Czynniki atrakcyjnosci i konkurencyjnosci lokalnych jednostek terytorialnych

• Autorzy: Murawska E , Sieminski W. , Topczewska T.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ustawowym celem działania samorządów lokalnych jest zaspokajanie potrzeb mieszkańców. Coraz bardziej powszechny staje się pogląd, że w warunkach samorządności terytorialnej i gospodarki rynkowej wysoką jakość życia mieszkańców można osiągnąć poprzez budowanie konkurencyjnej pozycji lokalnej gospodarki. Sprzyjać temu powinno zarządzanie strategiczne jednostką terytorialną, oparte zwłaszcza na strategii konkurencyjnej. Autorzy prac poświęconych zagadnieniom konkurencyjności miast i gmin różnie definiują pojęcie konkurencyjności i przedstawiają różne czynniki (wyznaczniki) konkurencyjności. Analiza wielu definicji skłania do rozróżnienia trzech podstawowych pojęć: konkurencja, konkurencyjność, atrakcyjność. Konkurencja to zjawisko ubiegania się przez samorządy lokalne o inwestycje i kapitał w celu rozwoju społeczno-gospodarczego wspólnoty, gwarantującego wysoki standard życia mieszkańców. Konkurencyjność oznacza zdolność mieszkańców samorządu lokalnego do uczestniczenia w konkurencji (umiejętność konkurowania), natomiast atrakcyjność - zdolność lokalnej jednostki terytorialnej do bycia postrzeganą jako konkurencyjna (jako rywal). Czynniki decydujące o atrakcyjności i konkurencyjności lokalnych jednostek terytorialnych wynikają z cech ich zasobów i produktów oraz z relacji z otoczeniem. W literaturze wyróżniane są czynniki zewnętrzne, wynikające z relacji z otoczeniem (m. in. stan i jakość komunikacyjnych powiązań zewnętrznych, położenie w sieci osadniczej) oraz czynniki wewnętrzne, związane z lokalnymi zasobami (ich potencjał, struktura, dostępność) oraz działalnością władz lokalnych (umiejętność zarządzania zasobami, przedsiębiorczość, innowacyjność). Czynniki zewnętrzne mogą być też pogrupowane na makroekonomiczne (na które władza lokalna nie ma wpływu) i mikroekonomiczne (na które władza lokalna ma znaczny wpływ) lub aprzestrzenne (jednakowe na terenie całego kraju) i przestrzenne (zróżnicowane regionalnie lub lokalnie). Czynniki wewnętrzne są dzielone przez różnych autorów na: materialne i niematerialne, ilościowe i jakościowe, twarde i miękkie, ogólne i unikatowe. Autorzy artykułu proponują przyjąć dla celów badawczych* następującą listę czynników decydujących o atrakcyjności gmin dla inwestorów (punkty 1-8) i ich konkurencyjności (punkt 9): 1. dostępność komunikacyjna 2. dostępność usług komunalnych (telefon, woda, kanalizacja, energia, ciepło, oczyszczanie) 3. dostępność nieruchomości na cele rozwoju działalności gospodarczej i budownictwa mieszkaniowego 4. dostępność instytucji z „otoczenia biznesu" 5. jakość rynku pracy 6. chłonność rynku lokalnego 7. warunki życia 8. skuteczność dotychczasowej transformacji ekonomicznej 9. sposób zarządzania gminą przez samorząd. W odniesieniu do wymienionych czynników przedstawiono w artykule najważniejsze mierniki.

EN

The statutory objective of local governments' activities is to meet with the inhabitants' needs. Much more universal is the opinion that in the conditions of territorial local governments and market economy the high quality of inhabitants' live we can achieve by building up of the competitive position of the local economy. The strategic management of the territorial unit and especially based on the competitive strategy ought to be favourable to this. The authors of works which are dedicatedto the issues of urban and community com-petitiveness differently define the notion of competitiveness and present different factors (exponents) of the competitiveness. The analysis of many definitions is tending to the differentiation of three basic notions: competition, competitiveness, attractiveness. The competition is the phenomena of the application by the local governments for investments and capital with aim to develop socially and economically the community, which guarantees the high living standard of inhabitants. The competitiveness means the ability of local government inhabitants to participate in the competition (ability to compete). However, attractiveness is the ability of local territorial unit to be noticed as competitive (as a competitor). The factors decisive about attractiveness and competitiveness of local territorial units result from the features of their resources and products and from the realization with the environment. In literature the external factors resulting from the relation with the environment (inter alia the condition and quality of transport connections outside, location in the settlement network) and the internal factors are distinguished. They are connected to local resources (their potential, structure, accessibility) and activity of local authorities (ability to manage with resources, enterprise, innovation). The external factors can also be segregated in groups in macroeconomic (local authority does not have any ifluence on them) and microeconomic (local authority has got a major influence on them) or non-spatial (similar on the country-wide territory) and spatial (regionally or locally differentiated). The internal factors are divided by different authors in: material, immaterial, quantitative and qualitative, hard and soft, general and unique. The authors of the article propose to assume for the research objectives* the following list of factors decisive about the attractivenessof communities for investors (points 1 -8) and their competitiveness (point 9): 1.transportation accessibility; 2.accessibility of municipal services (telephone, water, sewerage, energy, heat, purification; 3.real estate accessibility on the development objectives of economic activity and dwellings; 4.accessibility of institutions from „business environment"; 5.quality of labour market; 6.absorptiveness of local market; 7.living conditions; 8.efficiency of update economic transformation; 9.way how to manage with a community by a local government. With reference to listed factors the most important measures were presented in the article.

