Fizyczne i chemiczne wlasciwosci wody i sniegu w rejonie stawow karkonoskich w kwietniu 1999

• Autorzy: Kozubek M , Marek J , Dobicki W , Polechonski R
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w rejonie stawów karkonoskich - Maty Staw i Wielki Staw. Analizowano właściwości fizykochemiczne wody stawowej, pośniegowej i polodowej. Stwierdzono niską twardość wody, niewielką ilość biogenów i metali ciężkich. W Żlebie Slalomowym śnieg miał podwyższoną utlenialność. Stężenia biogenów, żelaza i rtęci w wodzie stawowej były wyższe, niż w wodzie pośniegowej, co sugeruje wpływ zanieczyszczeń atmosferycznych. W porównaniu z wynikami z września 1971 r. (Marek - materiały niepublikowane) widoczny jest wzrost pH, tlenu rozpuszczonego, fosforanów, siarczanów, żelaza, magnezu oraz zasadowość. Obniżyło się stężenie chlorków, azotanów i wapnia. Barwa, azotyny, amoniak, twardość i utlenialność w ciągu 18 lat nie zmieniły się.

EN

The research was carried out in March 1999 on the territory of Mały and Wielki Staw in Karkonosze Mountains. Physical and chemical analyses of lake water, snow water and ice water were made (25 parameters including heavy metals). During the research waters were classified as oligotrophic because of low concentration of biogenic compounds (phosphate, nitrate, nitrite, ammonia) and described as soft waters of low total hardness and moderate content of magnesium and calcium. The low alkalinity of waters negatively limited buffer characteristics and thus every acid factor influenced the reduction of pH. In the snow taken over Żleb Slalomowy the increased oxidability as well as the increased nitrate, phosphate, sulphate and iron contents were stated. Ammonia and mercury were found only in water's snow which was taken near the lake. It indicates that the pollution is of atmospheric origin and is caused by coal heating in huts located above the kettle of Mały Staw. While comparing our research with one carried out by Marek (1971, unpublished) we can state that during our studies the higher pH, from neutral to alkaline (snow), as well as the higher content of dissolved oxygen, phosphate, sulphate, iron, magnesium and also higher alkalinity were observed in the waters of Karkonosze lakes. The concentration of chloride, nitrate and calcium was lower. Other parameters (colour, nitrite, ammonia, total hardness, oxidability) remained unchanged during 18 years.

Słowa kluczowe

PL

wlasciwosci chemiczne; zbiorniki wodne; wlasciwosci fizyczne; wody powierzchniowe; snieg; jeziora; Karkonosze

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Zootechnika
• Rocznik: 2001
• Tom: 48
• Opis fizyczny: s.73-89,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kozubek M

