Zmiany spozycia zywnosci w populacji polskiej w latach 1984-1993

• Autorzy: Pardo B , Sygnowska E. , Waskiewicz A. , Piotrowski W. , Broda G.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Porównano 10-letnie trendy spożycia żywności oszacowanego metodą badania budżetów rodzinnych oraz ocenionego w populacji Pol-MONICA, Warszawa metodą wywiadu ze spożycia w czasie 24 godzin. Analizowano spożycie ogólne i w dwóch grupach socjoekonomicznych (osoby pracujące i emeryci/ renciści). Na podstawie dwóch metod oceny spożycia i w obydwu grupach statusu socjoekonomicznego stwierdzono istotne trendy wzrostowe dla produktów mięsnych i tłuszczów roślinnych, natomiast spadkowe dla ryb, jaj i produktów mlecznych. Stwierdzono spadek spożycia tłuszczów zwierzęcych (w tym masła), choć nie wszystkie zmiany (spożycie ogólne lub w grupach statusu socjo-ekonomicznego) były statystycznie znamienne. Tylko w populacji Pol-MONICA uzyskano istotne trendy spadkowe dla tłuszczów ogółem i produktów zbożowych oraz wzrostowe dla warzyw i owoców. Jedynie spożycie ziemniaków charakteryzowało się odmiennymi kierunkami zmian w ocenie obydwiema metodami - wzrostem w badaniach budżetowych, natomiast spadkiem w indywidualnej ocenie prowadzonej metodą ankietową. W obu grupach statusu socjo-ekonomicznego określono trendy spadkowe wartości energetycznej diety oraz udziału w niej węglowodanów, natomiast wzrostowe - odsetka energii z tłuszczów, jakkolwiek nie wszystkie zmiany były statystycznie znamienne. Zapoczątkowane, zwłaszcza w 1988 roku, pozytywne zmiany w strukturze spożycia żywności powinny być kontyuowane i intensyfikowane.

EN

Ten-year trends of the food consumption assessed on the basis of two methods (household budget surveys and individual intake in Pol-MONICA Warsaw population by means of 24-h recall) were compared. Total consumption and consumption in two socio-economit groups (workers and pensioners) was considered. On the basis of two methods and in both socio-economic status there were found the significant growing consumption trends of meat products and vegetable fats but falling tendencies of fish, eggs and dairy products intake. Decrease of animal fats (and butter) consumption was stated, however not all these changes (total intake and consumption in socio-economic groups) were significant. Only in the Pol-MONICA population decreasing trends for total fats and cereals and increasing - for vegetables and fruit were stated. Potatoes intake was merely characterized by the opposite tendency when assessed by both methods - a growing trend in the budget method but falling tendency in the evaluation performed by a questionnaire method. In both socio-economic status decreasing trends of total dietary energy and energy derived from carbohydrates but increasing tendencies for energy from fats were stated, however not all above changes were significant. The favourable changes of food consumption, which were begun in 1988, should be carried on with a great intensity.

Słowa kluczowe

PL

przetwory mleczne; projekt Pol-MONICA; budzet domowy; Polska; owoce; warzywa; przetwory miesne; tluszcze roslinne; produkty zbozowe; ziemniaki; spozycie zywnosci; jaja; ryby; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1997
• Tom: 24
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.29-44,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pardo B

• Instytut Kardiologii , 04-628 Warszawa, ul.Alpejska 42

autor

Sygnowska E.

autor

Waskiewicz A.

autor

Piotrowski W.

autor

Broda G.

