Wpływ intensyfikacji rolnictwa na odpływ potasu i sodu z gleb

• Autorzy: Koc J. , Szymczyk S.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1994 - 2002 na Pojezierzu Mazurskim prowadzono badania nad wpływem intensywności rolnictwa na odpływ potasu i sodu do wód powierzchniowych. Koncentracja potasu i sodu w wodach odpływających systemami melioracyjnymi była silnie modyfikowana zarówno warunkami meteorologicznymi, jak i żyznością i przepuszczalnością gleb. Najwyższe zanieczyszczenie wód powierzchniowych potasem występowało na glebach średniozwięzłych, a sodem na drenowanych glebach ciężkich i lekkich odwadnianych rowami. Odwodnienie gleb drenami powodowało 2-krotny wzrost wymycia sodu i zwiększenie o 30% ładunku potasu. Drenowanie gleb lekkich w porównaniu z glebami ciężkimi prawie 7-krotnie zwiększało odpływ potasu. Wzrost poziomu gospodarowania powodował istotne zwiększenie odpływu potasu odpływającego obydwoma systemami melioracyjnymi, z tym, że drenowanie powodowało 3-krotny jego wzrost, a odwadnianie rowami tylko 2-krotny. Przy jednakowym poziomie agrotechniki systemem drenów odpłynął prawie 2-krotnie większy ładunek potasu. Wzrost intensywności gospodarowania powoduje zwiększenie stężenia w wodzie potasu i sodu, 2-3-krotny wzrost ładunku potasu oraz zwiększenie o 30% odpływu sodu systemem drenów.

EN

In 1994 - 2002, a study on the effect of agricultural production intensity on potassium and sodium outflows to surface water was conducted in the Mazury Lake District. Potassium and sodium concentrations in water outflowing by reclamation systems was strongly modified by meteorological conditions as well as fertility and permeability of soils. The most potassium contaminated water was found in soil of medium compaction, whereas maximum sodium concentrations were determined in drained heavy soils and in light soils dewatered by ditches. Soil drainage caused a two-fold increase in sodium outflow as well as a 30% increase in potassium load. Potassium outflow from drained light soils increased almost 7 times in comparison to the drainage of heavy soils. The growth of management level caused significantly higher potassium outflow from both reclamation systems, although the outflow from the drainage systems was three-fold higher and only twice as high in ditches. The load of potassium flowing out by drainage systems was two-fold higher when the same level of agricultural technology was applied. The growth of management intensity caused increased potassium and sodium concentrations in water, a two- to three-fold increase in potassium load as well as a 30% increase in potassium outflow in the drainage system.

Słowa kluczowe

PL

odplyw sodu; odplyw potasu; stezenie sodu; gleby; intensyfikacja rolnictwa; sod; stezenie potasu; srodowisko wodne; potas; rolnictwo

• Wydawca: -
• Czasopismo: Journal of Elementology
• Rocznik: 2003
• Tom: 08
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.151-158,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Koc J.

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski, Plac Lodzki 2, 10-718 Olsztyn

autor

Szymczyk S.

Bibliografia

• Czyżyk F. 1996. Zanieczyszczenie wód powierzchniowych i gruntowych we wsi nie skanalizowanej. Prz. Nauk. SGGW w Warszawie, 10:125-131.
• Koc J., Cymes I., Szymczyk S. 2002. Jakość wody w systemie melioracyjnym z wkomponowanymi małymi zbiornikami retencyjnymi. Woda-Środowisko-Obszary wiejskie, 2(1): 225-236.
• Koc J., Szymczyk S. Procyk Z. 1999. Czynniki kształtujące wymywanie azotu, fosforu i potasu z gleb uprawnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 467: 119-125.
• Lipiński J. 2003. Drenowanie gleb mineralnych a środowisko przyrodnicze. Wiad. Mel. i Łąk., 2: 74-76.
• Macioszczyk A., Dobrzyński D. 2002. Hydrogeochemia. Cz. 2. Chemizm wód podziemnych. Wyd. Nauk.PWN, Warszawa, 167-363.
• Miler A., Liberacki D, Plewiński D. 2001. Jakość wód gruntowych w różnych siedliskach położonych wzdłuż transektów odpływu. Zesz. Nauk. Post. Nauk Rol., 477: 93-100.