtship feeding. Bird Study 13: 116-119.
• Schifferli L. 1976. Factors affecting weight and conditions in the House Sparrow particularly when breeding. Ph.D. Thesis, University of Oxford, Oxford.
• Schifferli L. 1980. Changes in the fat reserves in female House Sparrows (Passer domesticus) during egg laying. Acta XVII Congr. Intern. Ornithol., Berlin, pp: 1129-1135.
• Schmidt K. H., Hamann H. J. 1983. Unterbrechung der Legefolge bei Höhlenbrütern. J. Ornithol. 124: 163-176.
• Seel D. 1968. Clutch-size, incubation and hatching success in the House Sparrow and Tree Sparrow Passer spp. Ibis 110: 270-282.
• Silva E. T. 1949. Nest record of the song thrush. Br. Birds 42: 97-111.
• Simwat G. S. 1977. Studies on the nidification of House Sparrow, Passer domesticus (L.) in Ludhiana (Punjab). Punjab Agricult. Univ. J. Res. 14: 193-198.
• Summers-Smith J. D. 1988. The Sparrows. Calton.
• Veiga J. P 1993. Prospective infanticide and ovulation retardation in free-living house sparrows. Anim. Behav. 45: 43-46.
• Winkel W. 1970. Experimentelle Untersuchungen zur Brutbiologie von Kohl- und Blaumeise (Parus major und Parus caeruleus). Über die Legeperiode, Eigrösse, Brutdauer, Nestlingsentwicklung und Reaktion bei Veränderung der Eizahl. J. Ornithol. 111: 154-174.
• Winkel W., Winkel D. 1974. Brutbiologische Untersuchungen am Trauerschnäpper (Ficedula hypoleuca) währent seiner Legeperiode. Vogelwelt 95: 60-70.
• Yom-Tov Y., Wright J. 1993. Effect of the heating nest boxes on egg laying in the Blue Tit (Parus caeruleus). Auk 110: 95-99