Dioksyny w glebach rolniczych w Polsce

• Autorzy: Wyrzykowska B. , Falandysz J. , Hanari N. , Yamashita N.

Warianty tytułu

EN

Dioxins in agricultural soil of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po raz pierwszy przedstawiono wyniki oznaczeń zawartość 17 silnie toksycznych dioksyn (PCDDs i PCDFs) w materiale środowiskowym z obszaru całego kraju uzyskane z zastosowaniem w analizie wysokorozdzielczej spektrometrii mas (HRMS). Zbadano zawartość i sklad PCDDs/Fs w wierzchniej warstwie gleby rolniczej w kilkunastu przestrzennie odległych od siebie miejscach w Polsce. Wykazano bardzo małe zanieczyszczenie PCDDs/Fs gleb rolniczych w kraju, tj. stopień ich zanieczyszczenia wyrażony w postaci równoważnika toksyczności dioksyny (TEQ) plasuje gleby rolnicze w Polsce w grupie zdecydowanie najmniej zanieczyszczonych PCDDs/Fs gleb w Europie i na świecie. Fakt ten ma to duże znaczenie tak w aspekcie ochrony środowiska przyrodniczego, rolnictwa, higieny żywności jak i politycznym.

EN

Total PCDDs concentration ranged from 6.8 to 41 pg g d. w. and for PCDFs from 3.9 to 19 pg/gd.w. with total toxic equivalency within a range 0.023-5.9 pg TEQ/g d.w. A somewhat elevated concentrations of PCDDs and PCDFs were found in the samples collected from the south of Poland in the vicinity of highly industrialized regions known for former extensive mining industry of hard coal and metallurgy, as well as for regions with high rates of urbanization in central Poland and in the vicinity of the western border of the country. Nevertheless, if consider homologue specific pattern of PCDDs and PCDFs no major differences were noted between spatially scattered sampling sites. In all samples highly chlorinated PCDDs/DFs dominated (12345678-OcCDD, 1234678-HpCDD, 12346789-OcCDF, 1234789-HpCDF, 1234678-HpCDF were found in all investigated soils). Their similar pattern can suggest that formation of these chemicals occur in similar conditions. Energy production and fossil fuel co-fired power boilers, chemical industry, metallurgical industry are probably the main sources in industrial regions, however heating of houses by small stoves and hard coal with added household wastes, and former use of agrochemical formulations consisting by- impurities of PCDD/F may also play important role at rural sites. The particularly elevated concentrations of OcCDF in some samples might be connected to the former production and use of highly chlorinated polychlorinated biphenyl formulation - Chlorofen.

Słowa kluczowe

PL

gleby; zanieczyszczenia gleb; dioksyny; oznaczanie; rolnictwo; toksycznosc

EN

soil; soil contaminant; dioxin; determination; agriculture; toxicity

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2006
• Tom: 57
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.361-370,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wyrzykowska B.

• Uniwersytet Gdanski, ul.Sobieskiego 18, 80-952 Gdansk

autor

Falandysz J.

autor

Hanari N.

autor

Yamashita N.