Wplyw wybranych czynnikow na zawartosc witaminy C w warzywach

• Autorzy: Wierzbicka B , Kuskowska M.

Warianty tytułu

EN

The effect of some factors on the vitamin C content in vegetables

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania zawartości witaminy C przeprowadzono na materiale roślinnym pochodzącym z upraw doświadczalnych Katedry Ogrodnictwa UWM w Olsztynie w latach 1998-2000. W doświadczeniu uwzględniono wpływ różnych czynników: gatunek, odmiana, okres uprawy, miejsce i metoda uprawy, nawożenie dolistne oraz czas składowania na akumulację kwasu L-askorbinowego w częściach jadalnych warzyw. Zbadano 20 gatunków warzyw pochodzących z uprawy polowej i z nieogrzewnego tunelu foliowego. Poziom składnika określano metod Tillmansa [Pijanowski i in. 1964]. W warzywach zróżnicowana zawartość witaminy C zależała głównie od analizowanego gatunku. Najwyższym poziomem składnika – ponad 100 mg·100 g⁻¹ charakteryzowały się jagody papryki, natomiast poniżej 6 mg witaminy C w 100 g świeżej masy nagromadziły korzenie skorzonery i salsefii, nasiona soi oraz owoce ogórka w roku 1998. Nie wykazano regularnych prawidłowości w zmianach zawartości witaminy C w owocach ogórka i liściach sałaty w kolejnych latach, w zależności od stosowanych metod uprawy polowej. Wykazano natomiast wpływ odmiany i warunków przechowywania na zawartość tego składnika w główkach kapusty. Poziom kwasu L-askorbinowego kształtował si od 33,4 mg·100 g⁻¹ w odmianie ‘Kamienna Głowa’ do 48,4 mg·100 g⁻¹ w kapuście ‘Litewska’. Straty witaminy C po 60 dniach składowania w nieodpowiednich warunkach wynosiły od 12,9 do 52,8%. Wykazano również istotny wpływ terminu letniego siewu na ilość witaminy C w korzeniach dwóch odmian rzodkwi, gdzie odmiana ‘Murzynka’ charakteryzowała się wyższą zawartością składnika. Uzyskano również dodatni wpływ nawożenia dolistnego na zawartość witaminy C w korzeniach buraka ćwikłowego.

EN

The study into vitamin C content were performed on plants grown in the Department of Horticulture in University of Warmia and Mazury in Olsztyn in 1998–2000. A field experiment was conducted to study the effect of different factors such as species, cultivar, date and site of growing, growing method, foliar nutrition, time of storage on the accumulation of L-ascorbic acid in edible parts of vegetables. Twenty vegetable species grown in fields and in unheated plastic tunnels were studied. The content of the acid was estimated by the Tillmans method [Pijanowski et al. 1964]. The analyses showed a widely varied content of vitamin C in vegetable crops and the levels depended mainly on the species. Paprika berries had the highest content – over 100 mg·100 g⁻¹ . The lowest content of vitamin C was found in scorzonera, salsify, soybeans and cucumber with below 6 mg per 100 mg of fresh mass in 1998. The effect of different cultivation methods on cucumber and lettuce leaves showed no regularities in vitamin C content changes in particular years of the experiment. However, the effect of cabbage cultivar and storage conditions on vitamin C content in cabbage was noted. The L-ascorbic acid content was 33.4 mg·100 g⁻¹ in ‘Kamienna Głowa’ and 48.4 mg·100 g⁻¹ in ‘Litewska’ cabbage. The losses in vitamin C during after 60 days of inadequate storage were from 12.9 to 52.8%. The effect of summer planting date on the content of vitamin C was also shown in two radish cultivars, where ‘Murzynka’ radish was characterised by a higher vitamin C content. The foliar nutrition gave positive results and increased the vitamin C content in redbeet.

Słowa kluczowe

PL

zabiegi agrotechniczne; zawartosc witaminy C; witamina C; warzywa

EN

agrotechnical treatment; vegetable; vitamin C; vitamin C content

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
• Rocznik: 2002
• Tom: 01
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.49-57,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wierzbicka B

• Uniwersytet Warminsko-Mazurski, ul.Romana Prawochenskiego 21, 10-957 Olsztyn

autor

Kuskowska M.