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

autor

Marek J

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

autor

Dobicki W

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

autor

Polechonski R

• Katedra Limnologii i Rybactwa, Akademia Rolnicza, Wroclaw

Bibliografia

• [1] Chanas R., Czerwiński J.: Dolny Śląsk przewodnik. Sport i Turystyka, Warszawa 1977, 247-248.
• [2] Chanas R., Czerwiński J.: Sudety przewodnik. Sport i Turystyka, Warszawa 1979, 82. 84.
• [3] Dojlido J. R.; Chemia wód powierzchniowych. Arkady. Warszawa 1987, 79-82.
• [4] Dubicki A., Glowicki B., Malinowska-Malek J.. Maryon A., Nowosielski M., Sienkiewicz R., Szyjkowski A., Twardowski R., Wasileski M., Woźniak Z.: Plan Ochrony Karkonoskiego Parku Narodowego tom III. Operat ochrony powietrza i zasobów wodnych. Jelenia Góra 1996, 7, 28-31, 62-65, 76-78, 84, aneksy: 6, 9, 13, 14, 16-19, 22, 24-26, 28.
• [5] Fischer Z.: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy. Oficyna Wydawnicza Instytut Ekologii PAN. Warszawa 1995.
• [6] Gomółka E., Szaynok A.: Chemia wody i powietrza. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1997, 192. 193 197-201.
• [7] Jańczak J.: Atlas jezior Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe S.C. Poznań, 1999, 68, 69.
• [8] Just J., Hermanowicz W.: Fizyczne i chemiczne badanie wody do picia i potrzeb gospodarczych. PZWL, Warszawa 1955.
• [9] Kaempf T., Kisielnicki K.: Karkonoski Park Narodowy. Wydawnictwo Zarząd KPN, Warszawa 1961.
• [10] Kmieć G., Kacperczyk K., Zwoździak J., Zwoździak A.: Ocena stężenia i rodzaju zanieczyszczeń w opadach atmosferycznych w rejonie Karkonoszy. [W:] Fischer Z.: Karkonoskie badania ekologiczne. II konferencja. Dziekanów Leśny 17-19 I 1994. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 77-85.
• [11] Komar T: Wody powierzchniowe. [W:] Jahn A.: Karkonosze polskie. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1985. 185-189.
• [12] Końca B.: Karkonoski Park Narodowy. [W:] Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody. 1988. Tom 9, nr 2, 3.
• [13] Kryza H., Kryza J., Marszałek H.: Hydrogeochemia środowiska wodnego Karkonoszy. [W:] Fischer Z.: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 35-50.
• [14] Kryza H., Kryza J., Marszałek H.: Zanieczyszczenia wód Karkonoszy. [W:] Fischer Z.: Karkonoskie badania ekologiczne. 11 konferencja Dziekanów Leśny 17-19 I 1994. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 97-123.
• [15] Lisowski A., Zwoździak A., Zwoździak J., Jagiełło R.: Zanieczyszczenie atmosfery pyłami lotnymi na terenie Karkonoszy. Ochrona Powietrza, 1989, 5.
• [16] Lovett G. M., Reiners W. A., Olsen R. K: Cloud droplet deposition in subalpine balsam fir forest: hydrological and chemical inputs. Science 218, 1982. 1303-1304.
• [17] Marek J.: Wielki Staw w Karkonoszach. Materiały niepublikowane.
• [18] Mazurski K.R.: Zagrożenia środowiska Dolnego Śląska. Oficyna Wydawnicza Sudety Oddziału Wrocławskiego PTTK, Wrocław. 1994. 30-32, 37-39, 45, 56-57, 67, 107, 130-132.
• [19] Migał K., Pereyma J., Sobik M., Szczepankiewicz-Szmyrka A.: Warunki klimatyczne w Karkonoszach w ciepłym półroczu 1992. [W:] Fischer Z.: Karkonoskie badania ekologiczne. II konferencja. Dziekanów Leśny 17-19 I 1994. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 47-60.
• [20] Migała K., Pereyma M., Sobik A., Szczepankiewicz-Szmyrka A.: Współczesne warunki klimatyczne i zróżnicowanie topoklimatyczne Karkonoszy. [W:] Fischer Z.: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 51-78.
• [21] Migoń P.: Karkonosze-przewodnik. Wydawnictwo Kartograficzne Eko-Graf Wrocław 1994, 69, 92.
• [22] Minczewski J., Marczenko Z.: Chemia analityczna. PWN, Warszawa 1965, 538-539, 446,449.
• [23] Mitraszewski W.: Funkcjonowanie schronisk turystycznych jako element zagrożenia środowiska przyrodniczego w KPN. Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu. Praca magisterska. [W:] Dubicki A., Głowicki B., Malinowska-Małek J., Maryon A., Nowosielski M., Sienkiewicz R., Szyjkowski A., Twardowski R., Wasileski M., Woźniak Z.: Plan Ochrony Karkonoskiego Parku Narodowego tom III. Operat ochrony powietrza i zasobów wodnych. Jelenia Góra 1996, 68,69.
• [24] Mochola R.: Klęska ekologiczna i przeciwdziałanie jej skutkom w Karkonoskim Parku Narodowym. Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody. Tom 11, numer 2,3. 1992, 39, 40.
• [25] Moore J., Ramamoorthy J.: Heavy metals in Natural Waters. Springer-Verlag, Berlin. 1984.
• [26] Raport o stanie środowiska w województwie jeleniogórskim w 1987 roku. Urząd Wojewódzki w Jeleniej Górze, Wydział Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii, Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska w Jeleniej Górze 1988.
• [27] Raport o stanie środowiska w województwie jeleniogórskim w 1989 roku. Urząd Wojewódzki w Jeleniej Górze, Wydział Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii, Ośrodek Badań i Kontroli Środowiska w Jeleniej Górze. 1990, 1-138.
• [28] Sarosiek J., Sembrat K, Wiktor A.: Sudety. Wiedza Powszechna, Warszawa 1967, 30.
• [29] Skiba S., Drewnik M., Szmuc M.: Metale ciężkie w glebach wybranych rejonów Karkonoszy. [W:] Fischer Z.: Karkonoskie badania ekologiczne. II konferencja. Dziekanów Leśny 17-19 1 1994. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 125-134.
• [30] Staffa M.: Karkonosze. Wydawnictwo Dolnośląskie. Wroclaw. 1977.
• [31] Staffa M.: Słownik geografii turystycznej Sudetów - Karkonosze. Tom III. Wydawnictwo PTTK „Kraj", Warszawa - Kraków 1993, 25, 125, 230.
• [32] Staffa M.: Wędrówka przez Sudety Zachodnie. Wydawnictwo PTTK „Kraj", Warszawa - Kraków 1989,32.
• [33] Steć T., Walczak W.: Karkonosze - monografia krajoznawcza. Sport i Turystyka, Warszawa 1962, 27,29,36.
• [34] Steć T., Walczak W.: Karkonosze. Sport i Turystyka, Warszawa 1954, 17.
• [35] Steć T.: Sudety Zachodnie, część I. Sport i Turystyka, Warszawa 1965, 173, 175, 176.
• [36] Tomaszewski J.T.: Wody podziemne. [W:] Jahn A. Karkonosze Polskie. Ossolineum. Wrocław.
• [37] Vogler P.: Probleme der Phosphatanalytik in der Limnologie ein neus Verfahren zur Bestimmung von gelösten Orthophosphate neben Kondersierten Phosphaten und organischen Phosphorsäureester. Int. Rev. Ges. Hydrobiol., 1965, 50, 33-48.
• [38] Walczak W.: W cieniu Śnieżki. Szkice z dziejów przemian krajobrazu geograficznego Sudetów. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Warszawa-Kraków 1967, 58.
• [39] Wasilewski M., Szyjkowski A.: Ocena jakości wód rejonu Karkonoszy. IMGW, Wrocław, 1986.
• [40] Wasilewski M., Twarowski R., Nowosielski M.: Chemizm wód płynących w Karkonoszach i niektóre jego uwarunkowania. Zesz. Nauk. AR Wroc, Inżynieria Środowiska, III, 232, 1993, 297-306.
• [41] Załącznik do rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, z dnia 5 listopada 1991 r (poz. 503).
• [42] Zwoździak J., Kmieć G., Zwoździak A., Kacperczyk K.: Presja zanieczyszczeń przemysłowych w ostatnim wieloleciu a stan obecny. [W:] Fischer Z.: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy. Oficyna Wydawnicza, Instytut Ekologii PAN, Warszawa 1994, 79-96.
• [43] Zwoździak J.: Stężenia związków siarki w powietrzu w Sudetach w warunkach zaburzeń w stanie atmosfery. Archiwum Ochrony Środowiska. 1993. 3-4, 11-23.