Płodozmian i pestycydy jako czynniki integrowanej uprawy jęczmienia jarego

• Autorzy: Zawislak K , Adamiak E.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przeanalizowano wyniki 5-letnich badań statycznych nad wpływem płodozmianu i chemicznej ochrony roślin na wielkość, stabilność i strukturę plonu dwóch odmian jęczmienia jarego - Diva i Menuet. Uprawiano go w trzeciej rotacji 5-polowego płodozmianu: burak cukrowy (obornik) - jęczmień jary - rzepak ozimy - pszenica ozima - bobik oraz równolegle w 16-20-letniej monokulturze. Stosowano trzy poziomy ochrony roślin: bez ochrony (obiekt kontrolny), z ochroną herbicydami oraz z ochroną herbicydami i fungicydami nalistnymi. W płodozmianie, w porównaniu z monokulturą, średnie plony ziarna odmiany Diva wzrosły o 23.1%, a odmiany Menuet o 37.8%. Znaczenie plonochronne pestycydów było zależne od stosowanego następstwa roślin. W płodozmianie herbicydy spowodowały zwiększenie plonu tylko odmiany Diva o 4.3%, natomiast w monokulturze obu odmian średnio o 4.1%. Większy efekt plonochronny uzyskano pod wpływem ochrony jęczmienia jarego herbicydami i fungicydami. Wyraził się on w płodozmianie zwiększeniem plonu odmiany Diva o 8.7%, a Menuet o 3.9%, podczas gdy w monokulturze odpowiednio o 14.5 i 18.7% w porównaniu z obiektami bez ochrony. Dodatnie różnice w plonach ziarna obu odmian jęczmienia w płodozmianie korespondowały z obsadą kłosów na 1 m2, wysokością roślin, masą ziarniaków z 1 kłosa oraz masą 1000 ziaren.

EN

A five-year field static experiment was conducted to study the effect of crop rotation and chemical crop protection on the size, stability and structure of cultivars of spring barley, Diva and Menuet. They were grown in the third rotation of the sequence: sugar beet (f. manure) - spring barley - winter oil-seed rape - winter wheat - field bean and parallely in 16-20-year monoculture. Three levels of crop protection were applied: 1) no protection (control), 2) herbicides, and 3) herbicides plus fungicides foliarly applied. In rotation, compared with monoculture, grain yield of cultivars Diva and Menuet increased by 23.1% and 37.8%, respectively. The effect of pesticides depended on crop sequence systems. Herbicides in crop rotation increased yields of cv. Diva by 4,3%, having no effect on cv. Menuet; while in monoculture, the yield of both cultivars increased by 4,1%, on an average. Herbicides in combination with fungicides appeared to be a good crop protection measure. In crop rotation with cv. Diva they increased yields by 8,7% and with cv. Menuet by 3.9%, while in monoculture the increases were 14,5% and 18.7%, respectively. The positive differences in yields of both barley cultivars in the variants of crop sequence studied corresponded with ears per lm2, plant height, mass of kernels per ear and the mass of 1000 kernels.

Słowa kluczowe

PL

struktura plonu; fungicydy; herbicydy; ochrona roslin; uprawa roslin; plony; jeczmien jary; plodozmian; monokultury; stabilnosc plonowania; odmiany roslin

EN

crop structure; fungicide; herbicide; plant protection; plant cultivation; crop; spring barley; crop rotation; monoculture; yielding stability; plant cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1998
• Tom: 66
• Opis fizyczny: s.119-129,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zawislak K

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Adamiak E.

