Plantacje bobiku jako zrodlo pozytku nektarowego dla pszczol

• Autorzy: Wilde J , Krukowski R.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W naszym kraju nie prowadzono dotychczas szczegółowych badań na temat możliwości gromadzenia przez rodziny pszczele miodu z upraw bobiku. Celem przedstawionej pracy było ustalenie atrakcyjności tej rośliny jako źródła pożytku nektarowego dla pszczół. Badania prowadzono na bobiku odmiany Nadwiślański w 1989 oraz Dino w roku 1990 i 1991. Powierzchnia plantacji w kolejnych latach wynosiła 62, 130 i 70 ha. Każdego roku przywożono na te plantacje 10 rodzin pszczelich, które wcześniej korzystały z pożytku rzepakowego. Drugie 10 rodzin pszczelich o podobnej sile stanowiło grupę kontrolną nie korzystającą z bobiku. Oceniano produkcję miodu i wosku oraz rozwój rodzin latem i ich przygotowanie do zimowli. Stwierdzono, że produkcja miodu z rzepaku w danych latach była w obu grupach doświadczalnych podobna. Rodziny kontrolne zebrały z plantacji tej rośliny w kolejnych latach średnio po 19.4; 6.8 i 3.8 kg miodu, a rodziny doświadczalne (bobikowe) - 19.0; 9.7 i 4.3 kg. Tylko w pierwszym roku badań rodziny wywiezione na bobik zebrały znaczącą dla wydajności z całego sezonu ilość miodu, wynoszącą średnio 10.2 kg na jedną rodzinę. W ostatnim roku, kiedy w lecie panowała susza, pożytek nektarowy z bobiku nie pokrywał nawet potrzeb bytowych rodzin i zaszła konieczność dokarmiania pszczół. W zbiorze miodu z całego sezonu nie stwierdzono różnic pomiędzy grupą kontrolną, w której wydajność miodu z rodziny wynosiła w kolejnych latach 31.0; 13.3 i 27.2 kg a grupą doświadczalną mającą w kolejnych latach wydajność 34.8; 15.8 i 22.6 kg. Nie zaobserwowano także różnic między grupami rodzin bobikowych i kontrolnych w ich rozwoju letnim oraz w przygotowaniu do zimowli, nawet w roku, kiedy bobik nie dal pożytku nektarowego. Plantacje bobiku są na ogół słabym i dość zawodnym źródłem pożytku nektarowego dla pszczół.

EN

Detailed research concerning bee colonies gathering honey from field bean plantations has not been carried out in Poland before. The paper focused on determining field bean usefulness as a source of nectar flow for bees. Research concerned two field bean varieties: Nadwiślański (in 1989) and Dino (in 1990 and 1991). Plantation areas were equal to 62, 130 and 70 ha, in successive years. Every year 10 bee colonies that previously used rape flow, were brought to plantations. The remaining 10 colonies, similar in number, constituted control group, not using field bean. Honey and wax production levels together with spring and summer development of colonies and their preparations to winter were evaluated. It was found that levels of honey production in case of rape were similar in both test groups. Control colonies gathered on the average 19.4; 6.8 and 3.8 kg of honey in successive years, and test (field bean) colonies - 19.0; 9.7 and 4.3 kg, respectively. Bee colonies that used field bean as a source of nectar flow gathered a significant amount of honey, namely about 10.2 kg per colony, only in 1st year of research. In the last year, characterized by a very dry summer, the field bean nectar flow did not even cover vital needs of bee colonies and their extra feeding turned out to be indispensable. No differences between control group and test group were found at the end of the honey harvest season. In case of control group, the honey yield was equal to 31.0; 13.3 and 27.2 kg, while in case of test group - to 34.8; 15.8 and 22.6 kg per colony, in successive years. Moreover, no differences were observed among test and control colonies, neither throughout their summer development not during preparations to winter, even in the year when field bean did not give any nectar flow. It enables to conclude that field bean plantations constitute a poor source of nectar flow for bees.

