Ocena zawartosci makroelementow i pierwiastkow sladowych w glebach i roslinnosci uzytkow zielonych w regionie gorskim.Czesc III.Zawartosc mikroelementow w glebie

• Autorzy: Wisniowska-Kielian B , Pazdziorko A
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy oceniono zawartość mikroelementów w glebach użytków zielonych z górskiej gminy Ujsoły, położonej w południowej części Beskidu Żywieckiego na wysokości 540-1324 m n.p.m. i nachyleniu zboczy osiągającym 30-50°. Obszar badań obejmował cztery miejscowości: Glinka, Soblówka, Ujsoły i Złatna. Zawartość mikroelementów wykazywała dużą zmienność, co może wynikać z dużego zakwaszenia, relatywnie dużej zawartości materii organicznej i frakcji ilastej w glebach oraz rzeźby terenu. Stwierdzono, że gleby ze Złatnej zawierały najwięcej Fe, gleby z Glinki i Soblówki były bardziej zasobne w Mn, a gleby Złatnej oraz Glinki - w Zn i Cu. Według kryteriów oceny zasobności opracowanych przez IUNG wszystkie gleby miały średnią zawartości przyswajalnego żelaza, większość z nich miała wysoką zawartość manganu i średnią cynku, a po 50% gleb miało niską i średnią zawartość miedzi. Pozostałe gleby z tej gminy wykazywały średnią zawartość Mn, niską zawartość Zn, a tylko 2% - wysoką zawartość Zn. Zawartość Zn wykazywała istotną ujemną korelację z pH gleby, zawartości Zn i Cu były dodatnio skorelowane z zawartością materii organicznej i iłu koloidalnego, a Mn - z zawartością materii organicznej.

EN

Paper presents the study on microelement contents in grassland soils of Ujsoły mountain commune, situated in the southern part of Beskid Żywiecki, at altitude 540-1324 m a.s.l. and inclination of 30-50°. Ujsoły commune comprised four localities: Glinka, Soblówka, Ujsoły and Złatna. Microelement contents showed large variability, what may be a result of large acidity, relatively high organic matter and clay contents in soils and topographic terrain profile. It was found, that soils from Złatna contained a higher amount of Fe, soils from Glinka and Soblówka were most abundant in Mn, soils from Złatna and Glinka - in Zn and Cu. According to IUNG criteria of estimate all the soils contained medium amounts of available iron, majority of them showed high manganese and medium zinc contents, 50% soils were characterized by low and medium copper contents. Remaining soils in surveged commune revealed medium Mn abundance, low Zn content, and only 2% of them - high Zn content. Zn content showed significant negative correlation with soil pH, Zn and Cu contents were positively correlated with organic matter and clay content, while Mn - with organic matter content.

Słowa kluczowe

PL

pierwiastki sladowe; gleby; mikroelementy; tereny gorskie; zawartosc mikroelementow; uzytki zielone; gmina Ujsoly

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.471-478,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wisniowska-Kielian B

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza, al.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

autor

Pazdziorko A

• Katedra Chemii Rolnej, Akademia Rolnicza, al.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

Bibliografia

• Falkowski M., Kukuła I., Kozłowski S. 2000. Właściwości chemiczne roślin łąkowych. AR w Poznaniu: 112 ss.
• Gorlach E., Gambuś F., Brydak K. 1994. Zawartość metali ciężkich w glebach i roślinach łąkowych wokół Huty im. Tadeusza Sendzimira. Acta Agr. et Silv., ser. Agr. 32: 13-24.
• Herrick G.T., Friedland A.J. 1990. Patterns of trace metal concentration and acidity in mountain forest soils of the north-western United States. Water, Air and Soil Pollution 53: 151-157.
• Kabata-Pendias A., Piotrowska M. 1998. Metale ciężkie w glebie - w głównym ogniwie przyrodniczego obiegu. Systemy rolnictwa. Biul. Inf. IUNG 9: 23-28.
• Kopeć M. 2000. Dynamika plonowania i jakości runi łąki górskiej w okresie 30 lat trwania doświadczenia nawozowego. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, Rozprawy 267: 84 ss.
• Kmieć G., Kacperczyk J., Zwoździak J., Zwoździak A. 1994. Ocena stężenia i rodzaju zanieczyszczeń w opadach atmosferycznych w rejonie Karkonoszy. Konf. „Karkonoskie badania ekologiczne”, Dziekanów Leśny 17-19 I, Ofic. Wyd. Inst. Ekologii PAN, Dziekanów Leśny: 77-96.
• Łajczak A., Michalik S., Urbaniec A. 1995. Ujsoły i okolice. Red. Wyd. Turyst. Poznań COLGRAF-COL-PRRES: 20-25.
• Malhi S.S., Harapiak J.T., Nyborg Marvin, Wiśniowska-Kielian B. 1999. Effect of long-term application of different nitrogen forms on soil reaction and some microelement contents in soil and bromegrass hay. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 465: 547-558.
• McBride M.B. 1989. Reaction controlling heavy metal solution in soil. Soil Science 10: 1-7.
• Nowak B. 1995. Współwystępowanie metali ciężkich w glebach Beskidu Śląskiego. Prace Instyt. i Lab. Bad. Przem. Spoż., 50: 72-79.
• Obojski J., Strączyński S. 1995. Odczyn i zasobność gleb Polski w makro- i mikroelementy. IUNG, Puławy: 40 ss.
• PN-R-04021. 1994. Polska Norma. Analiza chemiczno-rolnicza gleby. Oznaczanie przyswajalnego żelaza. Polski Komitet Normalizacji: 1-4.
• Skiba S., Drewniak M., Szmuc R. 1995. Zawartość metali ciężkich w powierzchniowych poziomach gleb Karkonoszy. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 418(1): 353-359.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ujsoły 1999. Uchwala Rady Gminy X/3/82/99 z dnia 17 XII 1999, rozdz. 3, 2-4.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ujsoły 1999. Uchwała Rady Gminy X/3/82/99 z dnia 17.12.1999., rozdz. 3: 2-4.
• Terelak H., Motowicka-Terelak T., Słuczyńska T., Pietruch Cz. 2000. Pierwiastki śladowe Cd, Cu, Ni, Pb, Zn w glebach użytków rolnych Polski. IOŚ, Biblioteka Monitoringu Środowiska: 69 ss.
• Terelak H., Stuczyński T., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M. 1997. Zawartość Cd, Cu, Ni, Pb, Zn i S w glebach woj. katowickiego i Polski. Arch. Ochr. Śród., 23(3-4): 69-81.
• Wiśniowska-Kielian B., Paździorko A. 2004a. Ocena zawartości makroelementów i pierwiastków śladowych w glebach i roślinności użytków zielonych w regionie górskim. Cz. I. Właściwości gleby. J. Elementol. 9(4): 829-836.
• Wiśniowska-Kielian B., Paździorko A. 2004b. Ocena zawartości mikroelementów w roślinności użytków zielonych w regionie górskim. Annales UMCS, sec. Agricultura (w druku).