Charakterystyka wybranych odmian miejscowych fasoli pochodzacych z Polski, Slowacji i Ukrainy

• Autorzy: Bralewski T W , Fiebig M , Kotlinska T

Warianty tytułu

EN

Characteristic of selected local cultivars of beans from Poland, the Slovak Republic and Ukraine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1999-2005, w cyklach 3-letnich, przeprowadzono waloryzacje 72 odmian miejscowych z rodzaju Phaseolus pochodzących z Polski, Słowacji i Ukrainy. Spośród waloryzowanych obiektów było 5 odmian fasoli wielokwiatowej (Phaseolus coccineus L.) i 67 fasoli zwykłej (Phaseolus vulgaris L.). Stwierdzono, że 16 obiektów miało typ wzrostu tyczny, 4 biczykowy, a 52 karłowy. Wszystkie odmiany fasoli wielokwiatowej były tyczne. Wśród obiektów tycznych było 6 odmian szparagowych zielonostrąkowych, natomiast pozostałe były typami z przeznaczeniem na suche nasiona. Do odmian biczykowych należała 1 odmiana szparagowa zielonostrąkowa i 3 na suche nasiona, natomiast wśród odmian karłowych oprócz tych z przeznaczeniem na suche nasiona stwierdzono 4 odmiany szparagowe, w tym 3 zielonostrąkowe i 1 żółtostrąkową. Badane odmiany miejscowe fasoli wykazywały zróżnicowanie takich cech jak: plon nasion z 1 rośliny, masa 1000 nasion oraz kształt i barwa nasion.

EN

In the years 1999-2005, in the 3-year cycles, the valorisation of 72 local cultivars of the genus Phaseolus originating from Poland, the Slovak Republic and Ukraine was carried out. The works included 5 cultivars of runner bean (Phaseolus coccineus L.) and 67 cultivars of common bean (Phaseolus vulgaris L.). It was found that 16 accessions had a climbing type of growth, 4 - flagellate form and 52 - dwarf ones. All runner beans were climbing. Out of the climbing type cultivars, 6 were snap beans with green pods, whereas the other were dry seed type plants. The flagellate cultivars included 1 for green pods and 3 for dry seeds. The dwarf cultivars included, except the ones destined for dry seeds a 4 snap bean cultivars were found: 1 with yellow pods and 3 with green ones. The valorised cultivars showed variability in such characteristics as: yield per plant, 1000 seeds weight, shape and colour of seeds.

Słowa kluczowe

PL

zasoby genowe; Phaseolus vulgaris; odmiany krajowe; Phaseolus coccineus; odmiany zagraniczne; ocena odmian; fasola wielokwiatowa; charakterystyka porownawcza; fasola zwykla; odmiany roslin

EN

genetic research; Phaseolus vulgaris; domestic cultivar; Phaseolus coccineus; foreign cultivar; cultivar assessment; runner bean; comparative characteristics; common bean; plant cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2007
• Tom: 517
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.179-186,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bralewski T W

• Katedra Nasiennictwa Ogrodniczego, Akademia Rolnicza w Poznaniu, ul.Szamotulska 28, Baranowo, 62-081 Przezmierowo

autor

Fiebig M

• Rolniczy Zakład Doświadczalny, Baranowo, Akademia Rolnicza w Poznaniu, ul.Szamotulska 28, Baranowo, 62-081 Przezmierowo

autor

Kotlinska T

• Pracownia Zasobów Genowych, Instytut Warzywnictwa im. E. Chroboczka, Skierniewice

