Rynkowy i nierynkowy obrot ziemia rolnicza w 1994 roku

• Autorzy: Ostrowski L.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 1994 roku w rynkowym i nierynkowym obrocie ziemią rolniczą uczestniczyła powierzchnia większa niż w 1993 roku o 34,6% i obejmowała 1351,9 ha. Te korzystne zmiany zaistniały na skutek wzrostu obszaru gruntów oddzierżawionych ( wzrost o 89,1% ) i wzrostu zakupu gruntów przez osoby prywatne od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa (wzrost o 44,3% ). Obrót gruntami wewnątrz gospodarki chłopskiej, a także obrót nierynkowy obejmujący następstwo pokoleń, działy rodzinne i dożywocie - w 1994 roku praktycznie nie uległ zmianie w stosunku do 1993 roku. Rynek ziemi w Polsce jest silnie zróżnicowany przestrzennie. W województwach pół nocnych, zachodnich i wzdłuż tzw. ściany wschodniej jest wysoka podaż gruntów, przedsiębiorstw i zakładów przy skromnym popycie na nieruchomości rolne. Natomiast w województwach centralnych i południowych na rynku jest niedostatek gruntów, szczególnie średniej i dobrej jakości. Te różnice przestrzenne wynikają głównie z prowadzonej akcji przekształceń własnościowych w PGR, a jej skutki mają wpływ na ceny ziemi, skalę dzierżawy gruntów i ich odłogowanie. Brak chętnych do zakupu ziemi popegeerowskiej (niska opłacalność produkcji rolniczej, brak kapitału ) sprzyja w Polsce upowszechnianiu się dzierżawy jako tańszego sposobu tworzenia warsztatu pracy i powiększenia obszaru gospodarstwa. AWRSP słusznie preferuje w swojej działalności dzierżawy przedsiębiorstw, zakładów rolnych i gruntów jako metody zagospodarowania majątku byłych PGR. Ten kierunek działań, a także sprzedaż ziemi powinna być silniej niż dotychczas wspierana organizacyjnie i finansowo (preferencyjny kredyt, ulgi podatkowe) przez politykę państwa. Ziemia w Polsce jest tania, a jej ceny rosną w tempie mniejszym niż inflacja. Na rynku chłopskim cena za 1 ha gruntów ornych w 1994 roku wynosiła średnio - 1900 zł ( zróżnicowanie od 5300 w woj. nowosądeckim do 780 zł w woj. gorzowskim), zaś w transakcjach AWRSP - 1370 zł (zróżnicowanie od 5160 w woj. warszawskim do 640 zł w bielskopodlaskim ). Niskie są również czynsze dzierżawne i na rynku chłopskim wynosiły od 70 do 150 zł za 1 ha (zwykle regulowane w naturaliach) plus podatek, a na runku AWRSP bywają jeszcze niższe.

RU

В 1994г. рыночному и внерыночному обороту подвергалось 1351,9 га сельскохозяйственных земель, т.е. на 34.,6;S больше, чем в 1993г. Эти изменения имели место в результате увеличения площади земель, принимаемых в аренду (на 89,150), а также роста покупок земель частными лицами (на 44,3%) от Агентства сельскохозяйственной собственности Государственной Казны. Обороты землями в единоличных хозяйствах, как и внерыночные обороты, охватывающие передачу по наследству, семейные хозяйства и пожизненные наделы в 1994 году практически не изменилась по сравнению с 1993 годом. Земельный рынок в Польше довольно значительно дифференцирован в пространственном отношении. В северных и западных воеводствах, а также вдоль, так называемой; восточной стены имеет место высокое предложение земель и предприятий при скромном спросе на сельскохозяйственные недвижимости. В то же время в центральных и южных воеводствах имеет место недостаток земель, особенно среднего и хорошего качества. Эти пространственные разницы вытекают , в основном, из проводимой деятельности в области собственнических преобразований в госхозах, а ее результаты имеют влияние на земельные цены.вд масштаб принятия земель в аренду и на их залежи. Отсутствие желающих приобретать госхозовские земли (низкая эффективность сельскохозяйственного производства, отсутствие капитала) способствуют распространению в Польше аренды, как более дешевого способа создазания рабочих мест и увеличения площади хозяйства. Агентство сельскохозяйственной собственности Государственной Казны (АСлС ГК) правильно отдает предпочтение в своей деятельности передаче в аренду фабричных и сельскохозяйственных предприятий, а также земель, как методу освоения достояния бывших госхозов. Это направляй в деятельности, а также продажа земель, должна больше, чем до сих -loo поддерживаться государственной политикой в организационном и финансовом отношении (преференционный кредит, налоговые льготы). Земля в Польше дешевая, а ее цена растет в меньшем темпе, чем инфляция. На крестьянском рынке цена за I га сельскохозяйственных угодий в 1994г. достигала в среднем 1900 зл. (дифференциация цен от эЗЭО в Новосондецхом воеводстве до 780 зл. в Гояовском воеводстве), а в сделках АСХО ГК - 1370 зл. (дифференциация от 5160 в Варшавском воеводстве до зл. в лелоотокском воеводстве). Визкими являются также арендные платежи, которые на крестьянском рынке составляли от 70 до 150 зл. за I га (обычно регулируемые ъ натуре) плюс налог, а на рынке АСХС Х'К бывают еще более низкими.

EN

In 1994 as much as 1351.9 ha of agriculturally used land was involved in both agricultural and non-agricultural turnover. It was by 34.6 percent more than in 1993. These positive changes occurred due to increased area of lends leased / by 89.1 percent / and bought by private users from yhe Agency of Agricultural Property / by 44.3 percent /. On the other hand land turnover within the farming sector and that outside the agriculture which comprises also sequence of generations, family divides and lifelong land tenure did not change in 1994 comparing to 1993. Land market is much diversified regionally in Poland. In the north and western parts of the country and along the eastern borders the supply of land, farm enterprises and plants is high but the demand is low. In central and southern regions there is a lack of agricultural lands mainly of a good quality. These regional differences have been brought about by property transformations carried out in the state-owned farms. This has also influenced the level of land prices, the scope of land tenure and land fallowing. The lack of potential buyers for state farms' land caused by a low profitability of agricultural production and shortage of capital, supports a development of land leasing in Poland. It is less expensive way of establishing or enlarging a farm. The Agency of Agricultural Property is right in its effort to lease agricultural plants' and lands while managed the equity of the former state farms. This form of activity should be both financially and organizationally supported by the state policy / preferential credits, tax allowances /. Agricultural land is cheap in Poland. Its price is growing at the rate lower than that of the inflation. In 1994 1 ha of arable land coasted 1900 zlotys on the average in the turnover between farmers / the price ganged from 5300 to 780 zlotys per 1 ha /. The price demanded by the Agency was 1370 zlotys. A tenure rent was not high either - 70 to 150 zlotys per 1 ha plus a tax. The rent rate payed to the Agency is even lower.

Słowa kluczowe

PL

grunty rolne; obrot rynkowy; obrot ziemia; zakup; sprzedaz; dzierzawa; obrot nierynkowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
• Rocznik: 1995
• Tom: 385
• Opis fizyczny: s.31,tab.

Twórcy

autor

Ostrowski L.