Wykorzystanie budzetu jednostek samorzadu terytorialnego do realizacji koncepcji rozwoju zrownowazonego na przykladzie gmin o wysokich walorach przyrodniczych na Dolnym Slasku

• Autorzy: Kutkowska B , Ogly A. , Strus M.

Warianty tytułu

EN

The use of funds of local councils in the implementation of the concept of sustainable development presented on the example of communes from Lower Silesia

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W opracowaniu dokonano analizy dynamiki oraz struktury dochodów i wydatków budżetów dwóch gmin dolnośląskich, na których terenie znajdują się duże obszary terenów prawnie chronionych ze względu na wysoką jakość środowiska przyrodniczego. W strategiach obu gmin wskazano na konieczność przestrzegania zasad ekorozwoju. W latach 2000-2007 dochody badanych gmin wzrosły, w tym gminy Krośnice aż czterokrotnie, przede wszystkim dzięki skutecznemu pozyskiwaniu środków finansowych z funduszy UE. Władze tej gminy przeznaczyły znaczne środki finansowe na inwestycje infrastrukturalne, przede wszystkim na cele komunalne i ochrony środowiska przyrodniczego. Budżet gminy Przemków bazował na dochodach własnych, dotacjach i subwencjach, w nikłym zaś stopniu na dochodach z UE, co ograniczyło możliwości inwestycyjne gminy. Zróżnicowanie skuteczności władz obu gmin w zakresie pozyskiwania środków finansowych ze źródeł zewnętrznych spowodowało, iż roczne dochody ogółem per capita w gminie Krośnice na tle średniej wojewódzkiej wyraźnie wzrosły, natomiast w gminie Przemków zmniejszyły się, pogłębiając dystans w stosunku do możliwości rozwojowych pozostałych gmin dolnośląskich.

EN

The paper presents an analysis of the dynamics and structure of budgetary incomes and expenditures of two Lower Silesian communes, having a high share of areas protected because of the great value of the natural environment. In the strategies of the two communes emphasis has been put on the necessity to observe the principles of ecological development. In 2000-2007 the incomes of the examined communes increased. The incomes of the commune Krośnice grew four times owing mainly to successful efforts to obtain financial means from EU funds. The commune’s authorities have earmarked substantial amounts for investments in infrastructure, especially in facilities serving environmental protection. The budget of the other commune – Przemków, was based on the commune’s own resources and subsidies, with EU means having a minimal share in the incomes. The latter fact has limited the commune’s investment abilities. In the result of differences in the communes’ effectiveness of obtaining financial means form external sources the annual per capita income in the commune Krośnice has grown tangibly in comparison with the average figure for the Lower Silesian region, whereas the annual per capita income in the commune Przemków has fallen, widening the gap between its development possibilities and the development potential of the remaining Lower Silesian communes.

Słowa kluczowe

PL

Dolny Slask; gminy; budzety gminne; walory przyrodnicze; walory krajobrazowe; obszary chronione; parki krajobrazowe; rezerwaty przyrody; rozwoj zrownowazony; samorzady terytorialne; dochody ludnosci; dofinansowanie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wieś i Rolnictwo
• Rocznik: 2010
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.173-188,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kutkowska B

• Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk, Warszawa

autor

Ogly A.

autor

Strus M.

Bibliografia

• Denek E., Sobiech J., Wolniak J., 2007: Finanse publiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Dynowska J., Rudowicz E., 2007: Oddziaływanie samorządu terytorialnego na rozwój lokalny gmin. „Acta Scientiarum Polonorum, Oeconomia” 6 (2): 27–35.
• Hałaburda D.A., 2008: Budżet jako instrument polityki fiskalnej gminy. W: Finansowanie gminnego samorządu terytorialnego. Red. D.A. Hałaburda. Wydawnictwo WSE w Białymstoku: 49–60.
• Heffner A., 2008: Drugie domy a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. „Wieś i Rolnictwo” 4 (141): 28–46.
• Jastrzębska M., 1999: Zarządzanie finansami gmin, aspekty teoretyczne. WUG, Gdańsk.
• Jędrzejewski J., 2007: Gospodarka finansowa samorządu terytorialnego w Polsce. Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Branta, Bydgoszcz – Gdańsk.
• Kożuch A., 2007: Rola budżetu w zarządzaniu finansami gmin. „Roczniki Naukowe SERiA” IX, 2: 164–169.
• Krukowski K., 2000: Rozwój zróżnicowany w strategiach gmin wiejskich. „Roczniki Naukowe SERiA” II, 2: 78–83.
• Kutkowska B., 2007: Kierunki rozwoju obszarów wiejskich zlokalizowanych na terenach o dużych walorach przyrodniczych. „Wieś i Rolnictwo” 3 (136): 109–128.
• Mirończuk A., 2005: Zarządzanie finansami lokalnymi a rozwój obszarów wiejskich. „Roczniki Naukowe SERiA” VII, 4: 2983–2987.
• Nargiełło J., 2007: Pomiar i czynniki wpływające na kondycję finansową gminy. „Komunikaty, raporty, ekspertyzy” 528.
• Ochrona środowiska. Informacje statystyczne, 2005. GUS, Warszawa.
• Rocznik statystyczny woj. dolnośląskiego, 2008. WUS, Wrocław.
• Szulczewski B., 1998: Programowanie ekorozwoju na szczeblu lokalnym. W: Sterowanie ekorozwojem. Zarządzanie w warunkach ekorozwoju. 1. Red. B. Poskrobko. Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok: 218.
• Tuzimek B., 2005: Strategie finansowe gmin jako czynnik rozwoju lokalnego. „Wieś i Rolnictwo” 1 (126): 127–143.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dz.U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 z późn. zmianami.
• Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geodezyjne i górnicze. Dz.U. nr 27, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Dz.U. z 2003 r. nr 203, poz. 199 z późn. zmianami.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. Dz.U. nr 92, poz. 880.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Dz.U. nr 249, poz. 2104.
• Wałaszek M., 2007: Rozwój gospodarczy gmin a fundusze strukturalne. „Roczniki Naukowe SERiA” IX, 2: 391–394.
• Wiatrak A.P., 2003: Rozwój zrównoważony w strategii rozwoju gminy. W: Strategie rozwoju. Aspekty instytucjonalne. T. 1, Wydawnictwo SGGW, Warszawa: 25–33.