Fauna and importance of thrips [Thysanoptera] for rye and winter wheat in Poland. Part I. Fauna of Thysanoptera on rye and winter wheat in Poland

• Autorzy: Zawirska I , Walkowski W.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

On the basis of sweep netting samples and young plant and spike samples, the species composition and the incidence of thrips (Thysanoptera) on rye and winter wheat in different regions of Poland have been determined. A list of 49 Thysanoptera species found on these cereal crops and an overview of 11 species referred to "cereal thrips" have been given. The undertaken studies have showed that Haplothrips aculeatus Fab. was dominant on both rye and winter wheat crops.

PL

W latach 1981, 1983-1991 przeprowadzono badania nad występowaniem przylżeńców (Thysanoptera) na uprawach żyta i pszenicy ozimej w różnych rejonach Polski. Na podstawie 280 prób z żyta oraz 310 prób z pszenicy ozimej, zebranych w 36 powiatach należących do 15 województw, ustalono skład gatunkowy wciornastków znalezionych na tych zbożach. W sumie zgromadzono 40 161 osobników dorosłych i larw Thysanoptera należących do 49 gatunków. Wśród nich wyodrębniono grupę „wciornastków zbożowych” obejmującą 11 gatunków: Anaphothrips obscurus (Müller), Aptinothrips rufus (Haliday), Aptinothrips stylifer Trybom, Chirothrips manicatus Haliday, Frankliniella tenuicornis (Uzel), Haplothrips aculeatus (Fabricius), Haplothrips tritici Kurdjumov, Limothrips cerealium Haliday, Limothrips denticornis (Haliday), Stenothrips graminum Uzel i Thrips angusticeps Uzel. Stanowiły one ponad 95% wszystkich zgromadzonych osobników Thysanoptera. Na życie dominowały na terenie Polski dwa gatunki, a mianowicie: Haplothrips aculeatus Fab. (65,2% wszystkich znalezionych na tym zbożu „wciornastków zbożowych”) oraz Limothrips denticornis Hal., stanowiący 27,6% wszystkich osobników. Z pozostałych gatunków „wciornastków zbożowych” liczniej na życie występował Chirothrips manicatus Hal. (2,8% osobników). Na pszenicy ozimej najliczniejszym gatunkiem był Haplothrips aculeatus Fab., który stanowił 48% wszystkich „wciornastków zbożowych”. Na terenie południowo-wschodniej Polski dominował Haplothrips tritici Kurdj., a procentowy udział H. aculeatus spadł do 29%. Wśród innych gatunków zbożowych znalezionych na pszenicy najliczniej wystąpiły: Limothrips denticornis (11,4%) i Frankliniella tenuicornis (5,4%). Pozostałe gatunki „wciornastków zbożowych” wystąpiły na życie i pszenicy ozimej nielicznie, że można je potraktować jako element przypadkowy na tych uprawach.

Słowa kluczowe

EN

species composition; fauna; rye; Poland; thrips; Thysanoptera; wheat crop; winter wheat; important species; rye crop

• Wydawca: -
• Czasopismo: Journal of Plant Protection Research
• Rocznik: 2000
• Tom: 40
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.35-55,fig.

Twórcy

autor

Zawirska I

• Institute of Plant Protection, Miczurina 20, 60-318 Poznan, Poland

autor

Walkowski W.

