Porównanie gatunków i odmian Festuca spp. w wieloletnim użytkowaniu trawnikowym

• Autorzy: Pronczuk M. , Laudanski Z. , Pronczuk S.

Warianty tytułu

EN

Comparison of species and cultivars of Festuca spp. in many-years of turf maintenance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Trzydzieści odmian i rodów hodowlanych Festuca spp. pochodzących z Polski i krajów Unii Europejskiej badano w uprawie trawnikowej, umiarkowanie intensywnej (Relaks), w latach 1993–1998 w Radzikowie. Celem badań było przedstawienie zmienności wśród gatunków i odmian Festuca spp pod względem cech trawnikowych. Porównywano następujące gatunki i podgatunki Festuca: F. rubra L. rubra Hack. (4 odm.), F. rubra L. trichophylla Gaud. (3 odm.), F. rubra L. commutata Gaud (8 odm.), F. heterophylla Lam. (1 odm.), F. ovina spp. (7 odm.) i F. arundinacea Schreb. (7 odm.). Oceniano następujące cechy odmian: ogólny aspekt, zadarnienie, powolność odrastania, doskonałość liścia, przezimowanie, zimozieloność, oraz tolerancję na choroby: pleśń śniegową (Microdochium nivale), różową plamistość liści (Limonomyces roseipellis), helmintosporiozę (Drechslera spp.) i głownię plamistą (Entyloma dactylidis). Stwierdzono duże różnice miedzy odmianami i gatunkami pod względem badanych cech. Wartość cech u odmian zmieniała się w sezonach i latach, co utrudniało wnioskowanie o ich walorach użytkowych i estetycznych. W ocenie wartości użytkowej odmian pomocna okazała się analiza skupień (metodą k-średnich), która podzieliła odmiany na trzy grupy różniące się istotnie pod względem cechy ogólnego aspektu. Biorąc pod uwagę ten podział opisano pozostałe cechy odmian. Najlepszymi pod względem większości cech użytkowych okazały się odmiany należące do F. rubra ssp. commutata, F. rubra ssp. trichophylla oraz F. ovina ssp. duriuscula. Średnią wartość przedstawiały odmiany F. rubra ssp. rubra oraz F. arundinacea. Najmniej przydatne na trawniki umiarkowanie intensywne były odmiany F. ovina spp. i pastewne odmiany F. arundinacea. Potwierdzono, że choroby traw znacznie obniżają wartość cech u odmian i są jednym z czynników wpływających na ich zmienność. Największe szkody na trawnikach powodowała pleśń śniegowa. Najbardziej podatne na tę chorobę były odmiany F. arundinacea i F. rubra ssp. rubra. Dużą tolerancję na pleśń posiadały niektóre odmiany F. ovina ssp. duriuscula, F. rubra ssp. commutata oraz F. rubra ssp. trichophylla.

EN

Thirty cultivars and selections of Festuca spp., originated from Poland and from UE were tested under medium intensive turf maintenance during 1993–1998 in Radzików (centre Poland). The objective of study was to assess the variability among species and cultivars of Festuca for the turf characters. Species and subspecies of Festuca such as: F. rubra L.ssp. rubra Hack. (4 cv.), F. rubra L.ssp. trichophylla Gaud. (3 cv.), F. rubra L. ssp. commutata Gaud (8 cv.), F. heterophylla Lam. (1 cv.), F. ovina spp. (7 cv.) i F. arundinacea Schreb. (7cv.) were compared. The following turf characters were evaluated: aesthetic aspect, density of turf, slow re-growth, leaf fineness, over-wintering, winter-greenness and tolerance to disease: snow mould (Microdochium nivale), pink patch (Limonomyces roseipellis), leaf spot (Drechslera spp.) and blister smut (Entyloma dactylidis). Significant differences among species and cultivars were found for the tested characters. The value of cultivar characters was changed in seasons and years which made the evaluation of their quality difficult. Cluster analysis (k-means method) divided cultivars into three homogenous groups in respect to their aesthetic aspect. Based on this division, the other characters of cultivars were described. Cultivars of F. rubra ssp. commutata, F. rubra ssp. trichophylla and F. ovina ssp. duriuscula showed the best value in many characters. F. rubra ssp. rubra and F. arundinacea were located in a group with a medium level of quality. F. ovina spp. and forage type cultivars of F. arundinacea showed the worst turf value. It was confirmed that grass diseases reduce the quality of cultivars characters and were the one of the factors influencing their variability. Snow mould was the main disease of turf. Cultivars of F. arundinacea and F. rubra ssp. rubra were the most susceptible to this disease. Some cultivars of F. rubra ssp. commutata, F. ovina ssp. duriuscula and F. rubra ssp. trichophylla demonstrated a high level of tolerance to snow mould.

Słowa kluczowe

PL

hodowla roslin; porownanie; Festuca ovina; Festuca rubra; cechy uzytkowe; trawniki; zmiennosc; odmiany roslin; Bydgoszcz-Pieczyska konferencja; trawy; gatunki roslin; konferencje; Festuca arundinacea; Festuca

EN

plant breeding; species comparison; Festuca ovina; Festuca rubra; utility trait; lawn; cultivar variability; plant cultivar; Bydgoszcz-Pieczyska conference; grass; plant species; conference; Festuca arundinacea; Festuca

• Wydawca: -
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
• Rocznik: 2003
• Tom: 225
• Opis fizyczny: s.239-257,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pronczuk M.

• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roslin, Radzikow

autor

Laudanski Z.

autor

Pronczuk S.