Bibliografia

• Bralewski T.W., Hołubowicz R. 2003. Wpływ obniżonej temperatury na kiełkowanie nasion fasoli zwyczajnej (Phaseolus vulgaris L.). Mat. XIII Symp. Sekcji „Mrozoodporność” przy KNO PAN. Kórnik, 14-15 V 2003: 102-104.
• Deakin J.R. 1974. Associacion of seed colour with emergence and seed yield of snap beans. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 99: 110-114.
• Dickson M.H. 1971. Breeding beans. Phaseolus vulgaris L. for increased germination under unfavorable condition. Crop Sci. 11: 848-850.
• Drużyńska B. 2002. Polyphenolic compounds of bean seed coast (Phaseolus vulgaris L.) and their antioxidant properties. Pol. J. Food Nutr. Sci 11(52): 35-39.
• Duczmal K.W., Fiebig M. 1997. Zadania wykonywane przez Akademię Rolniczą w Poznaniu, w: Krajowy Program Ochrony Roślinnych Zasobów Genowych. Raporty za lata 1992-1997. IHAR Radzików: 58-60.
• Fiebig M. 1992. The Phaseolus collection in Baranowo. Proc. of the 1st all - Polish working group session on Bean Breeding and Seed Crops. Poznań Agricultural University, Department of Seed Science and Technology, 4 July 1991, Baranowo, Poznań: 15-25.
• Hołubowicz R., Bralewski T.W., Fiebig M., Bocian S. 2004. Variability of selected characters of local populations of bean (Phaseolus ssp.). Elelectronic J. Polish Agric. Univ., Hort. Vol. 7, Issue 1, Art. 8, www.ejpau.media.pl/volume7/issue1/art-08.html
• IBPGR 1982a. Descriptors for Phaseolus coccineus. International Board for Plant Genetic Resources, Rome: 32 ss.
• IBPGR 1982b. Descriptors for Phaseolus vulgaris. International Board for Plant Genetic Resources, Rome: 30 ss.
• Kotlińska T. 2003. Ochrona zasobów genowych roślin - gromadzenie i ocena materiałów kolekcyjnych roślin warzywnych, grzybów uprawnych i dziko rosnących. Sprawozdanie Instytutu Warzywnictwa, Skierniewice.
• Kotlińska T. 2004. Ochrona różnorodności roślin warzywnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 497: 71-84.
• Kotlińska T., Święcicki W.K. 2004. Ochrona zasobów genowych roślin uprawnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 497: 27-36.
• Łabuda H., Papliński R. 2005. Ocena nowych odmian fasoli zwykłej i fasoli wielkokwiatowej na suche nasiona, w: Zmienność genetyczna i jej wykorzystanie w hodowli roślin ogrodniczych. Praca zbiorowa pod red. B. Michalik i E. Żurawicza. Wyd. ISK i Sekcja HRiN PTNO, Skierniewice: 167-170.
• Michalik B. 2000. Znaczenie hodowli roślin - postęp biologiczny, w: Nasiennictwo, T.1. Praca zbiorowa pod red. K.W. Duczmala IH. Tucholskiej. PWRiL, Poznań: 73-76.
• Mikołajczak A., Drużyńska B. 1999. Antyoksydacyjne właściwości polifenoli okryw nasiennych fasoli kolorowej. Żywność-Technologia-Jakość 3(20) supl.: 112-117.
• RHS 1966. Colour chart. The Royal Horticulturale Society, London.
• Silbernagel M.J. 1977. Seed quality index as an indicator of crop production potential and a selection tool for the genetic improvement of snap bean seed quality. Ann. Rpt. Bean Impr. Coop. 20: 40-42.
• Tylkowska K., Chenyi L., Janhua W., Fiebig M. 2002. Zdrowotność nasion wybranych obiektów Phaseolus vulgaris L. z kolekcji roboczej Polskiego Banku Genów. Mat. Symp. Sekcji Hod. i Nas. PTNO „Hodowla i nasiennictwo roślin ogrodniczych”. Kraków, 21-22 V 2002: 60.
• Witek Z., Chmielowiec P. 2004. Produkcja w Polsce nasion do upraw ekologicznych - konieczność, możliwości i aspekty praktyczne, w: Wybrane zagadnienia z nasiennictwa roślin ogrodniczych. Red. B. Michalik i W. Weiner. Wyd. Sekcja HRiN PTNO, Kraków: 252-256.
• Żuradzka I., Angelus W. 1993. Hodowla fasoli, w: Hodowla roślin warzywnych. Praca zbiorowa pod redakcją Niemirowicz-Szczytt K. Wyd. SGGW, Warszawa: 237-256.