PL
Oceniono muszle ślimaków pod względem ich przydatności jako bioindykatora do monitoringu zagrożeń ekologicznych związkami fluoru oraz zweryfikowano hipotezę o istotnym wpływie toksycznych związków fluoru na bilans energetyczny mięśnia nogi ślimaka Helix aspersa maxima. Materiałem badawczym byly muszle zebrane na terenie Polski i Słowacji, muszle ślimaków hodowlanych oraz wycinki mięśnia nogi ślimaków hodowlanych. Fluorki oznaczono elektrodą jonoselektywną i metodą chromatografii gazowej, a pochodne purynowe metodą HPLC. Analiza statystyczna uzyskanych wyników wskazuje na możliwość wykorzystania muszli do biomonitoringu skażeń fluorkiem. Fluorki mają także istotny wpływ na gospodarkę energetyczną mięśni ślimaka, a określenie zawartości: AMP, GMP, Guo oraz wartość AEC w mięśniu nogi wydaje się być uniwersalnym wskaźnikiem upośledzenia funkcji metabolicznych ślimaków.
EN
The aim of this work was to determine the bioaccumulation of fluoride in shells of snails. It was hoped that this approach would verify the hypothesis that snails are suitable for the monitoring of environmental hazards. Additionally, the toxicity of fluorides administered orally on the energy balance of the snail's foot was investigated based on measurements of concentrations of nucleosides, nucleotides and their products. Fluoride concentrations in pulverized shells were measured using an ion-selective electrode. Gas chromatography was used to determine fluoride concentrations in muscles of the foot. Purines were measured in foot muscle slices with HPLC. Statistical analysis was done with non-parametric tests. Accumulation of fluoride in shells is a suitable indicator for biomonitoring. Shells seem to be more suited for this aim. For high levels of fluoride, it seems reasonable to measure the content of AMP, GMP, Guo or the value of AEC, which appear to serve as universal indicators of depressed metabolic function.