Słowa kluczowe

PL

gospodarka pasieczna; pozytki pszczele; pozytek nektarowy; produkcja miodu; uprawa roslin; uprawa plantacyjna; rosliny straczkowe; bobik; bobik Dino; bobik Nadwislanski

EN

beekeeping management; bee pasture; nectar flow; honey production; plant cultivation; plantation; leguminous plant; faba bean; Dino cultivar; Nadwislanski cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Zootechnica
• Rocznik: 1995
• Tom: 43
• Opis fizyczny: s.105-114,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wilde J

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Krukowski R.

Bibliografia

• Avietisyan G. A., Kozin Р. В., Manulowa S. A. 1963. The Influence of pollination by bees on the harwest and amount of beans in the forest zone of USRR. Dokł. Mosk. Sel. Khoz. Akad. К. A. Timiriazewa, 93: 287-299.
• Biliński M. 1970. Wyniki obserwacji nad przegryzaniem kwiatów przez trzmiele. Pol. Pis. Ent., 40(1): 107-123
• Bobrzecki, J., Łutowicz Z., Wilde J., 1989. Udoskonalony powałkowy poławiacz pyłku. Pszczelar­stwo, 40(3): 16-18.
• Bornus L., Bobrzecki J., Bojarczuk Cz., Gromisz M., Kalinowski J., Król A., Nowakowski J., Ostrowska W., Woźnica J., Zaremba J. 1974. I. Przydatność użytkowa mieszańców międzyra- sowych pszczoły miodnej w warunkach przyrodniczych Polski. Pszczel. Zesz. Nauk., 18: 1-15.
• Free J. B. 1966. Pollination requirement of broad bean and field bean (Vicia faba). J. Agric. Sci., 66 (3): 395-397
• Kamler J. B. 1982. Nektarodajność (Vicia faba L.) i reakcja bobu na zapylanie przez pszczołę miodną. Stud. Mater., Nasiennictwo, III seminarium, 28.02.-1.03.1979: 94-112.
• Kołtowski Z. 1988. Bobik i pszczoły. Pszczelarstwo, 39(12): 4-6.
• Kołtowski Z. 1990. Wstępne wyniki badań wartości pszczelarskiej bobiku. Pszczelarstwo, 41 (1-2-3): 7-9.
• Kruk S. 1988. Bobik powiększa bazę pożytkową. Pszczelarstwo, 39 (12): 6-7.
• Martianova A. 1967. Effect of the pollination method on the qualities and productivity of beans seeds. Bull. Moscov. Sec. Nat. Sect., 72: 83-92.
• Poulsen M.H. 1975. Pollination seed seting, cross fertilization and inbreding in Vicia faba L. Z. Pflanzenzucht, 74 (2): 97-118.
• Prabucki J., Chuda-Mickiewicz В., Woyke H. 1987. Wpływ pszczół na wysokość i jakość plonu nasion bobu (Vicia faba L. var. major). Sprawozdanie końcowe pracy nr 2.03.1. AR Szczecin, Katedra Hodowli Drobiu i Pszczelnictwa (maszynopis).
• Vesely V., Titera D. 1985. The ability at the carniolan bee (Apis mellifera carnica Pollm.) to gather pollen from field bean (Vicia faba L.) under conditions of Czech Socjalist Respublic. Pszczel. Zesz. Nauk., 29: 187-190.
• Wilde J., Krukowski R. 1990. Wiosenne podkarmianie rodzin pszczelich nawilżonymi obnóżami pyłkowymi. Ogólnopolska Konferencja Naukowa: Współczesne problemy pszczelarstwa w Polsce. ART Olsztyn: 146-158.
• Woyke H. 1981. Pszczoły i trzmiele mogą znacznie podnieść wysokość plonu nasion bobu. Hod. Rośl., 2: 21-25.