Bibliografia

• Bąkowski J., Michalik H., Sienkiewicz M., 1970. Wartości biologiczne niektórych warzyw, rzadziej w Polsce uprawianych. III. Ocena odmian, hodowla i nasiennictwo. Biul. Warzywn. 11, 249–265.
• Biesiada A., Kołota E., Osińska M., Michalak K., 2000. Wpływ nawożenia dolistnego na wybrane wskaźniki wartości odżywczej warzyw. Zesz. Nauk. AR Kraków. 364, 53–56.
• Biesiada A., Kołota E., 2001. The effect of foliar fertilization on yielding and biological value of white head cabbage. Vegetable Crops Research Bulletin. Vol. 54, No 2, 59–63.
• Borawska M., Omieljaniuk N., Markiewicz R., Kasialis A., 1994. Zawartość azotanów, azotynów i witaminy C w jadalnych i odrzucanych częściach wybranych warzyw. Bromat. Chem. Toksykol. 27, 1, 23–27.
• Capecka E., Siwek P., Libik A., 2000. Wpływ osłon do przykrycia płaskiego na zawartość wybranych składników organicznych w zgrubieniach rzodkwi japońskiej. Annales UMCS Sect. EEE. 8, 103–109.
• Charłampowicz Z., Kutzner H., Walczak H., 1966. Charakterystyka podstawowych składników warzyw krajowych. Przem. Spoż. 20, 1, 31-36.
• Grzesiuk S., Górecki R., 1994. Fizjologia plonów. Wprowadzenie do przechowalnictwa. ART, Olsztyn.
• Kmiecik W., Lisiewska Z., 1994. Zmiany zawartości witaminy C oraz azotanów i azotynów w czasie konserwowania i 18-miesięcznego przechowywania marynat z papryki. Bromat. Chem. Toksykol. 27(3), 231-236.
• Kunachowicz A., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K., 1998. Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. Prace IŻŻ, Warszawa.
• Markowski J., 1995. Owoce i warzywa a witamina C. Ogrodnictwo 1, 26.
• Pijanowski E., Mrożewski S., Horubała A., 1964. Technologia produktów owocowych i warzywnych. PWRiL, Warszawa T. I, 719 ss.
• Secomska B., 1973. Wpływ obróbki technologicznej na zachowanie witamin rozpuszczalnych w wodzie. Przem. Spoż. 27, 9, 385.
• Schmalfuss D., Schulze W., 1968. Untersuchungen über Inhaltstoffe (Carotin, Vitamine) von Pflanzen unter dem Einfluss verschieder Mineraldüngung und Hand von Gefass-und Felddüngeversucher. Besondere Berüksichtigung der L-Ascorbinsäure. Inst. Pflanz. Bedeneke Martin – Luter – Univ. Plan. N. 4503, 28.
• Schuphan W., 1966. Jakość produktów pochodzenia roślinnego. PWRiL, Warszawa.
• Szczygieł A., 1975. Podstawy fizjologii żywienia. PZWL, Warszawa.
• Wartanowicz M., 1989. Witaminy antyoksydacyjne a schorzenia metaboliczne. Żyw. Człow. Metabol. 16, 4, 296.
• Wartanowicz M., Ziemlański S., 1992. Rola witaminy C (kwasu askorbinowego) w fizjologicznych i patologicznych procesach ustroju człowieka. Żyw. Człow. Metabol. 19, 3, 193–205.
• Wieczorek C., Traczyk I., 1995. Wpływ przechowywania i niektórych procesów technologicznych na zawartość azotanów, azotynów i witaminy C w kapuście białej. Żyw. Człow. Metabol. 22, 2, 165–173.
• Wierzbicka B., 1999. Wpływ metody uprawy na plonowanie kilku odmian sałaty masłowej w polu. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. 466, 117–128.
• Venter F., 1983. Der Nitratgehalt in Chinakohl (Brassica pekinensis (Lour.) Rupr.). Gartenbauwiss. 48(1), 9–12.