Potrzeby nawozenia borem roslin uprawnych w Polsce

• Autorzy: Wrobel S , Sienkiewicz-Cholewa U.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Deficiencies of boron occur in much wider range of crops and climatic conditions than the deficiencies of any other micronutrients. The recent estimation of the micronutrient abundance in Polish soils showed the soluble boron deficiency on the level of 79% on the basis of analyzed 101521 soil samples from arable horizon Deficiency of 1 mole HCl · dm⁻³ soluble boron in soil is usually not fully reflected. by its concentration in crops, also boron application in such cases is of ten ineffective. On the other hand, plants adequately supplied with boron, of ten positively response to boron application. The results prompted us to verify the threshold values estimating soil boron extractable in 1 mole HCl · dm⁻³ , used in Poland since 1986. New calibration of the test hitherto used was elaborated using stepwise multiple regression computation, on the basis of analytical data on soil and plants of sugar beet from 235 fields. Sugar beet is an adequate indicator crop of boron supply level. Investigations on boron supply on large farms, carried out in 1988-1994, covered 561 fields of different crops. It was stated that increased boron content in soil and plants usually affected the yielding proving the yieldforming role of this element. Positive response to the boron application from both, crops of high and low requirements, was shown in strict experiments. Thus, not only high but also lower nutritive needs of that last group of crops, appear not to be covered by natural soil B resources. In such cases boron application usually brouth in measurable effects. Increased yield of sugar beet roots up to 15,8% and biological sugar yield up to 0,95 t per ha under boron application were obtained in field experiments. At boron application the yields of winter and spring rapeseeds rose by 8-18% and maize green matter yields increased by 11 to 30% both at low and adequate level of available B in soil. Yields of cereal grain increased by 8-12%, and in case of oat, as much as by 20%. No symptoms of boron harmfulness were stated when applied in higher doses. The results induce to verify the prevailing opinion on boron ineffectiveness for cereal crops. Needs of further research on the improvement of boron supply to crops are also justified by the results of latest American investigations that showed negative consequences of this element scarcities in human and animal organisms.

Słowa kluczowe

PL

rosliny uprawne; zawartosc boru; gleby; pobieranie skladnikow mineralnych; uprawa roslin; nawozenie borem; nawozenie; skladniki mineralne; bor [chem.]; rosliny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Postępy Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 50
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.103-118,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wrobel S

• Instytut Uprawy Nawozenia i Gleboznawstwa, 50-244 Wroclaw, pl.Sw. Macieja 5

autor

Sienkiewicz-Cholewa U.

