Konkurencyjność chwastów w łanie rzepaku ozimego uprawianego w płodozmianie i monokulturze

• Autorzy: Kostrzewska M K
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy omówiono wyniki 3-letnich badań nad zbiorowiskami chwastów w łanie rzepaku ozimego uprawianego w 6-polowym płodozmianie po grochu oraz 26-28-letniej monokulturze, nie traktowanego i traktowanego herbicydami. W płodozmianie bez ochrony herbicydami stwierdzono 246 osobników chwastów na 1 m2 o łącznej masie 107 g, a na obiekcie z herbicydami odpowiednio 84 i 47. Dominantami byly: Capsella bursa-pastorís (L.) Medicus, Matricaria discoidea DG. i Stellaria media (L.) Viii. W uprawie ciągłej bez stosowania herbicydów zbiorowisko chwastów liczyło średnio 811 osobników o masie 523 g, a po ich zastosowaniu wartości te zmalały odpowiednio do 144 i 185. Dominowały Stellaria media (L.) Vill., Matricaria discoidea DG. i M.perforata (L.) Schultz-Bip. W warunkach braku ochrony w biomasie łanu przed zbiorem rzepaku udział chwastów wyniósł w płodozmianie - 9%, a w monokulturze - 48%; z ochroną chemiczną odpowiednio 5 i 16%. W płodozmianie rzepak ozimy nie chroniony chemicznie plonował na poziomie 4.58 t nasion, podczas gdy chroniony dal plon o 13% mniejszy. W wyniku silnej konkurencji chwastów w monokulturze bez stosowania herbicydów uzyskano tylko 1,94 t nasion. Dzięki ochronie rzepaku herbicydami zwiększono go o 80%.

EN

The results of a three-year investigation on weed communities in a winter oil-seed rape grown in a six-course rotation system and in 26-28-years monoculture with and without herbicide treatment are presented. The average number of weeds in crop rotation with no herbicides used was 246 per m2 and their biomass averaged 107 g/ m2 ; and on herbicide plots the respective values were 84 specimens and 47 g/ m2. Capsella bursa-pastoris (L.) Medicus, Matricaria dlscoidea DG. and Stelaria media (L.) Vill. dominated in crop rotation. In continuous cropping, the number of weeds was 811 specimens /m2 and their biomass was 523 g/ m2 when no herbicides were no used and 144 specimens per m2 and 185 g/m2 when plots were treated with herbicides. Stellaria media (L.) Vill., Matricaria discoidea DG. and M.perforata (L.) Schultz-Bip. dominated in monoculture. In the biomass structure of the crop the weeds constitued 9% on untreated plots in crop rotation and 48% in monoculture; and on herbicide treated plots values were 5 and 16%, respectively. The seed yield in crop rotation on herbicide untreated plots was 4.58 t/ha, and was 13% lower than treated ones. The seed yield in continuous cropping on herbicide untreated plots was only 1.94 t/ha due to strong weed competition and was increased by 80% on herbicide treated plots.

Słowa kluczowe

PL

herbicydy; konkurencja roslin; ochrona roslin; uprawa roslin; chwasty; plony; plodozmian; zwalczanie chwastow; monokultury; rzepak ozimy

EN

herbicide; plant competition; plant protection; plant cultivation; weed; crop; crop rotation; weed control; monoculture; winter rape

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1998
• Tom: 66
• Opis fizyczny: s.181-187,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kostrzewska M K

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

Bibliografia

• Adamczewski K,, Paradowski A. 1991. Wpływ stanu i stopnia zachwaszczenia na planowanie rzepaku ozimego. Ochr. Roś., 9: 3-4.
• Adamiak J. 1980, Studia nad uprawą roślin w monokulturze. Cz. I Chemizm gleby, zachwaszczenie łanów i gleby. Zesz. Nauk, ART Olszt., Roln,, 30: 87-98,
• Dziunia S. 1976. Uprawa rzepaku ozimego w zmianowaniu i w monokulturze. Zesz.Nauk. AK Szcz., Rol. 53: 49-57.
• Jynczak D. 1982, Monokulturowa uprawa rzepaku ozimego a zachwaszczenie łanu i gleby. Acta Univ. Agricult. (Emo), Fac. Agron., 30(3): 49-56.
• Hołdyński Cz. 1991. Flora segetalna, zróżnicowania florystyczno-ekologiczne i przemiany szaty roślinnej pól uprawnych w aktualnych warunkach agroekologicznych Żuław Wiślanych. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 52, supplemenum B.
• Muśnicki C,, Jerzak M. 1993. Produkcyjne i ekonomiczne skutki uproszczeń w agrotechnice rzepaku ozimgo. W: Produkcyjne i ekonomiczne skutki uproszczeń w uprawie roślin. Mater.Konfer., Poznań, 25-26.02.1993, 13-26.
• Niewiadomski W., Zawiślak K. 1979. Tolerancja rzepaku ozimego na uproszczenie zmianowania w świetle 10-letnich badań ścisłych, Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 229: 7-14.
• Pudełko J. 1974, Skład botaniczny zbiorowisk chwastów w rzepaku ozimym. IUNG, Puławy, R(83).
• Rola H., Rola J., Zawadzka M. 1987. Wpływ chwastów rumianowatych i przytulii czepnej na plonowanie rzepaku ozimego oraz możliwości chemicznego ich zwalczania. Ochr. Rośl., 6: 5-6.
• Urbanowski S,, Olędzka-Żyła H. 1982. Zachwaszczenie rzepaku ozimego w zmianowaniach i w monokulturze. Zesz. Nauk. ATR Bydg., Roln., 15: 70-77.
• Urbanowski S. 1990, Plonowanie rzepaku ozimego w zmianowaniach i monokulturze. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 376: 143-148.