Rzadka i zagrozona roslinnosc torfowiskowa w Slupowie na Plaskowyzu Proszowickim

• Autorzy: Towpasz K , Stachurska-Swakon A.

Warianty tytułu

EN

Rare and threatened base-rich fen vegetation at Slupow in the Proszowice Plateau [S Poland]

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Fragmenty torfowisk niskich, które należą do zagrożonych zbiorowisk w skali Polski i regionu znaleziono w okolicy miejscowości Słupów na Płaskowyżu Proszowickim (Niecka Nidziańska, Wyżyna Małopolska). Do największych osobliwości wśród rosnących tu gatunków roślin należą marzyca ruda Schoenus ferrugineus oraz kłoć wiechowata Cladium mariscus. Stanowiska tych roślin wyznaczają także południową granicę ich występowania w Polsce. Do grupy interesujących roślin należą również m.in. turzyca Davalla Carex davalliana, kukułka krwista Dactylorhiza incarnata, kruszczyk błotny Epipactis palustris. W sąsiedztwie torfowiska rosną rzadkie gatunki łąk wilgotnych m.in.: ostrożeń siwy Cirsium canum, ponikło skąpokwiatowe Eleocharis quinqueflora, groszek błotny Lathyrus palustris, żywokost czeski Symphytum bohemicum, kozłek dwupienny Valeriana dioica. Ze względu na zagrożenie procesem sukcesji wtórnej (zarastanie przez trzcinę pospolitą Phragmites australis i trzcinnika piaskowego Calamagrostis epigejos) proponuje się objęcie opisanego stanowiska ochroną prawną w postaci użytku ekologicznego oraz podjęcie odpowiednich zabiegów gospodarczych

EN

The fragments of the base-rich fen vegetation remain at Słupów near Działoszyce in the Proszowice Plateau (ATPOL, grid square EF 32, Fig. 1). These phytocoenoses belong to the rare and threatened kind of vegetation both in the region and on a scale of the whole country. They are threatened due to drainage and lack of management resulting in succession to other drier habitats. In the plant community at Słupów grow species listed in the local “Red List” (Towpasz et al. 2006), in the “Red List of the Kraków voivodship” (Zając, Zając 1998) and “Red List of Poland” (Zarzycki, Szeląg 2006). The main peculiarities here are Schoenus ferrugineus and Cladium mariscus. To the group of interesting species belong also Carex davalliana, Dactylorhiza incarnata, Epipactis palustris, and others. All mentioned species are under legal protection in Poland (Tab. 1). The location of Cladium mariscus, and Schoenus ferrugineus are the southernmost localities of these species in Poland, not included in distribution atlas of Zając and Zając (2001). In the neighborhood, the group of rare and threatened wet meadows species grow e.g.: Cirsium canum, Eleocharis quinqueflora, Lathyrus palustris, Symphytum bohemicum, Valeriana dioica. This locality needs to be taken under protection as a “site of ecological interest”

Słowa kluczowe

PL

roslinnosc torfowiskowa; gatunki rzadkie; gatunki zagrozone; wies Slupow; Plaskowyz Proszowicki; Polska Poludniowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2010
• Tom: 66
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.175-183,rys.,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Towpasz K

• Uniwersytet Jagiellonski w Krakowie, ul.Kopernika 27, 31-501 Krakow

autor

Stachurska-Swakon A.

Bibliografia

• Braun-Blanquet J. 1964. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde. Springer Verlag, Wien, New York.
• Buczek A. 2005. Siedliskowe uwarunkowania, ekologia, zasoby i ochrona kłoci wiechowatej Cladium mariscus (L.) Pohl. Acta Agrophysica 129, Rozprawy i Monografie 9: 1-126.
• Cabaj W., Nowak W.A. 1986. Rzeźba Niecki Nidziańskiej. Studia Ośr. Dok. Fizjogr. PAN 14: 119-209.
• Fiala K. 2001. The role of root system of Calamagrostis epigeios in its successful expansion in alluvial meadows. Ekológia 20: 292-300.
• Głazek T. 1989. Nowe dla Polski południowej stanowisko Schoenus nigricans L. Fragm. Flor. Geobot. 13 (1): 215-217.
• Kondracki J. 2000. Geografia fizyczna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Kotańska M. 2003. Phragmites australis in plant communities of the Proszowice Plateau (Małopolska Upland). W: Frey L. (red.). Problems of grass biology. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków: 427-443.
• Kruk J., Sarunas M., Aleksandrowicz S. W, Śnieżko Z. 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Studium archeologiczne i paleogeograficzne nad neolitem w dorzeczu Nidzicy. Inst. Archeol. i Etn. PAN, Kraków.
• Mirek Z. 1983. Godne ochrony stanowisko kłoci wiechowatej Cladium mariscus w Gorysławicach koło Wiślicy. Chrońmy Przyr. Ojcz. 39 (5): 69-72.
• Paszyński J., Kluge M. 1986. Klimat Niecki Nidziańskiej. Studia Ośr. Dok. Fizjogr. PAN 14: 211-238.
• Pawłowska S. 1972. Charakterystyka statystyczna i elementy flory polskiej. W: Szafer W, Zarzycki K. (red.). Szata roślinna Polski 1. PWN, Warszawa: 129-206.
• Świeboda M. 1967. Stanowisko kłoci wiechowatej w Podgórkach pod Krakowem. Chrońmy Przyr. Ojcz. 23 (5): 18-24.
• Świeboda M. 1968. Występowanie i ochrona kłoci wiechowatej Cladium mariscus (L.) Pohl. w Polsce. Ochr. Przyr. 33: 125-137.
• Towpasz K. 2006a. Flora roślin naczyniowych Płaskowyżu Proszowickiego (Wyżyna Małopolska). Pr. Bot. 39: 1-302.
• Towpasz K. 2006b. Nowe stanowisko Schoenus ferrugineus (Cyperaceae) w Polsce. Fragm. Flor. Geobot. Pol. 13 (1): 215-228.
• Towpasz K., Cwener A., Kotańska M. 2006. Rzadkie i zagrożone elementy flory Płaskowyżu Proszowickiego. Chrońmy Przyr. Ojcz. 62 (5): 81-105.
• Towpasz K., Stachurska-Swakoń A. 2009. Nowe stanowisko Cladium mariscus (L.) Pohl (Cyperaceae) w Polsce. Fragm. Flor. Geobot. 16 (1): 183-185.
• Zając A. 1978. Założenia metodyczne Atlasu rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Wiad. Bot. 22 (3): 145-155.
• Zając A., Zając M. (red.) 2001. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Nakł. Prac. Cho- rol. Komp. Inst. Bot. UJ, Kraków.
• Zając M., Zając A. 1998. Czerwona lista roślin naczyniowych byłego województwa krakowskiego. Ochr. Przyr. 55: 25-35.
• Zając M., Zając A., Zemanek B. (red.) 2006. Flora Cracoviensis Secunda (Atlas). Nakł. Prac. Cho- rol. Komp. Inst. Bot. UJ, Kraków.
• Zarzycki K., Szeląg Z. 2006. Red list of the vascular plants in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.). Red list of plants and fungi in Poland. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków: 11-20.