Chemical composition of sludges from sewage treatment plants of the Cracow Province as a criterion of their usage

• Autorzy: Gambus F. , Gorlach E.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Over three successive experimental years total of 183 samples of sewage sludges from 9 biggest sewage treatment plants of the Cracow province were analysed as to the possibility of biological sludges management. A vast majority of the sludges revealed great value as fertilizers; they contained usually more than 40% of organic matter, over 3% of nitrogen and 1% of phosphorus in dry mass. However, only sludges from three sewage treatment plants may be unconditionally used as fertilizers. Sludges from the other sewage treatment plants contained too much heavy metals (mostly Cr and Zn), which excludes their application on arable lands. A decrease in the contents of two most dangerous metals, i.e. cadmium and lead in the sludges was observed in most sewage treatment plants throughout the experimental period. It may be a result of generally decreased pollution of natural environment with these metals in the Cracow province.

PL

W trzech kolejnych latach prowadzenia badań przeanalizowano łącznie 183 próbki osadów ściekowych pochodzących z 9 największych oczyszczalni ścieków z terenu województwa krakowskiego. Badania przeprowadzono przede wszystkim pod kątem oceny możliwości przyrodniczego zagospodarowania osadów. Przeważająca większość próbek analizowanych w latach 1995-1997 zawierała więcej niż 40% materii organicznej. Mniejsze niż 0,5% ilości azotu i fosforu w suchej masie oznaczono tylko w pojedynczych próbkach osadów składowanych na pryzmie przez kilka lat. Największe ilości składników nawozowych zawierały osady z Niepołomic, Dobczyc i Skawiny. Natomiast stosun­kowo gorzej pod tym względem, obok osadów z oczyszczalni ścieków komunalno-przemyłowych w Krakowie Płaszowie, prezentowały się osady z Krzeszowic, Skały i Słomnik (tab. 1). Osady ściekowe w Dobczycach, Myślenicach, Proszowicach, Skale i Słomnikach zawierały zbyt duże ilości niektórych metali ciężkich, co uniemożliwia ich stosowanie na użytki rolne (ryc. 1-3). Osady ze Słomnik zawierały zbyt dużo cynku i chromu, z Myślenic i Proszowic chromu, a ze Skały i Dobczyc cynku. Spośród tych osadów jedynie próbki z oczyszczalni w Myślenicach, skażone ściekami garbarskimi, zawierały wzrastające co roku, bardzo duże ilości chromu (średnio > 5000 mg/kg s.m.), co uniemożliwia nawet ich agrotechniczne przetwarzanie na kompost. Przyrodnicze wykorzystanie osadów z pozostałych oczyszczalni byłoby możliwe po wyeliminowaniu źródła zanieczyszczenia ścieków wymienionymi metalami lub, dla ich rozcieńczenia, przekompostowaniu z dodatkiem nie zanieczyszczonej materii organicznej. Osady ściekowe z oczyszczalni w Krakowie Płaszowie wykazywały duże zróżnicowanie składu chemicznego, w tym i metali ciężkich, uwarunkowane zmiennym stosunkiem ścieków komunalnych i przemysłowych, przyjmowanych przez oczyszczalnię. Zawartość dwóch najbardziej toksycznie oddziaływających na środowisko metali: kadmu i ołowiu w osadach większości oczyszczalni zmniejszała się z czasem prowadzenia badań (ryc. 1 i 2).

Słowa kluczowe

EN

sludge management; sewage treatment plant; sludge; fertilizer component; Krakow region; sewage sludge; chemical composition; heavy metal

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agraria et Silvestria. Series Agraria
• Rocznik: 1998
• Tom: 36
• Opis fizyczny: p.9-21,fig.

Twórcy

autor

Gambus F.

• Agricultural University, al.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow, Poland

autor

Gorlach E.

Bibliografia

• Anonym 1986. Dyrektywa Rady Wspólnot Europejskich 86/278/EEC z dnia 12 czerwca 1986 r. w sprawie ochrony środowiska, a szczególnie gleb, przy stosowaniu osadów ściekowych w rolnictwie. Mat. II Konf. Nauk.-Techn. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych”, Puławy-Lublin-Jeziórko 26-28.05.1997, Wyd. Ekoinżynieria, Lublin: 13-22.
• Anonym 1996. Merytoryczne podstawy do opracowania przepisów prawnych dotyczących przyrodniczego użytkowania osadów ściekowych. Inst. Ochr. Środ., Warszawa: 21.
• Baran S., Turski R. 1995. Wybrane zagadnienia z utylizacji i unieszkodliwiania odpadów. Wyd, AR w Lublinie; 137-160.
• Bendal R. K. 1994. Modem technique of studge application in the agricultural utilization. Mat. Sem. Nauk. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych”, Warszawa: 24-27.
• Bernadzka J., Pawłowska L. 1994. Zagospodarowanie i wykorzystanie osadów z miejskich oczyszczalni ścieków — wybrane zagadnienia. Wyd. Inst. Ochr. Środ., Warszawa: 58.
• Gambuś F., Gorlach E., Grabowski M., Wieczorek J. 1996. Porównanie zawartości metali ciężkich w osadach Ściekowych z oczyszczalni województwa krakowskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 437: 175-180.
• Gambuś F., Gorlach E., Wieczorek J. 1997. Straty mateni organicznej i azotu w czasie odwadniania osadów ściekowych. Mat. II Konf, Nauk.-Techn. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych", Puławy-Lublin-Jeziórko 26-28.05.1997, Wyd. Ekoinżynieria, Lublin: 127-133.
• Hansson B. 1994. The use of sewage sludge on arable land in Scandinavia. Mat. Sem. Nauk.-Techn. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych". Wyd. IOS Warszawa: 48-52.
• Jackowska I,, Piotrowski J. 1995. Osady pościekowe źródłem metali ciężkich w środowisku glebowym. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 418/11: 577-582.
• Kobylak-Kalińska E. 1997. Wykorzystanie osadów ściekawych w świetle uwarunkowań prawnych. Mat. II Konf. Nauk.-Techn. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych", Puławy-Lublin-Jeziórko 26-28.05.1997, Wyd. Ekoinżynieria, Lublin: 9-12.
• Maćkowiak Cz. 1997. Działanie nawozowe azotu osadów ściekowych z oczyszczalni komunalnych. Mat. II Konf. Nauk.-Techn. „Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych”, Puławy-Lublin-Jeziórko 26-28.05.1997, Wyd. Ekoinżynieria, Lublin: 115-125.
• Roszyk E., Roszyk S., Spiak Z. 1987, Wartość nawozowa osadów ściekowych z niektórych oczyszczalni ścieków południowo-zachodniej Polski. Część I. Skład chemiczny osadów. Rocz. Glebozn. 38/4: 137-144.
• Siuta J. 1995. Przyrodnicze użytkowanie osadów ściekowych. Ekoinżynieria 2(3): 10-14.
• Szymański K., Thomas O., Martin-Bouyer M. 1988. Wpływ odcieków wysypkowych na zawartość metali ciężkich w wodach podziemnych. Gosp. Wod. 8: 177-181.
• Szyszkowski P. 1995. Zanieczyszczenie wód glebowo-gruntownych odciekami z wysypiska odpadów komunalnych w Swojcu k. Wrocławia, Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 418/11: 551-558.
• Wasiak G. 1995. Wytwarzanie, właściwości i gospodarka osadami ściekowymi w Polsce na tle zachodniej Europy i USA. Cz. I. Ekoinżynieria 2(3): 15-19, Cz. II. Ekoinżynieria 3(4): 8-11.