Potrzeby edukacyjne spolecznosci lokalnych w wybranych gminach polskich Karpat w zwiazku z wdrazaniem programu Natura 2000

• Autorzy: Pietrzyk A , Grodzinska-Jurczak M. , Cent J.

Warianty tytułu

EN

Education needs concerning Natura 2000 program among local residents of the Polish Carpathians' municipalities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Implementacja programu Natura 2000 jest jak dotychczas procesem trudnym, często budzącym kontrowersje i niezadowolenie wśród społeczności lokalnych, zarówno w Polsce, jak i pozostałych krajach Unii Europejskiej. Aspekt społeczny (przede wszystkim połączenie zadań ochroniarskich z działalnością gospodarczą) jest w założeniu jednym z kluczowych elementów funkcjonowania obszarów naturowych, jednak udział społeczeństwa w procesach decyzyjnych jest ciągle bardzo niski. Brak wiedzy na temat przyrody oraz brak akceptacji społecznej może mieć bezpośrednie lub pośrednie skutki dla efektywności ochrony różnorodności biologicznej na tych terenach. Artykuł omawia tło społeczne wdrażania Natury 2000 w Polsce na podstawie wyników badań przeprowadzonych w wybranych gminach położonych w Karpatach w tzw. bioregionie alpejskim. Znajomość programu Natura 2000 różni się istotnie w zależności od gminy, jak również od wykształcenia oraz źródeł utrzymania mieszkańców. Bardziej szczegółowa wiedza dotycząca zasad działania obszarów naturowych oraz ogólnie ochrony przyrody jest na stosunkowo niskim poziomie. Prezentowane różnice między gminami wpływają na potrzeby edukacyjne poszczególnych społeczności, związanych z funkcjonowaniem programu. Powinny być one brane pod uwagę przy planowaniu działań informacyjno-edukacyjnych.

Implementation of Natura 2000 program in the EU member states, including Poland, has been a difficult process, often provoked controversy and dissatisfaction of various actors. Although a social aspect (particularly integration of the nature protection with human-economic activity) is one of the key element of the Natura 2000 program, a public participation in the decision making processes is still very low. Luck of environmental knowledge and social acceptance may result in direct and indirect effects upon effectiveness of biodiversity protection. The following paper shows the social aspects of Natura 2000 implementation process in Poland and presents the results of studies conducted in the chosen municipalities of alpine bioregion”. Knowledge of Natura 2000 varies significantly between the municipalities, other factors influencing its rate are: education status of respondents and types of work they conduct. Knowledge of nature protection areas and nature conservancy is on a very low level, incomplete or false. Differences between municipalities result in variable educational needs. The following study identifies groups of respondents, which should be taken into account at the first stage while educational activities planning

Słowa kluczowe

PL

programy edukacyjne; gmina Brenna; Karpaty; potrzeby edukacyjne; Polska; gmina Lipnica Wielka; wdrazanie programow; Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000; edukacja ekologiczna; spolecznosc lokalna; gmina Komancza; gmina Jablonka; gmina Cisna; gmina Szczyrk

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2009
• Tom: 65
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.407-414,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pietrzyk A

• Uniwersytet Jagiellonski, ul.Gronostajowa 7, 30-387 Krakow

autor

Grodzinska-Jurczak M.

autor

Cent J.

Bibliografia

• Alphandéry P., Fortier A. 2001. Can a Territorial Policy be Based on Science Alone? The System for Creating the Natura 2000 Network in France. Sociologia Ruralis. 41(3): 311-328.
• Charbonneau S., 1997. Natura 2000: une opportunité de dialogues a saisir. Nature Sciences Societé. 5: 63-65.
• Dyrektywa 1992. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku, w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory [http://natura2000.mos.gov. pl/natura2000/pl/?s=42]
• Eben M. 2007. Public Participation during Site Selections for Natura 2000 in Germany: Bavarian Case. W: Stroll-Kleemann S., Welp M. (red.). Stakeholder Dialoguesin Natural Resources Management. Springer. Berlin Heidelberg.
• Hiedenpää. 2002. European-wide conservation versus local well-being: the reception of the Natura 2000 Reserve Network in Kavia, SW-Finland. Landscape and Urban Planning. 61: 113-123.
• IUCN. 2005. Implementation of Natura 2000 in New EU Member States of Central Europe. Assessment Report. IUCN. Warszawa.
• Kamppinen M., Walls M. 1999. Integrating biodiversity into decision making. Biodiversity and Conservation. 8: 7-16.
• Krott M. 2000. Voicing Interests and ConcErns: NATURA 2000: An ecological network in conflict with people. Forest Policy and Economics. 1: 357-366.
• Makomaska-Juchiewicz M. 2007. Sieć obszarów Natura 2000 w Polsce. W: Gregorczyk M. (red.). Integralna Ochrona Przyrody. Instytut Ochrony Przyrody PAN. Kraków.
• Makomaska-Juchiewicz M., Tworek S. 2003. Ekologiczna sieć Natura 2000. Problem czy szansa? Instytut Ochrony Przyrody PAN. Kraków.
• Mauro F., Hardison P. 2000. Traditional knowledge of indigenous and local communities: international debate and policy initiatives. Ecological Applications. Vol. 10. No. 5. 1263-1269.
• Stroll-Kleemann S. 2001. Barriers to nature conservation in Germany: a model explaining the opposition to protected areas. Journal of Environmental Psychology. 21: 369-385.
• Sundseth K. 2004. LIFE-Nature: Communicating with stakeholders and the general public. Best practice examples for Natura 2000. Office for Official Publications of the European Communities. Luxemburg - Belgium.
• The Gallup Organization. 2007. Attitudes of Europeans towards the issue of biodiversity.
• Tworek S. 2007. Międzynarodowe inicjatywy ekologiczne w ochronie przyrody: konwencje, dyrektywy, Natura 2000. W: Gregorczyk M. (red.). Integralna Ochrona Przyrody. Instytut Ochrony Przyrody PAN. Kraków.
• Walder C., Schenell A. 2006. Natura 2000 in Europe. An NGO Assessment. WWF. Budapest.
• Weber N., Christophersen T. 2002. The influence of non-governmental organizations on the creation of Natura 2000 during the European Policy process. Forest and Policy Economics. 4: 1-12.
• Young J., Watt A., Nowicki P., Alard D., Clitherow J., Henle K., Johnson R., Laczko E., McCracken D., Matouch S., Niemela J., Richards C. 2005. Towards sustainable land use: identifying and managing the conflicts between human activities and biodiversity conservation in Europe. Biodiversity and Conservation. 14: 1641-1661.