Puszcza Kozienicka obszarem ochrony siedlisk Natura 2000

• Autorzy: Kurowski J K , Andrzejewski H. , Kiedrzynski M. , Luczak M.

Warianty tytułu

EN

Kozienicka Primeval Forest as Natura 2000 habitats conservation area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na terenie Puszczy Kozienickiej stwierdzono 18 typów siedlisk przyrodniczych chronionych w ramach europejskiej sieci Natura 2000. W piętnastu rezerwatach przyrody (o powierzchni 1267 ha) siedliska te zajmują znaczne przestrzenie, a w niektórych z nich dominują powierzchniowo. W artykule zaprezentowano krótką charakterystykę i główne zagrożenia wszystkich zbadanych siedlisk, które zebrano w 6 grup ekologicznych. Są to: 1) wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi (kod 2330), 2) starorzecza, zbiorniki eutroficzne, nizinne rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników oraz zalewane muliste brzegi rzek (3150, 3260, 3270), 3) niżowe murawy bliźniczkowe, łąki trzęślicowe, ziołorośla nadrzeczne i świeże łąki ekstensywnie użytkowane (6230, 6410, 6430, 6510), 4) torfowiska wysokie, przejściowe, trzęsawiska, przygiełkowiska (7110, 7120, 7140, 7150), 5) bory sosnowe: bagienne i chrobotkowe oraz wyżynny bór mieszany jodłowy (91DO, 91TO, 91P0), 6) grąd subkontynentalny, łęgi i dąbrowa ciepłolubna (9170, 91EO, 91IO). Z punktu widzenia biogeograficznej reprezentatywności siedlisk przyrodniczych Puszcza Kozienicka jest ważnym na mapie Polski obiektem. Dotyczy to przede wszystkim grądów (Tilio-Carpinetum), wyżynnego jodłowego boru mieszanego (Abietetum polonicum) oraz torfowisk (Sphagnetum magellanici, Rhynchosporetum albae i in.). Badania dostarczyły argumentów przemawiających za włączeniem w granice Obszaru Ochrony Siedlisk Puszcza Kozienicka kilku kompleksów dobrze zachowanych siedlisk łąkowych i in. nieleśnych o łącznej powierzchni 2200 ha. Korekta granic SOO zwiększyłaby wydatnie możliwości ochrony pełnej różnorodności siedlisk przyrodniczych Puszczy Kozienickiej.

EN

In the Kozienicka Primeval Forest there were found 18 habitat types protected in the European Ecological Natura 2000 Network. In the 15 nature reserves (area 1267 ha) these habitats occupy large areas, and in some reserve they are dominant element of vegetation. The paper presents short characteristics and main threats of all studied habitats, which were joined in 6 ecological groups. They are: 1) inland dunes with open grasslands (2330), 2) natural eutrophic lakes, water courses of plain with the Callitricho-Batrachion vegetation and muddy river banks (3150, 3260, 3270), 3) lowland Nardus grasslands, Molinia meadows, hydrophilous tall herb fringe communities and lowland hay extensive meadows (6230, 6410, 6430, 6510), 4) raised bogs, transition mires and quaking bogs and depressions on peat substrates of the Rhynchosporion (7110, 7120, 7140, 7150), 5) pine bog woodland, lichen pine forests, Holy Cross fir forests (91DO, 91TO, 91P0), 6) sub-continental oak-hornbeam forests, alluvial forests and thermophile oak woods (9170, 91EO, 91IO). From the point of view of biogeographically representatives of natural habitats The Kozienicka Primeval Forest is an important object in Poland. First of all, it concerns: oak-hornbeam forest (Tilio-Carpinetum), Holy Cross fir forests (Abietetum polonicum) and bogs (Sphagnetum magellanici, Rhynchosporetum albae). This research provides arguments to include to the Habitats Conservation Area – Kozienicka Primeval Forest some well-preserved meadows and other non-forest habitats complexes with total area of ca. 2200 ha. Suggested correction would greatly contribute to conservation of complete diversity of natural habitats of the Kozienicka Primeval Forest.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; ochrona przyrody; Puszcza Kozienicka; Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000; obszary chronione; Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk; wydmy srodladowe z murawami napiaskowymi; starorzecze; jeziora eutroficzne; rzeki nizinne ze zbiorowiskami wlosienicznikow; zalewane muliste brzegi rzek; murawy blizniczkowe; laki trzeslicowe; ziolorosla nadrzeczne; torfowiska; bor bagienny; bor chrobotkowy; bor mieszany jodlowy; grad subkontynentalny; legi; dabrowa cieplolubna; Dyrektywa Siedliskowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2008
• Tom: 10
• Numer: 3[19]
• Opis fizyczny: s.82-98,fot.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kurowski J K

• Uniwersytet Lodzki, Lodz

autor

Andrzejewski H.

autor

Kiedrzynski M.

autor

Luczak M.

Bibliografia

• Derlacz P. 2003 a. Sieć Natura 2000 w europejskiej ochronie przyrody. [W:] Natura 2000 w lasach Polski – skrypt dla każdego. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Derlacz P. 2003 b. Dyrektywy Rady Unii Europejskiej jako podstawa prawna tworzenia sieci Natura 2000. [W:] Natura 2000 w lasach Polski – skrypt dla każdego. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Herbich J. red. 2004. Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa: T 1-5.
• Kurowski J.K., Andrzejewski H., Kiedrzyński M., Świć A., Witosławski P. 2004. Raport z badań „Inwentaryzacja cennych siedlisk przyrodniczych Kozienickiego Parku Krajobrazowego”. Maszynopis. Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, Łódź: 277.
• Kurowski J.K., Andrzejewski H., Kiedrzyński M., Łuczak M. 2005, 2006, 2007. Raporty z badań. „Inwentaryzacja cennych siedlisk przyrodniczych Kozienickiego Parku Krajobrazowego”. Maszynopisy. Towarzystwo Ochrony Krajobrazu, Łódź.
• Pawlaczyk P. 2003. Miejsce sieci Natura 2000 w polskiej ochronie przyrody. [W:] Natura 2000 w lasach Polski – skrypt dla każdego. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Pawlaczyk P., Kepel A., Jaros R., Dzięciołowski R., Wylegała P., Szubert A., Sidło P.O. 2004. Propozycja optymalnej sieci obszarów Natura 2000 w Polsce – „Shadow List”. Szczegółowa analiza wdrożenia Dyrektywy Siedliskowej. Syntetyczne ujęcie wdrożenia. Dyrektywy Ptasiej. Warszawa.
• Pawlaczyk P., Mróz W. 2003. Natura 2000 a gospodarka leśna. [W:] Natura 2000 w lasach Polski – skrypt dla każdego. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Standardowy Formularz Danych (SDF) dla obszaru SOO Puszcza Kozienicka. 2001 (aktualizacja 2007). Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, Kowalczewski A., Mazowiecki UW - Delegatura w Radomiu. www.gov.pl/natura2000.
• Świerkosz K. 2003. Wyznaczanie ostoi Natura 2000. WWF Polska, Światowy Fundusz na Rzecz Przyrody, Warszawa: 64.
• Zaręba R. 1971. Badania geobotaniczne i fitosocjologiczne zespołów leśnych Puszczy Kozienickiej i Okręgu Radomsko-Kozienickiego. ZN SGGW, Rozpr. Nauk. 11.
• Zielony R. (red.) 1997. Leśny Kompleks Promocyjny Lasy Puszczy Kozienickiej. Monografia przyrodniczo-leśna. Wyd. SGGW, Warszawa: 324.