Bibliografia

• [1] Benedycka Z. 1990. Bor decyduje o rzepaku. Nowoczesne Rolnictwo 3(7): 6-17.
• [2] Benedycka Z., Kozikowski A. 1996. Współdziałanie boru z magnezem w nawożeniu wybranych odmian jęczmienia jarego. Zesz. Probl. Post Nauk Rol. 434: 111-115.
• [3] Benedycka Z., Kozikowski A., 1996. Wrażliwość wybranych odmian jęczmienia jarego na zwiększoną koncentrację boru w glebie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 37-42.
• [4] Benedycka Z., Krauze A. 1988. Badania efektywności nawożenia mikroelementami w zmianowaniu. Acta Acad. Agricult. Techn. Olst., Agricultura 45: 43-51.
• [5] Benedycka Z., Krauze A., Bowszys T. 1986. Następczy wpływ nawożenia borem. Acta Acad. Agricult. Techn. Olst., Agricultura 43: 51-56.
• [6] Bergmann W. 1986. Bemerkungen und Tabellen zur analytischen Pflanzendiagnose der Pflanzen oder Blattanalyse. VEB Fischer Verlag, Jena: 38 ss.
• [7] Bobrzecka O., Faruga A., Domska D., Mikulski O., Wojciechowska B. 1999. Wpływ nawożenia NPK, B, Cu i Zn na plon zielonki szarłatu (Amaranthus cruentus L.) oraz jej wartość jako paszy dla kur. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 468: 291-299.
• [8] Bonilla I., Cadahia O., Carpena I., Hernando V. 1980: Effects of boron on nitrogen metabolism and sugar levels of sugar beet. Plant and Soil 57(1): 3-9.
• [9] Bowszys T. 1996. Reakcja rzepaku ozimego 00 na dolistne nawożenie borem. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 71-75.
• [10] Bowszys T. 2001. Działanie boru w nawożeniu rzepaku ozimego (Brassica napus L.) i szarłatu uprawnego (Amaranthus cruentus L.). Rozprawy i monografie. Disserations and monograps, Olsztyn: 76 ss.
• [11] Bowszys T., Krauze A. 2000. Wpływ nawozów borowych na plony, zawartość i pobranie boru przez rzepak jary odmiany Star. Rośliny Oleiste XXI(3): 813-819.
• [12] Budzyński W., Szempliński W. 1999. rośliny zbożowe. Szczegółowa uprawa roślin. Praca zbiorowa pod red. Jasińskiej Z. i Koteckiego A. T. I, Cz. II, Wyd. AR Wrocław: 31-311.
• [13] Czuba R. 1986. Zmiany zawartości składników pokarmowych w roślinach uprawnych na terenie kraju w zależności od nawożenia. Mat. Symp. Wpływ nawożenia na jakość plonów. ART Olsztyn 24-25.06. z. 1: 34-42.
• [14] Czuba R. 2000. Mikroelementy we współczesnych systemach nawożenia. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471, cz. 1: 161-170.
• [15] Da Silva A.R. 1983. Influence of micronutrients on the male sterility on upland wheat and on rice and soybean yield in red-yellow latosol. Pesq. Agropec. Bras. Brasilia 18: 593-601.
• [16] Dechnik I., Chmielewska B., Filipek T., Mazur J. 1989. Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem i potasem na zawartość mikroelementów w glebie i buraku cukrowym. Cz. I. Bor. Rocz. Nauk Rol. seria A 108(1): 150-163.
• [17] Dębowski M., Kucharzewski A. 2000. Odczyn i zawartość mikroelementów w glebach Polski. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 471 (1): 627-636.
• [18] Domska D. 1996. Yield and quality of sugar beet after foliar feeding with nitrogen, magnesium, boron and copper. Pol. J. Food Nutr. Sci. 5(46) 2: 24-31.
• [19] Faber A. 1992. Bezpośrednie i następcze działanie nawożenia borem, miedzią molibdenem i cynkiem w zmianowaniu czteropolowym. Wyd. IUNG Puławy, H (2): 81 ss.
• [20] Finck A. 1982. Fertilizers and fertilization. Verlag Chemie. Weinheim, Deerfield Beach, Florida, Basel: 438 ss.
• [21] Gembarzewski H. 2000. Stan i tendencje zmian zawartości mikroelementów w glebach i roślinach z pól produkcyjnych w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 471 (1): 171-177.
• [22] Gembarzewski H., Obojski J. 1996. Stan zaopatrzenia w składniki pokarmowe gleby i roślin żyta z pól kontrolnych. Rocz. Nauk Rol. Seria A 112(1-2): 9-18.
• [23] Gembarzewski H., Obojski J., Strączyński S. 1996. Stan zaopatrzenia w mikroelementy pszenżyta na polach wysokoprodukcyjnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 434: 34 7-352.
• [24] Gembarzewski H., Obojski J., Strączyński S., Sienkiewicz U. 1995. Zawartość makro i mikroelementów w roślinach ziemniaka i pszenicy ozimej z pól o wysokiej produkcyjności. Wyd. IUNG Puławy S (80): 38 ss.
• [25] Gerath H., Borchmann W., Zajonc I. 1975. Zur Wirkung Mikronährstoffs Bor auf die Ertragsbildung von Winterraps. Arch. Acker -u. Pflanzenbau u. Bodenkunde 11: 781-792.
• [26] Gupta U.C. 1972. Interaction effects of boron and lime on barley. Soil Sci. Soc. Am. Proc. 36(2): 332-334.
• [27] Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa: 398 ss.
• [28] Kamińska W., Kardasz T., Strahl A., Szymborska H. 1976. Skład chemiczny roślin uprawnych i niektórych pasz pochodzenia roślinnego. Wyd. IUNG Puławy: 76 ss.