Bibliografia

• 1. Adomas J. 1976. Skład gatunkowy i dynamika występowania przylżeńców na jęczmieniu jarym. Ochrona Roślin nr 6, s. 11.
• 2. Adomas J. 1979a. Wpływ przylżeńców (Thysanoptera) na plonowanie zbóż. Ochrona Roślin nr 2: 11-12.
• 3. Adomas J. 1979b. Skład gatunkowy oraz dynamika występowania przylżeńców (Thysanoptera) na jęczmieniu jarym koło Olsztyna. Zeszyty Nauk. A.R.T. w Olsztynie, Roln., 28: 243-250.
• 4. Bournier A., Bernaux P. 1971. Haplothrips tritici Kurdj. et Limothrips cerealium Hal. agenst de la moucheture des bles durs. Ann. Zool. Acol. Anim., 3: 247-259.
• 5. Bournier A., Lacasa A., Pivot Y. 1978. Biologie d’un thrips predateur Aeolothrips intermedius (Thysanoptera, Aeolothripidae). Entomophaga 23: 403-410.
• 6. Czencz K. 1994. Importance and development of species spectrum of winter wheat damaging thrips in Hungary. Med. Fac. Landbouww. Univ. Gent, 59/2a: 227-232
• 7. Fransen C. J. H., Huismann P. 1958. The biology and control of Thrips angusticeps Uzel. Verslagen van. Landbouwkundige Onderzoekingen 64: 1-104.
• 8. Gromadska M., Rolko A. 1971. Kształtowanie się liczebności populacji Thysanoptera na owsie. Zeszyty Nauk. U.M.K. w Toruniu, Biol., 14 (29): 119-129.
• 9. Holtmann H. 1963a. Untersuchungen zur Biologie der Getreide-Thysanopteren. Teil 1. Zeitschr. f. angew. Entomol., 51 (1): 1-41.
• 10. Holtmann H. 1963b. Untersuchungen zur Biologie der Getreide-Thysanopteren. Teil 2. Zeitschr. f. angew. Entomol., 51 (3): 285-296.
• 11. Jenser G., Tzanakakis M. E. 1985. Records of Thysanoptera from Northern Greece. Entomologia Hellenica 3: 59-61.
• 12. Jenser G., Czencz K. 1988. Thysanoptera species occurring frequently on cultivated plants in Hungary. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 23 (3-4): 285-289.
• 13. Köppä P. 1970. Studies on the thrips (Thysanoptera) species most commonly occurring on cereals in Finland. Annales Agiculture Fenniac 9: 191-265.
• 14. Kot J., Głuchowska E. 1987. The density of thrips (Thysanoptera) occurring in rye ears depending on chosen environmental factors. Ekol. pol., 35 (1): 145-158.
• 15. Lattauschke G., Wetzel Th. 1986. Zum Auftreten und zur Bedeutung von Thysanopteren im Getreidebau. Nachrichtenblatt für den Pflanzenschutz in der DDR 40 (8): 162-165.
• 16. Luterek D. 1977. Przylżeńce (Thysanoptera) występujące na zbożach. Ochrona Roślin nr 7: 7-10.
• 17. Luterek D. 1988. O zimowaniu przylżeńców (Thysanoptera) występujących na zbożach i trawach. Ochrona Roślin nr 10: 5-7.
• 18. Miętkowski R., Starczewski J. 1987. Spostrzeżenia o występowaniu przylżeńców (Thysanoptera) na pszenżycie . Ochrona Roślin nr 8: 3-4.
• 19. Patrzich R., Klumpp M. 1991. Vergleich der phytophagen und räuberischen Thripse (Thysanoptera) auf unterschiedlich bewirtschaften Weizenfeldern in Hessen. Zeitschr. f. Pflanzenkrankheiten und Pflanzenschutz 98 (5): 464-470.
• 20. Tunç I. 1992. Studies on the Thysanoptera of Antalya. V. Phleothripidae Uzel with an overall account. Türk. cntomol. derg., 16 (3): 135-146.
• 21. Zawirska I. 1970. Bcitriigc zu cinigcn Griiserthysanoptcren. Pol. Pismo Ent., 40/3: 517-523.
• 22. Zawirska I. 1971. Fauna i znaczenie przylżeńców (Thysanoptera) dla traw nasiennych uprawianych na nasiona w Polsce. Prace Nauk. Inst. Ochr. Roślin 13 (1): 125-144.
• 23. Zur Strassen R. 1984. Zur Thysanopteren-Faunistic des Alpenvorlandes von Slowenien, nebst einer Checklist der Franscnflüglerarten von Jugoslawien. Acta Entomol. Jugoslavica 20 (1-2): 31-51.
• 24. Zur Strassen R. 1986. Thysanopteren auf lnseln der Nördlichen Sporadcn in der Ägäis (Griechland). Senckerbergiana Biol., 61 (1/3): 85-129.
• 25. Żurańska I. 1985. Skład gatunkowy przylżeńców (Thysanoptera) i dynamika ich pojawu na zbożach ozimych. Zeszyty nauk. A.R.T. w Olsztynie 42: 112-121.