Wplyw zaniechania uzytkowania laki kosnej na zawartosc azotu azotanowego i amonowego w glebie

• Autorzy: Sapek B
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dokonano oceny dynamiki oraz wydajności mineralizacji organicznych związków azotu na podstawie zmian zawartości N-NO₃ i N-NH₄ w wierzchniej warstwie mineralnej gleby w ciągu 10 lat od zaniechania jej rolniczego użytkowania jako łąki kośnej. Polem badawczym było dawne, wieloletnie doświadczenie łąkowe (lata 1982-1995), założone na glebie mineralnej w miejscowości Baniocha, w województwie mazowieckim. Wykazano, że w warunkach długoletniego zaniechania użytkowania łąki kośnej następuje sukcesywne wzbogacania gleby w azot amonowy, co w warunkach sprzyjających nitryfikacji i wymywaniu azotanów stwarza ryzyko zanieczyszczenia wody gruntowej związkami azotu. Zwiększonego stężenia azotanów w wodzie gruntowej można oczekiwać po roku cechującym się intensywną mineralizacją azotu. W glebie nieprodukcyjnego użytku zielonego immobilizacja azotu mineralnego spowodowana wzmożoną aktywnością mikroorganizmów glebowych, której sprzyja zwiększona zawartość wapnia oraz słabo kwaśny lub bliski obojętnemu odczyn, może zmniejszać ryzyko zanieczyszczenia płytkich wód gruntowych związkami azotu.

EN

The changes in N-NO₃ and N-NH₄ content in the surface layer of mineral soil were the basis for the evaluation of dynamics and efficiency of organic nitrogen compounds mineralization process during 10 years of set aside of a moved meadow. The investigation object was an old, long-term meadow experiment on mineral soil established in Baniocha village in Mazowieckie province. The successive soil enrichment with ammonium nitrogen during a long-term set aside of moved meadow was observed. In conditions favouring the nitrification and nitrate leaching the risk of groundwater pollution with nitrogen compounds could appear. The increased nitrate concentrations in groundwater could be expected after a year characterized with intensive soil nitrogen mineralization. In the soil of not productive grassland, the mineral nitrogen immobilization process, caused by the greater activities of soil micro organisms, is favoured with a higher calcium content and pH, taht could decrease the risk of groundwater pollution with nitrogen compounds.

Słowa kluczowe

PL

wymywanie; gleby; zawartosc azotu; azot amonowy; wody gruntowe; azot azotanowy; laki kosne; zaniechanie uzytkowania rolniczego

EN

leaching; soil; nitrogen content; ammonia nitrogen; ground water; nitrate nitrogen; hay meadow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 513
• Opis fizyczny: s.345-354,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sapek B

• Zaklad Chemii Gleby i Wody, Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych, Falenty, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• Albreht S.L., Douglas C.L.Ir., Rasmussen P.E. 1996. Effect of liming on nitrogen transportation in soils of the Pacific Northwest. Trans. 9th Nitrogen Workshop. Braunshweig, September 1996. Braunschweig Technishe Universität: 177-180.
• Bieniek B., Borkowski J., Stępowski J., Busch-Danirelski W., Kowalczyk W. 2004. Mikroelementy w runi zdegradowanych łąk na glebach torfowych, w: Mikroelementy w rolnictwie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 502, Cz. II: 475-482.
• Bjornsson H. 2003. Mineralization of nitrogen to climatic variation and soil, w: Controling N flows and losses. Abstract 12 th N Workshop. 21-24 September 2003, Exeter, Devon, UK: IGER. Theme 2.
• Clotuche P. Godden B., Van Bol V., Peeters A., Penninckx M. 1998. Influence of set- aside on the nitrate content of soil profiles. Environmental. Pollution 102, S1: 501-506.
• Debosz K.K., Vinther F.P. 1989. An in situ technique for simultaneous measurement of mineralization, leaching and plant uptake of nitrogen applied to agricultural soils, w: Nitrogen in organic wastes applied to soils. J.A. Hansen, K. Henriksen (Red.), London: Academic Press: 3-10.
• Hatch D.J., Goulding K., Morphy D. 2002. Nitrogen, w: Agriculture, hydrology and water quality. P.M. Haygarth, S.C. Jarvis (Red.). Wallingford UK: CABI Publishing: 2-28.
• Meissner R., Seeger J., Rupp H. 1998. Lysimeter studies in East Germany concerning the influence of set aside of intensively farmed land on the seepage water quality. Agriculture, Ecosystems & Environment. 67: 161-173.
• Sapek A., Sapek B., Barszczewski J. 2002. Mineralizacja azotu w glebie łąki trwałej deszczowanej. Nawozy i Nawożenie 1: 238-246.
• Sapek B. 1993. Studia nad wapnowaniem trwałego użytku zielonego na glebie mineralnej. Rozpr. habil. Falenty, Wydaw. IMUZ.
• Sapek B., Sapek A. 1995. Zmiany zawartości azotu mineralnego oraz odczynu przed i po wegetacji w glebach łąkowych wytworzonych z torfów, w: Torfoznawstwo w badaniach naukowych i praktyce. Sesja Nauk. Falenty 6-7 XI 1995, Wyd. IMUZ: 247-256.
• Sapek B., Kalińska D. 2004. Mineralizacja organicznych związków azotu w glebie w świetle długoletnich doświadczeń łąkowych IMUZ. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. 4, 1(10): 183-200.
• Vertes F. Decau M.L. 1992. Suivis d'azote mineral dans les sols:risque de lessivage de nitrate selon le couvert végétal. Fourrages 129: 11-28.