• [29] Katyal J.C., Randhawa N.S. 1983. Micronutrients. FAO Fert. & Plant. Nutr. Bull.: 7.
• [30] Korzeniowska J. 1995. Potrzeby mikroelementowe kukurydzy uprawianej na kiszonkę w warunkach glebowo-klimatycznych Polski. Praca doktorska AR Wrocław: 59 ss.
• [31] Korzeniowska J., Gembarzewski H. 1994. Potrzeby nawożenia mikroelementami kukurydzy uprawianej na kiszonkę. Roczn. Glebozn. L(1/2): 79-84.
• [32] Krauze A., Benedycka Z., Bobrzecka D. 1988. Działanie boru w czteroletnim zmianowaniu. Zesz. Nauk. ART Olsztyn 45: 53-59.
• [33] Mazur T. 1988 Rośliny okopowe. W: Czuba R., Mazur T. Wpływ nawożenia na jakość plonów, PWN: 89-179.
• [34] Nalborczyk E. 1999. Rośliny alternatywne rolnictwa XXI wieku i perspektywy ich wykorzystania. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 468: 17-30.
• [35] Nielsen F.H. 2002. The nutritional importance of boron throughout the life cycle of higher animals and humans. W: Boron in Plant and Animal Nutrition, Goldbach H.E., Rerkasem B., Wimmer M.A., Brown P.H., Thellier M., Bell R.W. red. Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York: 37-50.
• [36] Paull J.G., Nable R.O., Rathjen A.J. 1993. Physiological and genetic control of the tolerance of wheat to light concentrations of boron and implications for plant breeding. Plant Soil 146: 251-260.
• [37] Reisenauer H., Walsh L., Hoeft R. 1973. Testing soils for sulphur, boron, molybdenum and chlorine. W: Walsh L. and Beaton J. Soil Testing and Plant Analysis. Soil Sci. Soc. of America Inc., Madison/Wisconsin: 173-200.
• [38] Ruszkowska M. 1991. Rola mikroelementów w biologicznym wiązaniu N₂. Mat. VI Symp. Mikroelementy w rolnictwie. AR we Wrocławiu: 5-13.
• [39] Ruszkowska M., Kusio M., Sykut S. 1996. Wymywanie pierwiastków śladowych z gleby w zależności od rodzaju gleby i nawożenia. Rocz. Glebozn. 47(1/2): 9-20.
• [40] Schröder G., Falke H. 1992. Zu Bor- und Molybdändüngungs des Winterrapses. Nach Bedarf düngen. Neue Landwirtschaft 4: 46-47.
• [41] Shorrocks V. M.1990. Micronutrient assessment at country level an international study FAD Soils Bulletin 63: 20.
• [42] Sienkiewicz-Cholewa U., Gembarzewski H. 1996. Stan zaopatrzenia w mikroelementy rzepaku ozimego z pól wysokoprodukcyjnych. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 434: 365-370.
• [43] Sienkiewicz-Cholewa U., Gembarzewski H. 1997. Badania nad potrzebami nawożenia mikroelementami podwójnie ulepszonych odmian rzepaku ozimego. Wyd. IUNG Puławy, S(8 l): 38 ss.
• [44] Sikora H. 1974. Wpływ nawożenia mikroskładnikami na zawartość B, Cu, Mn, Mo i Zn w glebach i roślinach. Pam. Puł. 59: 101-131.
• [45] Sikora H. 1985. Stan odżywienia rzepaku borem na plantacjach produkcyjnych na podstawie analizy liści. Biuletyn IHAR 157: 95-98.
• [46] Simojoki P., 1991. Boron deficiency in barley. Ann. Agric. Fenn. 30: 389-405.
• [47] Stockfish N., Koch H.J. 2001. Reaction of sugar beet to boron fertilization in experiments, W: Boron in Plant and Animal Nutrition, Goldbach H. E., Rerkasem B., Wimmer M.A., Brown P.H., Thellier M., Bell R.W. red. Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York: 381-386.
• [48] Szukalski H. 1979. Mikroelementy w produkcji roślinnej. PWRiL Warszawa: 320 ss.
• [49] Wróbel S. 2000. Poziom plonowania krajowych upraw produkcyjnych owsa a zawartość mikroelementów w glebie i roślinach. Cz. I. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 4 71: 609-618.
• [50] Wróbel S. 2000. Wpływ wieloletniego produkcyjnego użytkowania pól uprawnych na zaopatrzenie gleb i pszenicy jarej w mikroelementy. Cz. I. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 471: 619-626.
• [51] Wróbel S. 2002. Określenie potrzeb nawożenia buraka cukrowego mikroelementami. Wyd. IUNG Puławy, seria: Monografie i Rozprawy Naukowe 2: 96 ss.
• [52] Wróbel S., Obojski J. 1997. Zawartość mikroelementów w glebach i roślinach buraka cukrowego z pól produkcyjnych. Wyd. IUNG Puławy, R(343): 1-14.
• [53] Wróbel S., Obojski J. 1998. Zawartość mikroelementów w glebie i roślinach jęczmienia jarego z pól o wysokiej produkcyjności. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu Roczniki AR w Poznaniu, CCCVII(52): 129-136.
• [54] Wróbel S., Sienkiewicz-Cholewa U., Stanisławska-Glubiak E. 2001. Określenie potrzeb nawożenia zbóż borem. Raport końcowy z badań w temacie statutowym IUNG nr 5.21. Materiały niepublikowane, IUNG Puławy: 39 ss.
• [55] Zalecenia nawozowe. 1985. Praca zbiorowa. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro- i mikroelementów. Wyd. IUNG Puławy: 26 ss.