EN
The objective of this paper was to test in practical conditions possibilities of the application of GIS to design multi-variant educational pathways in the forest. An attempt was also made to develop a system of management of spatial information which makes it possible to design different alternatives of pathways in a specific forest complex. Nearly every fragment of the forest can be used to create educational paths. Usually, areas characterised by a considerable variability, situated in regions easily accessible for people are selected for such purposes. In the case of a strongly diverse area, the creation of multi-variant paths may be an ideal solution by providing different routes for persons of different ages and levels of education. There can also be theme alternatives presenting different problems or variants intended for selected ways of movement. GIS is very useful when designing many variants of educational pathways in one area. This system facilitates data collection at the phase of field inventory and allows designing many different alternative routes, as well as managing them in the course of their utilization.
PL
Celem pracy było praktyczne sprawdzenie możliwości zastosowania GIS do projektowania wielowariantowych ścieżek edukacyjnych w lesie. Podjęto próbę opracowania systemu zarządzania informacjami przestrzennymi, który pozwala na komponowanie różnych wariantów ścieżek w konkretnym kompleksie leśnym. Jako obiekt badań wybrano Las Zwierzyniec, dawny park przydworski, położony w Nadleśnictwie Złotów. W wyniku przeprowadzonej inwentaryzacji terenowej na terenie kompleksu leśnego Zwierzyniec zlokalizowano 40 punktów edukacyjnych (tab. 1) oraz 113 odcinków dróg o łącznej długości ponad 13 km (tab. 2). Następnie wykonano klasyfikację punktów oraz dróg ze względu na ich atrakcyjność. Drogi podzielono na cztery kategorie ze względu na możliwy sposób poruszania się: 1) dostępne dla samochodów, 2) dostępne dla wózków inwalidzkich, 3) dostępne dla rowerów, 4) dostępne dla pieszych. Punktom przypisano kategorie tematyczne: K1 – las, K2 – rośliny, K3 – zwierzęta, K4 – geomorfologia, K5 – woda, K6 – zmiany sezonowe, K7 – miejsca historyczne, K8 – inne interesujące rzeczy. Wykorzystując wymienione elementy, zbudowano system informacji przestrzennej umożliwiający tworzenie wielu wariantów tras o różnorodnej tematyce. Wybrane warianty ścieżek mogą być na stałe oznaczone w lesie albo jedynie w przewodniku. Można też posłużyć się zawansowanymi technologiami informatycznymi i przebieg określonych wariantów ścieżek udostępnić zwiedzającym poprzez bezprzewodową sieć komputerową i elektroniczne urządzenia odbiorcze.