Wplyw wybranych zabiegow agrotechnicznych na cechy jakosciowe przechowywanych bulw ziemniaka odmiany Irga i Ekra

• Autorzy: Bombik A , Rymuza K , Stankiewicz C , Starczewski J

Warianty tytułu

EN

An impact of selected agrotechnological operations on quality characteristics of stored potato tubers of Irga and Ekra cultivars

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy oceniono wpływ poziomu nawożenia azotem oraz rozstawy rzędów na cechy jakościowe, tj.: zawartość suchej masy, skrobi i witaminy C przechowywanych bulw dwóch odmian ziemniaka: jadalnej Irgi i wysokoskrobiowej Ekry. Materiał do badań stanowiły bulwy ziemniaka, pochodzące z 3-letniego doświadczenia polowego, w którym badano dwa poziomy nawożenia azotem (60 i 90 kg N·ha⁻¹) oraz rozstawę rzędów (62, 82 i 102 cm). Analizę chemiczną, która obejmowała oznaczenie badanych cech jakościowych, wykonano bezpośrednio po zbiorze bulw oraz po 7-miesięcznym okresie przechowywania bulw. Wpływ badanych czynników na cechy jakościowe bulw oceniono na podstawowe analizy wariancji, a oceny istotności różnic między średnimi dokonano korzystając z testu Tukey'a. Wykazano, że o jakości przechowywanych bulw ziemniaka, ocenianych na podstawie zawartości skrobi, suchej masy i witaminy C, decydowały poza czynnikiem odmianowym i czasem przechowywania, warunki meteorologiczne w trakcie wegetacji oraz badane czynniki agrotechniczne, tj. nawożenie azotowe oraz rozstawa rzędów. Przechowywanie bulw spowodowało istotny spadek skrobi, suchej masy oraz witaminy C. Bardziej wrażliwą na przechowywanie bulw okazała się skrobiowa odmiana Ekra w porównaniu z jadalną Irgą. Zróżnicowane nawożenie azotem silniej modyfikowało jakość przechowywanych bulw ziemniaka w porównaniu z rozstawą rzędów, czy warunkami meteorologicznymi w okresie wegetacji. Wyższe nawożenie azotem powodowało obniżenie jakości przechowywanych bulw ziemniaka, zwłaszcza znaczące obniżenie skrobi u odmiany Irga i witaminy C u odmiany Ekra oraz porównywalne suchej masy u obydwu odmian.

EN

The level of nitrogen fertilization in the work was assessed as well as row spacing effect on quality characteristics, i.e.: dry matter content, starch content, and vitamin C content, of stored potato tubers of two cultivars, namely an edible cultivar Irga and a high starch cultivar Ekra. The material for examination consisted of potato tubers from a 3-year field experiment which investigated two nitrogen fertilization levels (60 and 90 kg N·ha⁻¹) and row spacing (62, 82 and 102 cm). Chemical analysis, which included the determination of the quality characteristics examined, was performed directly after tuber harvest and repeated after 7 months of tuber storage. An impact of investigated factors on tuber quality characteristics was evaluated on the basis of variance analysis, significance of differences between means being assessed using Tukey’s test. It was found that the quality of stored potato tubers assessed on the basis of starch,dry matter and vitamin C contents was determined by, apart from the cultivar factor and storage time, weather conditions during the growing period and agrotechnological factors examined, that is nitrogen fertilization and row spacing. Tuber storage significantly reduced starch, dry matter and vitamin C contents. High starch Ekra turned out to be more susceptible to tuber storage as compared with edible Irga. Differentiated nitrogen fertilization more strongly modified the quality of stored potato tubers than row spacing or weather conditions during the growing period. Higher nitrogen fertilization decreased the quality of stored potato tubers. It markedly reduced starch content of Irga, and vitamin C content of Ekra whereas the reduction in the dry matter content of both cultivars was comparable.

Słowa kluczowe

PL

ziemniaki; odmiany roslin; ziemniaki Irga; ziemniaki Ekra; uprawa roslin; zabiegi agrotechniczne; nawozenie azotem; rozstawa rzedow; bulwy; przechowywanie; cechy jakosciowe; zawartosc suchej masy; zawartosc skrobi; zawartosc witaminy C

EN

potato; plant cultivar; Irga cultivar; Ekra cultivar; plant cultivation; agrotechnical treatment; nitrogen fertilization; row spacing; potato tuber; storage; qualitative trait; dry mass content; starch content; vitamin C content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2008
• Tom: 530
• Opis fizyczny: s.271-280,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bombik A

• Instytut Agronomii, Akademia Podlaska, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Rymuza K

• Instytut Agronomii, Akademia Podlaska, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Stankiewicz C

