Ocena pobrania azotanow [V] i azotanow [III] z zywnoscia w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996-2005

• Autorzy: Wawrzyniak A. , Hamulka J. , Pajak M.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of nitrates and nitrites food intake in Polish households in years 1996-2005

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy dokonano szacunkowej ocena pobrania azotanów(V) i azotanów(III) z żywnością w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1996–2005. Wykazano, że pobranie azotanów(V) i azotanów(III) z żywnością w badanych typach gospodarstw domowych było stosunkowo niskie i nie przekraczało ustalonej wartości ADI, wynosząc 132–190 mg NaNO3/osobę/dzień (56,8% ADI), oraz od 3,0 do 3,5 mg NaNO2/osobę/dzień (58% ADI). Głównym źródłem azotanów(V) były warzywa, które wnosiły do diety średnio 89% ogólnej ich ilości, azotany(III) w blisko 69% pochodziły z mięsa i przetworów mięsnych.

EN

The studies on nitrates and nitrites food intake in years 1996-2005 were curried out in six types of households. Using household budget data and literature mean values of nitrates and nitrites contents in food products food intakes of these compounds were calculated and compared to acceptable daily intake (ADI) taking into consideration main sources of them. The obtained results indicated that the mean nitrate and nitrite food intakes did not exceed ADI and were relatively low 132-190 mg NaNO3/per person/day (56,8% ADI), and 3,0 to 3,5 mg NaNO2/per person/day (58% ADI). Nitrate and nitrite food intakes depended on type of household being highest at pensioners and retired persons and farmers. The main sources of nitrates were vegetables and their products supplied 89% of nitrates whereas meat and meat products supplied 69% of nitrites.

Słowa kluczowe

PL

Polska; zywienie czlowieka; gospodarstwa domowe; azotany; pobranie azotanow; zywnosc; zanieczyszczenia zywnosci; zanieczyszczenia srodowiska

EN

Poland; human nutrition; household; nitrate; nitrate uptake; food; food contaminant; environment contamination

• Wydawca: -
• Czasopismo: Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
• Rocznik: 2008
• Tom: 59
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.9-18,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wawrzyniak A.

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 159c, 02-776 Warszawa

autor

Hamulka J.

autor

Pajak M.

Bibliografia

• 1. Baryłko-Pikielna N., Tyszkiewicz S.: Chemiczne skażenie żywności. Stan i źródła. Ekspertyza PAN. Warszawa 1991.
• 2. Bruning-Fann C., Kaneene J.: The effects of nitrate, nitrite and N-nitroso compounds on animal health. Vet. Hum. Toxicol. 1993, 35, 237-253.
• 3. Cieślik E., Sikora E., Wołoch R., Prostak A.: Zawartość azotanów(V) i azotanów(III) w racjach pokarmowych młodzieży w wieku 16-20 lat. Bromat. Chem. Toksykol. 2000, 33, 251-256.
• 4. Food and Agriculture Organization/World Health Organization. Forthy-fourth meeting of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives. Summary and conclusions. FAO/WHO, Rome 1995.
• 5. Leszczyńska T.: Ocena pobrania azotanów i azotynów z racjami pokarmowymi przez mieszkańców strefy ochronnej huty im. T. Sendzimira. Bromat. Chem. Toksykol. 1999, 32, 323-328.
• 6. Markowska A., Furmanek W., Gackowska L., Siwek B.: Zawartość azotanów i azotynów w całodziennych racjach pokarmowych ludzi dorosłych. Roczn. PZH 1999, 50, 299-306.
• 7. Nikonorow M., Urbanek-Karłowska B.: Toksykologia żywności. PZWL, Wydanie II, Warszawa 1987, 267-282.
• 8. Stopnicka B., Jerulank I., Bartosiewicz Z., Szemrej I., Domanowska M.: Badania zawartości azotanów i azotynów w posiłkach pacjentów w szpitalach z terenu województwa białostockiego. Roczn. PZH 1998, 49, 25-33.
• 9. Szponar L., Traczyk I.: Azotany i azotyny w żywności, racjach pokarmowych i płynach biologicznych. Żyw. Człow. Metab. 1995, 22, 66-77.
• 10. Traczyk I.: Azotany i azotyny – występowanie i wpływ na organizm człowieka. Żyw. Żyw. Prawo Zdr. 2000, 1, 81-89.
• 11. Wawrzyniak A., Gronowska-Senger A., Górecka K.: Ocena pobrania azotanów i azotynów z żywnością w gospodarstwach domowych w Polsce w latach 1991-1995. Roczn. PZH 1999, 50, 269-287.