Zawartosc rteci, kadmu i olowiu w powierzchniowym poziomie gleb w obrebie niekontrolowanych wysypisk odpadow i uzytkow rolnych Rowniny Gumienieckiej

• Autorzy: Niedzwiecki E , Protasowicki M , Ciemniak A , Meller E , Tomza A
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy scharakteryzowano oddziaływanie niekontrolowanych wysypisk odpadów na zanieczyszczenie powierzchniowych (0-30 cm) warstw gleb rtęcią, kadmem i ołowiem. Do oceny stanu zanieczyszczenia gleby metalami ciężkimi posłużyły próbki glebowe pobrane na obszarze Równiny Gumienieckiej zarówno spod wysypisk odpadów, jak i sąsiadujących bezpośrednio z nimi (w odległości 50-100 m) użytków rolnych. W większości pobranych próbek materiał glebowy spod niekontrolowanych wysypisk na tle gleb użytkowanych rolniczo wykazywał niewielkie podwyższenie ilości ołowiu i kadmu. W przypadku próbek glebowych pobranych spod dwóch niekontrolowanych wysypisk, zlokalizowanych w Przecławiu, stwierdzono natomiast kadmu 6,45 i 71,45 mg‧kg⁻¹ s.m. gleby oraz ołowiu 1189,6 i 1203,9 mg‧kg⁻¹ s.m. gleby; ilości te w świetle liczb granicznych do oceny zawartości metali ciężkich w powierzchniowej warstwie gleb uprawnych (Państwowa Inspekcja Ochrony Śrdowiska 1995) świadczą o średnim lub bardzo silnym zanieczyszczeniu gleb badanymi metalami ciężkimi. Zawartość rtęci w powierzchniowej warstwie gleb, znajdujących się w obrębie niekontrolowanych wysypisk odpadów i w obrębie pobliskich pól uprawnych, wahała się w podobnych granicach i nie przekraczała przy tym wartości dopuszczalnych (Monitor Polski 1986) w glebach lekkich użytkowanych rolniczo.

EN

Paper presents the effects of unauthorized dumping grounds on surface soil layer pollution with mercury, cadmium and lead. Soil samples were taken both from unauthorized dumping grounds and adjacent arable land (at the distance of 50-100 m) within the Gumieniecka Plain in order to estimate the contamination of soils with heavy metals. In the majority of samples from unauthorized dumping grounds the contents of lead and cadmium were slightly elevated in comparision to arable land. In the case of samples from two unauthorized dumping grounds, localized in Przecław, 6.45 and 71.45 mg‧kg⁻¹ dry matter of cadmium and 1189.6 and 1203.9 mg‧kg⁻¹ dry matter of lead were found, what in the light of limit values for heavy metal contents in the surface soil layer (State Environmental Inspectorate 1995) proved either average or extremely high contamination with heavy metals. The content of mercury in the surface soil layer within unauthorized dumping grounds and adjacent arable land was within similar range and did not exceed permissible values (Monitor Polski 1986) for light soils used for agricultural purposes.

Słowa kluczowe

PL

olow; rtec; uzytki rolne; Rownina Gumieniecka; gleby; wysypiska nielegalne; Polska; zanieczyszczenia gleb; kadm; zawartosc metali ciezkich; skladowiska odpadow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 492
• Opis fizyczny: s.205-210,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Niedzwiecki E

• Akademia Rolnicza, ul. Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Protasowicki M

• Katedra Toksykologii, Akademia Rolnicza w Szczecinie

autor

Ciemniak A

• Katedra Toksykologii, Akademia Rolnicza w Szczecinie

autor

Meller E

• Akademia Rolnicza, ul. Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Tomza A

• Katedra Toksykologii, Akademia Rolnicza w Szczecinie

Bibliografia

• Dębkowska-Naskręt H., Malczyk P., Kobierski M. 1999. Profile differentiation of total mercury content in selected arable and forest soils in Poland. Zesz. Nauk. ATR w Bydgoszczy, Rol. 44(220): 47-52.
• Kabata-Pendias A. 1992. Biogeochemia rtęci w różnych środowiskach, w: Rtęć w środowisku - problemy ekologiczne i metodyczne. Polska Akademia Nauk. Komitet Naukowy Przy Prezydium PAN „Człowiek i Środowisko”. Zeszyty Naukowe 4: 7-18.
• Kabata-Pendias A, Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszwa: 398 ss.
• Monitor Polski 1986. 23, poz. 170: 285.
• PIOŚ 1995. Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb - metale ciężkie, siarka i WWA. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa: 1-28.
• Więckowski St. 2000. Przyrodnicze podstawy inżynierii środowiska. Kielce: 597 ss.