Słowa kluczowe

PL

konkurencyjnosc; miasta; powiaty; atrakcyjnosc; gminy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 2001
• Tom: 25
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.77-87,bibliogr.

Twórcy

autor

Murawska E

• Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, 02-078 Warszawa, ul.Krzywicka 9

autor

Sieminski W.

autor

Topczewska T.

Bibliografia

• Bury P. 1999 Polityka finansowa samorządu jako narzędzie konkurencji jednostek terytorialnych. W.: Konkurencyjność miast i regionów Polski południowo-zachodniej (red. naukowy R. Broszkiewicz), Prace naukowe nr 821 Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu.
• Ciok S„ Jakubowicz E„ Łoboda J. 1998 Konkurencyjność i przekształcenia strukturalne aglomeracji wrocławskiej w okresie transformacji. W: Gospodarka przestrzenna miast polskich w okresie transformacji (red. T. Markowski i T. Marszał). Biuletyn KPZK PAN, z. 182.
• Domański R. 1997 Przestrzenna transformacja gospodarki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Europejska perspektywa rozwoju przestrzennego na rzecz trwałego i zrównoważonego rozwoju obszaru Unii Europejskiej (2000). Zarząd Główny Urbanistów Polskich. Biuletyn informacyjny, numer specjalny, Warszawa.
• Gorzelak G„ Jałowiecki B. 2000 Konkurencyjność regionów. Studia Regionalne i Lokalne, nr 1.
• Gilowska Z, Gorzelak G., Jałowiecki B. 1999 Kontrakt dla Ściany Wschodniej. Municipium S.A., Warszawa.
• Klasik A. 1999 Analiza konkurencyjności i strategie konkurencyjne miast. W: Konkurencyjność miast i regionów Polski południowo-zachodniej (red. naukowy R. Broszkiewicz), Prace naukowe nr 821 Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu.
• Kozarowicz H. 1999 Konkurencyjność gmin - uwagi krytyczne. W: Gospodarka lokalna w | teorii i w praktyce (red. naukowy M. Obrębalski). Materiały konferencyjne, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. O. Langego we Wrocławiu.
• Łuczak A. 1999 Miasto i produkt miejski jako zagadnienie marketingowe. W: Samorząd Terytorialny, z, 11,1999 r.
• Markowski T. 1999 Zarządzanie rozwojem miast. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Markowski T., Marszal T. 1998 Konkurencyjność regionów jako element polityki przestrzennej. Biuletyn KPZK PAN, z. 180.
• Raport wstępny z warsztatu OECD w Szwecji „Zarządzanie obszarami wielkomiejskimi: instytycje, finanse, partnerstwo". Sztokholm, 4-6 czerwca 1997. Przekład: W. Kalinowski.
• Raport z warsztatu OECD w Toronto „Przyjazne i konkurencyjne miasta dzięki lepszemu zarządzaniu". Toronto, 22-24 października 1997 (przekład).
• Salamon L. M„ Seidel R. A., Bury P., Markowski T. (red.) 1995 Gospodarka samorządów terytorialnych w świetle doświadczeń amerykańskich. Fundacja Promocji Czystych Technologii ; TECHEKO. Łódź.
• Swianiewicz P. 1997 Przyciąganie inwestycji jako element samorządowej polityki rozwoju ekonomicznego. Samorząd Terytorialny, nr 12.
• Swianiewicz P, Dziemianowicz W. 1999 Atrakcyjność inwestycyjna miast 1998-1999. Polska Regionów, nr 7. Instytut Badań Nad Gospodarką Rynkową, Warszawa
• Sumień T. 1997 Marketing obszarowy miast, gmin i regionów. Człowiek i Środowisko, t. 21, nr 2. IGPiK, Warszawa.