Bibliografia

• Anamiak E,, Zawiślak K. 1991. Fitocenozy chwastów jęczmienia jarego uprawianego w płodozmianie i w wieloletniej monokulturze. W: Synteza i perspektywa nauki płodozmianach. ART Olsztyn-VŠZ Brno, Cz. II, 197-205.
• Adamiak J. 1992. Proportions of cereals in crop rotation. Acta Acad. Agricult. Tech, Olst., Agrieultura 55:173-182.
• Blecharczyk A., Pudełko J,, Małecka I. 1995. Spring barley tolerance to continuous cropping. Frag. Agron., 2 (46):238-239.
• Blecharczyk A,, Pudełko J. 1997. Przyszłość monokultur w rolnictwie europejskim. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 64:143-155.
• Dvořák J. 1988. Vliv zakładani agroteckniky na zepleveleni jeimena jarnoho. Acta Univ. Agric. (Brno), Fac. AgTon,, 36(2-4): 171-176.
• Gawrońska-Kulesza A, 1978. Wyniki wieloletnich badań nad uprawą jęczmienia jarego w zmianowaniu i w monokulturze. Rocz. Nauk Roln., A - 103(1): 167-185.
• Gonet Z., Stadejek H. 1991, Plonowanie roślin w zmianowaniu oraz w okresowej i ciągłej monokulturze. Cz. I, Rośliny zbożowe. W: Synteza i perspektywa nauki o płodozmianach. ART Olsztyn - VŠZ Brno, Cz, III, 189-195.
• Harasim A. 1982. Wysokość i struktura plonu pszenicy ozimej i jęczmienia jarego uprawianych w różnych stanowiskach. Pam. Puł., 78: 221-227.
• Jelinowski S., Kuś J. 1988. Wpływ doboru i następstwa gatunków zbóż na plony ziarna w zmianowaniach o różnym udziale zbóż. Acta Univ. Agric. (Brno), Fac. Agron., 36(2-4): 227-233.
• Kopecký M. 1988. Vliv dlouhodobé monokultury na tvorbu výnosu a jakost jarniho ječmene Acta Univ. Agric. (Brno), Fac. Agron., 36(2-4): 43-46.
• Kozłowska-Ptaszyńska Z. 1994. Wpływ gęstości siewu na architekturę i wydajność lanu jęczmienia jarego uprawianego na różnych glebach. Pam. Puł., 104: 31-50.
• Krejčíř J. 1986. Systémové pojetí experimentalnych prací v regulací bioenergetických procesů v zemědělské soustavě (disertční prace), VŠZ Brno.
• Krejčíř J. 1992. The production of crop rotations with different concentrations of spring barley in rotation to soil cultivation and fertilization. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 55: 163-171.
• Król M,, Harasim A., Noworolnik K., Faber A. 1993. Produkcyjna i ekonomiczna efektywność wybranych technologii uprawy jęczmienia jarego. Pam. Puł., 102; 105-118.
• Kurowski J. 1984. Ocena działania czynników plonowania zbóż. Zesz, Probl. Post. Nauk Roln., 305: 33-64.
• Kurowski T, Mikołajska J., Wojciechowska-Rot H. 1988. Rynchosporioza jęczmienia jarego żyta ozimego uprawianych w płodozmianie w wieloletnich monokulturach. Acta Univ. Agric. (Brno), Fac. Agron, 36(2-4): 247-252.
• Kurowski T., 1992. Sanitary state of crops grown in continuous cropping and short crop rotation. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst,, Agricult., 55: 93-102.
• Nawrocki S. Jelinowsh S., Kuś J. 1976. Getreideertäge und Getreidegesamtleistung in Fruchtfolgen mit unterschiedlichen Getreideanteil. Tag.- Ber. Akad. Landwirtach.- Wiss., Berlin, 148: 115-122.
• Naweocki S. 1997. Siedliskowe uwarunkowania ptodozmianów, Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 64:45-55.
• Niewiadomski W., Zawiślak K. 1979. Produkcyjność jęczmienia jarego w zmianowaniu tradycyjnym, uproszczonym i monokulturze. Acta Univ. Agric, (Brno), Fac. Agron., 26(1): 31-37.
• Niewiadomski W. 1980, Główne problemy teoretyczne specjalistycznych zmianowań. Zesz, Nauk. ART Olszt., Roln., 29: 5-14.
• Niewiadomski W. 1995, Nauka o plodozmianach - stan i perspektywy. Post. Nauk Rol., 3:127-138.
• Parylak D. 1996. Konkurencyjność pobierania składników pokarmowych przez jęczmień jary i chwasty. Fragm. Agron,, 4 (52):68-74.
• Pawłowski F., Wesołowski M. 1983. Studia nad plonowaniem t zachwaszczeniem roślin w monokulturze. Cz. II. Jęczmień jary. Ann. UMCS Lublin, E • 38: 39-53.
• Pawłowski F., Wesołowski M. 1988. Rola odmiany i poziomu agrotechniki w plonowaniu jęczmienia jarego w monokulturze. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 331 :93-99.
• Petříčkova N. 1988. Dusičnany v rostlinách ječmene jarního dvou odrůd po dvou piedplodiních. Acta Univ. Agríc. (Brno), Fac. Agron., 36(2-4): 125-134.
• Ruszkowski M., Bis K., Polak E. 1985. Porównanie różnych technologii uprawy zbóż. Cz. I. Jęczmień jary. Pam. Puł., 85: 29-44.
• Sowiński J., Baraniecki A,, Blecharczyk A. 1988. Die Beeinflussung der Erträge von Winterroggen und Sommergerste sowie einiger Bodeneigenschaften durch langjährige Monokultur und Fruchtofolge. Tag.-Ber. Akad. Landwirtsch, -Wiss., Berlin, 261:189-194.
• Vymětal V,, Rous D. 1982. Vliv různých agrotechnických opatření na výnosové faktory v dlouhodobé monokultuře ječmene jarního. Acta Univ. Agric. (Brno), Fac. Agron., 30 (3):111-115.
• Wesołowski M., Jędkuszczak M. 1997, Przydatność niektórych odmian jęczmienia jarego do uprawy w monokulturze. Acta Acad, Agricult. Tech. Olst,, Agricult., 64:193-197,
• Zawiślak K, Adamiak E. 1994. Znaczenie płodozmianu i herbicydów w ograniczaniu zachwaszczenia jęczmienia jarego. W: Przyczyny i žrádła zachwaszczania pól uprawnych, Zesz. Specjalny po Krajowej Konferencji, 27-29.06.1994, Olsztyn-Bęsia: 69-78.
• Zawiślak K., Sadowski T. 1992. The tolerance of cereals to continuous cutivation. Acta Acad, Agricult. Tech, Olst., Agricult., 55:139-147.
• Zawiślak K 1997. Regulacyjna funkcja plodozmianu w agrofitocenozach zbóż. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 64: 81-99.