Bibliografia

• 1.de Backer G.G., Tunstall Pedoe H., Ducimetiere P.: Surveillance of the dietary habits of the population with regards to cardiovascular diseases. Euro-Nut Report 2, Ghent 1983
• 2. Crane N.T., Lewis Ch.J., Yetley E.A.: Do time trends in food supply levels of macronutrients reflect survey estimates of macronutrients intake? Am. J. Public Health 1992, 82, 6 , 862.
• 3. Epstein F.H.: The relationship of lifestyle to international trends in CHD. Int. J. Epidemiol. 1989, 18, 3 (Suppl. 1): S203.
• 4. Food that „disappears" into the food supply: is it all consumed? Nutr. Rev. 1993, 51, 7, 206
• 5. GUS, Rocznik Statystyczny 1985, Warszawa, Rok 45, 140.
• 6. GUS, Rocznik Statystyczny 1986, Warszawa, Rok 46, 153.
• 7. GUS, Rocznik Statystyczny 1987, Warszawa, Rok 47, 156.
• 8. GUS, Rocznik Statystyczny 1988, Warszawa, Rok 48, 146.
• 9. GUS, Rocznik Statystyczny 1989, Warszawa, Rok 49, 169.
• 10. GUS, Rocznik Statystyczny 1990, Warszawa, Rok 50, 211.
• 11.GUS, Rocznik Statystyczny 1991, Warszawa, Rok 51, 219.
• 12. GUS, Rocznik Statystyczny 1992, Warszawa, Rok 52, 223.
• 13. GUS, Rocznik Statystyczny 1993, Warszawa, Rok 53, 238.
• 14. GUS, Departament Gospodarstw Domowych: Spożycie żywności w latach 1984-1992, (dane niepublikowane).
• 15. GUS. Budżety gospodarstw domowych w 1992 r. Warszawa, GUS 1993.
• 16. GUS, Centralne Informatorium Statystyczne i Departament Gospodarstw Domowych (informacje ustne). Warszawa 1995.
• 17. Knuiman J.T., Pietinen P., de Backer G.G., et al.: The MONICA-Project: Optional study of surveillance of the dietary intake in the population with regard to cardiovascular disease. Euro-Nut Report 6, 1985.
• 18. Krebs-Smith S.M., Cook A., Subar A.F., et al.: US adults' fruit and vegetable intakes, 1989 to 1991: A revised baseline for the healthy people 2000 objective. Am. J. Public Health 1995, 85, 12, 1623
• 19. Łoś-Kuczera M., Piekarska J.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Warszawa, PZWL 1988.
• 20. Pardo B., Sygnowska ( E., Rywik S., et al.: Dietary habits of the middle-aged Warsaw population in 1984 relative
• to nutritional guidelines. Appetite 1991, 16,1.- 3
• 21. Piekarska J., Łoś-Kuczera M.: Skład i wartość odżywcza produktów spożywczych. Warszawa, PZWL 1983.-
• 22. Rejman K, Sawicka B., Świstak E.: Zmiany w spożyciu żywności w gospodarstwach domowych emerytów w latach 90. w świetle badań budżetowych GUS. Konferencja naukowa „Żywienie ludzi starszych w gospodarce rynkowej". SGGW Katedra Żywienia Człowieka, Komisja Edukacji Żywieniowej PAN. Warszawa 8- 9.06.1995.-
• 23. Renaud S., de Lorgeril M.: Dietary lipids and their relation to ischaemic heart disease: from epidemiology to prevention. J. Intern. Med., 1989, 225, Suppl. 1, 39.
• 24. Rywik S., Sznajd J., Kulesza W., i wsp.: Monitorowanie trendów zachorowalności, śmiertelności i umieralności spowodowanej chorobami układu krążenia oraz ich determinantów - badanie długofalowe „Pol-MONICA". Cz. II. Materiał i metody. Przeg. Lek. 1985, 42, 2, 256.
• 25. Rywik S., Broda G., Piotrowski W., i wsp.: Epidemiologia chorób i: układu krążenia - Program Pol-MONICA Warszawa. Kard. Pol., 1996, 44, Suppl. II, II- 7.
• 26. Sekuła W., Szostak W.B., Niedziałek Z.: Food and nutrient goals for Polish population, suggested for the year 2000. Żyw. Człow. Metab., 1991, 18, 13, 163.
• 27. Sekuła if W., Szostak W.B., Niedziałek Z.: Development in the dietary pattern and CHD mortality r in Poland. Żyw. Człow. Metab., 1991, 18, 3, 175.
• 28. Sekuła W.: The effect of „marketisation" of food economy on changes in the expenditure and consumption. Żyw. Człow. Metab., 1991, 18, 4, 243.
• 29. Sekuła W., Niedziałek Z., Figurska K., i wsp.: Spożycie i żywności w Polsce w latach 1950-1991 w przeliczeniu na energię i składniki odżywcze. Warszawa, Prace IŻŻ 59, 1992
• 30. Szczygieł A., Nowicka L., Bułchak-Jachymczyk B., wsp.: Normy żywienia i wyżywienia. II. Normy wyżywienia - modele racji pokarmowych. Warszawa, Prace IŻŻ, 1987.
• 31. Szostak W.B.: W jaki sposób polityka żywnościowo-żywieniowa może przyczynić sie do zahamowania epidemii chorób serca w Europie wschodniej? Żyw. Człow, Metab., 1991, 18, 2, 115. 32. Szponar L., Sekuła W.: Owoce, warzywa i ich przetwory w zapobieganii i zwalczaniu chorób na tle wadliwego żywienia. Żyw. Człow. Metab. 1994, 21, 1, 64.
• 33. Szponar L., Turlejska H.: Mleko i jego przetwory w żywieniu różnych grup ludności. Żyw. Człow. Metab., 1995, 22, 4, 361
• 34. Szponar L., Sekuła W.: Epidemiologia spożycia tłuszczów w Polsce. Sympozjum naukowe „Tłuszcze roślinne niezbędnym składnikiem pożywienia". Instytut Przemysłu Mięsnego i Tłuszczowego, Warszawa 1-2.06.1995.
• 35. Wahrburg U., Martin H., Bergmann S., et al.: Dietary habits in Eastern Germany. Changes due to German reunification and their relations to serum lipids: results of the DRE CAN-Study. Nutr. Metab. Cardiovasc. Dis., 1995, 5, 201
• 36. Zielińska Z., Kulesza W.: Weryfikacja fotomodeli produktów i potraw stosowanych w ocenie poziomu spożycia żywności. Roczn. PZH 1979, 30, 2, 151.