Implementacja systemu HACCP w malych zakladach produkujacych zywnosc - wyniki badan prowadzonych w Polsce przed i po akcesji do Unii Europejskiej

• Autorzy: Trafialek J , Kolozyn-Krajewska D.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy określono wpływ wprowadzenia nowych rozporządzeń prawa żywnościowego, po akcesji Polski do Unii Europejskiej, na podjęcie przez małe zakłady produkcyjne decyzji o wdrożeniu systemów zapewniających bezpieczeństwo zdrowotne w produkcji żywności. Zastosowano dwie metody badawcze: wywiad telefoniczny oraz ankietę pocztową. Analizowano stopień wdrożenia systemu HACCP w 250 małych zakładach produkcyjnych różnych branż spożywczych z terenu całej Polski (miasto, wieś). Badania prowadzono przed akcesją oraz po uzyskaniu członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Przed 01.05.2004 r. małe zakłady w niewielkim stopniu zapewniały bezpieczeństwo zdrowotne wytwarzanych produktów spożywczych poprzez stosowanie metody HACCP. Wdrożenie systemu HACCP wynosiło 6% i tylko ok. 40% zakładów miała wdrożone zasady Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) oraz Higienicznej (GHP). Po akcesji sytuacja w przedsiębiorstwach produkujących żywność znacznie poprawiła się. Liczba zakładów z wdrożonym systemem HACCP zwiększyła się ponad czterokrotnie, a liczba zakładów stosujących zasady GMP/GHP zwiększyła o ok. 10%. Bezpośrednią przyczyną wdrażania systemu HACCP była nowelizacja ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia z dnia 30.10.2003 r. Największymi problemami towarzyszącymi implementacji HACCP była konieczność poniesienia nakładów finansowych związanych z wdrażaniem zasad GMP/GHP oraz systemu HACCP, jak również konieczność modernizacji zakładów w celu zapewnienia w nich odpowiednich standardów higieniczno-sanitarnych. Najwięcej problemów ze zrozumieniem idei systemu HACCP wśród pracowników badanych zakładów mieli pracownicy produkcyjni, w mniejszym stopniu kierownicy działów, a najmniej właściciele firm.

EN

In the paper, there was determined the impact of introducing new EU food law regulations in Poland after the Poland's accession to the European Union on the decisions to be taken by small manufacturing enterprises necessary to implement systems aiming at guaranteeing the appropriate health safety during food manufacturing processes. Two research methods were applied: telephone interviewing, and opinion polling using the post mailed questionnaires. There was assessed the progress degree in implementing an HACCP system in 250 small production enterprises on the territory of entire Poland (city/town, village). The investigations were conducted prior to and after the accession of Poland to the European Union. Before the 1st of May 2004, the small enterprises in Poland applied the HACCP system to a limited extent only, and, thus, health safety of food products manufactured by them was guaranteed at a rather low level The implementation level of HACCP system was 6%, and, solely 40% of small enterprises had implemented and followed the principles of Good Manufacturing Practice & Good Hygienic Practice (GMP/GHP). After the accession, the situation in those small food manufacturing plants considerably improved. The number of plants applying HACCP increased more than four times, and the number of those with GMP/GHP implemented - by 10%. An amendment to the Polish Law on health conditions of food and nutrition, dated 30 October 2003, was the direct cause and stimulus for small food manufacturing enterprises to implement the HACCP system. The most difficult problems that arose and accompanied the GMP/GHP implementation process were considerable financial outlays and the necessity to modernize plants in order to ensure the appropriate food safety standard levels. With regard to comprehending the main concept of the HACCP system by employees in the enterprises polled, the polling results proved that the production workers had many critical problems with proper comprehending the major ideas of the HACCP system, the managers of departments better understood the HACCP concept it, and the proprietors of the enterprises comprehended the HACCP concept the best.

Słowa kluczowe

PL

Unia Europejska; system HACCP; bezpieczenstwo zywnosci; zywnosc; Polska; przedsiebiorstwa male; konferencje; akcesja europejska; zaklady przetworcze; produkcja; Warszawa konferencja

EN

European Union; HACCP system; food safety; food; Poland; small company; conference; European accession; processing plant; production; Warsaw conference

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość. Suplement
• Rocznik: 2006
• Tom: 13
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.201-213,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Trafialek J

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, ul.Nowoursynowska 166, 02-776 Warszawa

autor

Kolozyn-Krajewska D.

Bibliografia

• [1] Abbott R.: Poland's slow adaptation. Meat Int., 2003, 6/13, 16-17.
• [2] Arens-Azevedo U, Joh H.: Mit HACCP sicher ans Ziel. Matthaes Verlag GmbH. Stuttgart 2002
• [3] Bernat E., Majka A.: System HACCP w przedsiębiorstwach branży mięsnej. Mat. Konf. Nauk. „Narzędzia jakości w doskonaleniu i zarządzaniu jakością", AE, Kraków, 16-17.09.2004,
• [4] Hewson P.: Implementation of meat HACCP regulations in the UK. Mat. Konf. Farm to Fork Food Safety: A. Call for Common Seufe, EU-RAIN International Conference, Athens Greece 12 th -14 th May 2004.
• [5] Kołożyn-Krajewska D., Trafiałek J.: Do Unii daleko...? Bezpieczeństwo i Higiena Żywności, 2004, 2/13, 8-10.
• [6] Konecka-Matyjek E., Pelzner U., Turlejska H.: Ocena stopnia zaawansowania zakładów produkcji i przetwórstwa żywności w realizację zasad systemu HACCP. W: Brzozowska A., Gutkowska K.: Wybrane problemy nauki o żywieniu człowieka u progu XXI wieku. Wyd. SGGW. Warszawa 2004, s. 501.
• [7] Korzyńska A., Kołożyn-Krajewska D.: Zaawansowanie polskich producentów żywności we wdrażaniu systemu HACCP. Przem. Spoż. 2001, 5, 12-14.
• [8] Obiedziński M.: Jakość i bezpieczeństwo żywności - stan aktualny i perspektywy zmian urzędowej kontroli żywności. Mat. Konf. Nauk. „Postęp w technologii mięsa. Nauka-praktyce", SITSpoż, Warszawa 2004.
• [9] Ropkins K., Beck A. J.: Using HACCP to control organic chemical hazards, in food wholesale, distribution, storage and retail. Trends in Food Science & Technology 2003, 159, 14, 374.
• [10] Rozporządzenie PE i RE nr 852/2004/WE z 29.04.2004 r. Higiena żywności Zasady Ogólne.
• [11] Schliephake A., Hofstetter K., Stumm B.: Snaks und Party-Services. Die Lebensmittelhygieneverordnung schnell und einfach umgesetzt. Weka Fachverlag. Bobingen 1999.
• [12] Ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia z dnia 11 maja 2001. Dz. U. 2001 Nr 63. poz. 634 z poźn. zm.