Zrownowazone zarzadzanie zmeliorowanymi uzytkami zielonymi na przykladzie obiektu Biezun - Poniatowo w dolinie rzeki Wkry

• Autorzy: Pawlat H , Sztyber J , Piekut K , Pawluskiewicz B

Warianty tytułu

EN

Sustainable management of reclaimed grasslands on the example of the Biezun - Poniatowo object in the Wkra river valley

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2001-2003 wykonano badania stanu środowiska przyrodniczo-rolniczego obiektu Bieżuń - Poniatowo w dolinie rzeki Wkry. System melioracyjny obiektu przy pełnym funkcjonowaniu umożliwiał odwodnienie i nawadnianie podsiąkowe. Inwentaryzacja systemu rowów melioracyjnych wykazała, że jedynie na długości około 18% ich stan techniczny jest dobry. Podobnie kształtował się stan budowli na sieci rowów. Na badanym obiekcie wyróżniono 9 typów siedlisk łąkowych, o dużym mozaikowym zróżnicowaniu przestrzennym. Największą powierzchnię zajmowały murszowiska. Właściwym uwilgotnieniem charakteryzowało się 34,2% powierzchni siedlisk. Zbiorowiska łąkowe odznaczały się dużą różnorodnością typów zbiorowisk i gatunków roślin. Dominowały zbiorowiska trawiaste. Analiza SWOT doliny i obszarów funkcjonalnie przyległych wskazuje, że typowo rolniczy kierunek wykorzystania użytków zielonych możliwy jest tylko w siedliskach łęgów zgrądowiałych typowych i grądów właściwych. W siedliskach bielaw podtopionych i murszowisk wtórnie zabagniających priorytetem w użytkowaniu powinna być ochrona zasobów wodnych i siedlisk. W siedliskach murszowisk właściwych ich użytkowanie rolnicze powinno zmierzać do ograniczenia degradacji gleby. W siedliskach tych sprawność systemu melioracyjnego jest podstawowym warunkiem ochrony gleb przed degradacją i należy go traktować jako niezbędną infrastrukturę proekologiczną. Siedliska murszowisk grądowiejących i zdegradowanych, łęgów zgrądowiałych zubożałych i grądów zubożałych powinny być użytkowane jako ekstensywne pastwiska lub stanowić pielęgnowane użytki ekologiczne.

EN

The studies of natural-agricultural environment of the Bieżuń - Poniatowo object in the Wkra River valley were done in years 2001-2003. Melioration system of the object in full swing allowed the infiltration irrigation and drainage. Inventory of the melioration ditches system showed that their technical state was good only within the distance about 18%. The state of constructions on ditch network was similarly confirmed. Nine types of meadows site were distinguished with big mosaic, spherical diversity in the investigated object. The biggest area was occupied by moorshlands. A proper moisture characterised 34,2% site area. Meadow communities were characterised by a big diversity of commune types and plant species. Grass communities dominated. The SWOT analyse of the valley and functionally adjacent areas points out that a typical agricultural direction of grassland use is possible only in the habitats of drying specific riversides and specific dry-grounds. On the submerged peatland and swamping moorshland habitats the priority in utilisation should be water resources and habitat preservation. On specific moorshland habitats their agricultural use should aim for the limitation of soil degradation. In these habitats the efficiency of melioration system is a basic condition for soil protection against degradation and should be treated as an indispensable proecological infrastructure. Habitats of drying and degraded moorshlands, drying exhausted riversides, and exhausted dry-grounds, should be used as extensive pastures or maintained ecological lands.

Słowa kluczowe

PL

uzytki zielone; uzytki zmeliorowane; srodowisko przyrodnicze; srodowisko rolnicze; siedliska lakowe; gatunki roslin; uzytkowanie rolnicze; ochrona gleb; melioracje; zarzadzanie srodowiskowe; zarzadzanie zrownowazone; dolina Wkry; Biezun-Poniatowo

EN

grassland; meliorated land; natural environment; agricultural environment; meadow habitat; plant cultivar; agricultural use; soil protection; melioration; environmental management; sustainable development; Wkra valley

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 519
• Opis fizyczny: s.245-258,tab.,rys.

Twórcy

autor

Pawlat H

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-787 Warszawa

autor

Sztyber J

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-787 Warszawa

autor

Piekut K

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-787 Warszawa

autor

Pawluskiewicz B

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159, 02-787 Warszawa

Bibliografia

• GRABCZEWSKA Z., NIEMIROWICZ W. 1963. Projekt melioracji użytków zielonych obiektu Wkra III, odcinek Bieżuń-Poniatowo. Maszynopis BPWM, Warszawa.
• GRZYB S., PROŃCZUK J. 1994. Podział i waloryzacja siedlisk łąkowych oraz ocena ich potencjału produkcyjnego. Ogólnpol Konf. Łąkarska „Kierunki rozwoju łąkarstwa na tle aktualnego poziomu wiedzy w najważniejszych jego działach” 27-28 IX 1994, Wyd. SGGW Warszawa: 51-63.
• MRiRW, MŚ 2004. Kodeks Dobrej praktyki Rolniczej: 93 ss.
• MORACZEWSKI R. 2002. Kierunki pracy nad wykorzystaniem trwałych użytków zielonych (TUZ) w produkcji żywności i w ochronie środowiska rolniczego. Wiad. Mel. i Łąk. XLIX(1): 15-16.
• ŁOŚ M.J. 2003. Użytkowanie zmeliorowanych torfowisk w warunkach wieloletniej niepewności. Wiad. Mel. i Łąk. XLVI(2): 65-69.
• ŁOŚ M.J. 2006. Dezintegracja systemu Kanału Wieprz-Krzna na tle kryzysu nawodnień w Polsce. Wiad. Mel. i Łąk. XLIX(1): 3-7.
• PIEKUT K. 2003. Wspólna Polityka Rolna i jej wpływ na kierunek rozwoju rolnictwa w Polsce po integracji z Unią Europejską. Wiad. Mel i Łąk. XLVI(1): 8-12.
• PIEKUT K. 2004. Wspólna Polityka Rolna a jej wpływ na gospodarowanie na użytkach zielonych, w: Perspektywy gospodarowania na trwałych użytkach zielonych w ramach „Wspólnej Polityki Rolnej” Wyd. IMUZ: 7-18.
• PIEKUT K., PAWLUSKIEWICZ B. 2005. Rolnicze Podstawy Kształtowania Środowiska. Wyd. SGGW: 212 ss.
• SOMPER C. 2002. Countryside quality counts: Tracking changes in England landscape, w: Agricultural Landscape Indicators. Proc. OECD Expert meeting, Oslo: 159-174.
• SZTYBER J. 2006. Analiza zmian środowiska przyrodniczo-rolniczego zmeliorowanych łąk dolinowych w aspekcie zrównoważenia rozwoju na przykładzie obiektu Wkra III. Praca doktorska - Maszynopis SGGW: 120 ss.
• WIOŚ 2003. Stan środowiska w województwie mazowieckim w 2002 r. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa: 136 ss.
• WIŚNIEWSKI S., MARSZAŁEK M., FABJAŃSKI K., ŻELAZO J. 1996. Studium ochrony, kształtowania i racjonalnego wykorzystania zasobów wodnych w zlewni Wkry na obszarze województwa ciechanowskiego. Maszynopis BIPROMEL, Warszawa: 161 ss.