• Instytut Agronomii, Akademia Podlaska, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

autor

Starczewski J

• Instytut Agronomii, Akademia Podlaska, ul.B.Prusa 14, 08-110 Siedlce

Bibliografia

• Bombik A., Boligłowa E. 1994. Zmienność cech jakości ziemniaka jadalnego spowodowana nawożeniem dolistnym. Fragm. Agron. 2(42): 52-57.
• Bombik A., Stankiewicz Cz., Starczewski J. 2003. Interakcja genotypowo-środowiskowa w ocenie wybranych cech jakości ziemniaka. Biuletyn IKAR 226/227/2: 539-546.
• Coleman W.K., Le Blanc J., Marishita T. 1996. A pit test for chemical maturity monitoring of tubers. Am. Potato J. 73: 501-507.
• Danilczenko H., Treciokkoite E., Zabalicenienie D., Danilczenko W. 1997. The effect of fertilisers on qualitative changes in potato tubers. Zesz. Nauk. AR Wrocław, Rol. 319: 119-123.
• Gusev G.S., Sabirova R.A., Ruchkin A.A. 1999. Effectiveness of manure and mineral fertilizer of potato growing depending on the seed quality. Agrochimija 36(11): 39-44.
• Jabłoński K. 1996. Szerokość międzyrzędzi w uprawie ziemniaka. Ziem. Pol. 4: 11-17.
• Komorowska-Jędrys J. 1997. Cechy kulinarne ziemniaka jadalnego. Ziem. Pol. 1: 20-25.
• Leszczyński W. 2002. Zależność jakości ziemniaka od stosowania w uprawie nawozów i pestycydów. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 489: 47-64.
• Lisińska G. 1994. Ziemniak jako surowiec dla przemysłu spożywczego. Post. Nauk. Rol. 1: 31-40.
• Mazurczyk W. 1988. Skład chemiczny dojrzałych bulw 43 odmian ziemniaka. Biuletyn Inst. Ziem. 37: 11-20.
• Prośba-Białczyk U. 1992. Wpływ terminu sadzenia i nawożenia azotem na jakość plonu ziemniaka. Rocz. Nauk Rol. A, 109(3): 133-141.
• Prośba-Białczyk U. 1993. Wpływ terminu sadzenia i poziomu nawożenia azotem na gromadzenie i strukturę plonu ziemniaka. Biuletyn Inst. Ziem. 43: 65-73.
• Rogozińska I. 1983. Wpływ nawożenia azotem i warunków przechowywania na kształtowanie się zawartości witaminy C w ziemniakach jadalnych. Biuletyn Inst. Ziem. 30: 61-71.
• Rogozińska I. 1989. Problemy przechowalnictwa i przetwórstwa ziemniaków. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 380: 225-231.
• Rogozińska I. 1991. Wpływ nawożenia azotem i nawadniania na skład chemiczny oraz straty powstałe w trakcie przechowywania bulw ziemniaka. Zesz. Nauk. AR Kraków, Rol. 262: 275-279.
• Rogozińska I., Rzekanowski Cz. 1993. Zmiany jakości i wartości przechowalniczej bulw ziemniaka jadalnego pod wpływem deszczowania i nawożenia azotem uprawianego na glebie bardzo lekkiej. Post. Nauk Rol. 1: 83-90.
• Roztropowicz S. 1989. Środowiskowe, odmianowe i nawozowe źródła zmienności składu chemicznego bulw ziemniaka. Fragm. Agron. 1(21): 33-76.
• Rymuza K., Bombik A. 2004. Wpływ przedplonu oraz nawożenia mineralnego na cechy jakościowe wybranych odmian ziemniaka. Fragm. Agron. 1(81): 69-84.
• Sawicka B. 1987. Próba ustalenia wpływu czynników środowiska i nawożenia azotem na plony bulw ziemniaka w rejonie bialskopodlaskim. Rocz. Nauk. Rol. A, 106(4): 17-22.
• Sawicka B., Skalski J. 1993. Zmienność skrobiowości ziemniaka w warunkach ochrony przed zarazą i nawożenia azotem. Rocz. Nauk Rol. A, 109(4): 117-120.
• Sobol Z. 2005. Określenie strat ilościowych bulw ziemniaka. Inż. Rol. 10(70): 349-359.
• Sowa-Niedziałkowska G. 2002. Wpływ naturalnych sposobów ograniczających intensywność przemian ilościowych w bulwach ziemniaka w czasie przechowywania. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 489: 355-363.
• Trawczyński C. 2006. Ocena skrobiowości nowych odmian ziemniaka pod wpływem nawożenia azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 511: 141-148.
• Trętowski J., Wójcik A.R. 1991. Metodyka doświadczeń rolniczych. WSRP Siedlce: 540 ss.
• Wyszkowski M. 1996. Zawartość związków azotowych i witaminy C w bulwach ziemniaka w zależności od zastosowanego nawożenia azotem i fungicydów. Fragm. Agron. 1(49): 9-19.
• Zgórska K., Frydecka-Mazurczyk A. 1985. Warunki agrotechniczne i przechowalnicze a cechy użytkowe bulw ziemniaka. Biuletyn Inst. Ziem. 33: 97-109.
• Zgórska K., Frydecka-Mazurczyk A. 1996. Zmiany cech jakości ziemniaków jadalnych w czasie przechowywania. Ziemn. Pol. 1: 24-27.