Aktywnosc pokarmowa wybranych gatunkow chrzaszczy spichrzowych a ich szkodliwosc

• Autorzy: Klys M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badaniami objęto kapturnika zbożowca (Rhizopertha dominica F.) i wołka zbożowego (Sitophilus granarius L.) - owady żyjące w spichrzach i magazynach produktów spożywczych. Celem badań laboratoryjnych było poznanie i porównanie aktywności pokarmowej tych dwóch gatunków w optymalnych dla nich warunkach termiczno- wilgotnościowych, to znaczy w temperaturze 28°C i RH 70% oraz zbadanie przebiegu dynamiki liczebności i śmiertelności populacji. Regularnej kontroli poddawano stopień zużycia pokarmu (pszenicy), jego zanieczyszczenie oraz konsumpcję populacji. Stwierdzono, że istnieje wyraźna korelacja między stopniem uszkodzenia ziarna pszenicy, jego konsumpcją a dynamiką liczebności badanych populacji. W ciągu całego okresu badawczego stopień uszkodzenia ziarna przewyższa konsumpcję w przypadku obydwu gatunków. Świadczy to o tym, iż w warunkach nadmiaru pokarmu szkodniki te atakują coraz to nowe ziarna, przy początkowo stosunkowo niskiej konsumpcji. Jest to szczególnie istotne w przypadku spichrzów, gdzie przy dużej ilości zmagazynowanego ziarna szkodniki szybko rozprzestrzeniają się. Rozmiary szkód przez nie powodowanych zależą w dużej mierze od intensywności przebiegu procesów biologicznych charakterystycznych dla tych gatunków, a w szczególności od ich aktywności pokarmowej.

EN

The studies dealt with R. dominica and S. granarius - insects occurring in granaries and other food storehouses. The aim of laboratory experiments was to study and to compare the feeding activities of these two species under optimum temperature and moisture conditions, i.e. at 28°C and 70% RH, as well as to determine the trends of population dynamics and mortality. Regular tests were done concerning the proportion of food (wheat grain) consumed, its contamination and the rates of consumption by experimental populations. An evident correlation was found between the level of damage caused to wheat grain, its consumption and the dynamics of experimental populations under study. In both species, the proportion of grain damaged exceeded the level of consumption over the entire study period. This would seem to indicate that at food available in excess, these two species affect more and more new grains even though the initial consumption has remained relatively low. This is of paramount importance in the case of granaries holding large quantities of grain where these pests spread rapidly. The extent of damage depends significantly on the course of species-specific biological processes and particularly on the feeding activity of these two coleopteran species.

Słowa kluczowe

PL

zerowanie; aktywnosc zerowania; chrzaszcze; szkodliwosc; kapturnik zbozowiec; wolek zbozowy; szkodniki magazynowe

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.211-217,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Klys M

• Zakład Ekologii, Badań Łowieckich i Ekoturystyki, Instytut Biologii, Akademia Pedagogiczna, ul.Tyniecka 33, 30-323 Krakow

Bibliografia

• Campbell A., Sinha R.N. 1978. Bioenerggetics of granivorous beetles Cryptolestes ferrugineus and Rhizopertha dominica (Col. Cucujidae and Bostrychidae). Can. J. Zool. 56: 624-633.
• Ciesielska Z. 1971. Studies on interspecific competition between Rhizopertha dominica F. (col., Bostrychidae) and Oryzaephilus surinamiensis L. (Col., Cucujidae). Ekol. Pol. A. 19: 263-297.
• Ciesielska Z. 1983. Consumption, grain exploitation and population production in granary beetles Sitophilus granarius L. (Col. Curculionidae), Rhizopertha dominica F. (Col. Bostrychidae) and Oryzaephilus surinamiensis L. (Col. Cucjidae). Mitt. dtsch. Ges. allg. angew. Ent. 4: 104-107.
• Ciesielska Z., Kłyś M. 1991. Aktywność pokarmowa - adaptacyjną odpowiedzią populacji na zmieniające się warunki środowiskowe na przykładzie Rhizopertha dominica F. (Col. Bostrychidae). Mat. IX Sympozjum. Wyd. Nauk. WSP Kraków: 31-33.
• Ciesielska Z., Kłyś M. 2002. Aktywność migracyjna populacji kapturnika zbożowca Rhyzopertha dominica (F.) (Coleoptera, Bostrychidae). Annales Academiae Pedagogicae Cracoviensis Folia 7. Studia Zoologica I. Kraków: 25-37.
• Gołębiowska Z., Nawrot J. 1976. Szkodniki magazynowe. PWRiL Warszawa: 273 ss.
• Gołębiowska Z., Prądzyńska A., Nawrot J. 1978. Lokalizacja i wpływ uszkodzeń powodowanych przez chrząszcze na ziarnie zbóż na kiełkowanie i wzrost roślin. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 202: 155-171.
• Krebs Ch.J. 1996. Ekologia. Wyd. Nauk. PWN Warszawa: 735 ss.
• Petrusewicz K. 1978. Osobnik, populacja, gatunek Wyd. Nauk. PWN Warszawa: 384 ss.
• Sinha R.N. 1995. The stored-Grain Ecosystem - In Stored Grain Ecosystems Ed. Jayas D. S., Withe N.D.G., Muir W.E., New York: 1-32.
• Szujecki A. 1980. Ekologia owadów leśnych. Wyd. Nauk. PWN Warszawa: 603 ss.