Wplyw ekstremalnego uwilgotnienia gleby i czynnikow meteorologicznych na plonowanie jeczmienia jarego w Polsce

• Autorzy: Kozminski C , Michalska B.

Warianty tytułu

EN

Influence of soil moisture and agrometeorological factors on spring barley yielding in Poland.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy wykorzystano dane agrometeorologiczne dotyczące: opadów, temperatury powietrza oraz usłonecznienia z 59 stacji meteorologicznych w Polsce z lat 1970-1995. Ponadto uwzględniono niedostateczne i nadmierne dekadowe stany uwilgotnienia gleby w okresie od kwietnia do lipca z Biuletynów Agrometeorologicznych IMGW, za lata 1966-1995, a także plony jęczmienia jarego z 49 województw zebrane z opracowań statystycznych GUS. W celu określenia wpływu ekstremalnego uwilgotnienia gleby na zmniejszenie plonu jęczmienia jarego wyznaczono progowe wartości wskaźników dla niedostatecznego Wugn> 1,4 i nadmiernego Wugm > 0,6 uwilgotnienia gleby. Opracowano prawdopodobieństwo występowania wartości tych wskaźników oraz obliczono potencjalne zmniejszenie plonu jęczmienia. Wykorzystując dane agrometeorologiczne opracowano równania regresji dla określenia wielkości plonów jęczmienia na koniec kwietnia, maja, czerwca i lipca uzyskując dobre i bardzo dobre wyniki (średni błąd weryfikacji 4,7%), Wyznaczono 3 strefy potencjalnego zagrożenia jęczmienia jarego przez ekstremalne uwilgotnienie gleby.

EN

The agrometeorological data (precipitation, air temperature, sunshine duration) from 59 meteorological stations of Poland in the years 1970-1995 were used in this study.The ten-day data of insufficient and excessive soil moisture from April to July in Poland and spring barley yields from 49 provinces in the years 1966-1995 were obtained from Agrometeorological Bulletins and GUS Reports Office.The threshold values of Wug indcees of insufficient soil moisture (Wugn> 1,4) and excessive soil moisture (Wugm>0,6) were distinguished. On the basis ofthresholdindeces value and yield decrease the 3 zones of potential threat to spring barley by extreme soil moisture in Poland were defined. In the next part of the paper, the models of multiple regression equation for forecast of spring barley yields in Poland were worked out.

Słowa kluczowe

PL

Polska; uprawa roslin; zboza; zboza jare; zboza ozime; jeczmien jary; plonowanie; gleby; zmiennosc plonowania; wilgotnosc gleby; czynniki meteorologiczne; prognozowanie

EN

Poland; plant cultivation; cereal; spring cereal; winter cereal; spring barley; yielding; soil; yielding variability; soil moisture; meteorological factor; prognosis

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrophysica
• Rocznik: 2000
• Tom: 34
• Opis fizyczny: s.101-111,map.,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kozminski C

• Akademia Rolnicza, Szczecin

autor

Michalska B.

Bibliografia

• 1. Atlas uwilgotnienia gleby w Polsce. (Red. C.Koźmiński, B. Michalska). AR, Szczecin, 1995.
• 2. Biuletyny Agrometeorologiczne IMGW, Warszawa, 1966-1995.
• 3. Koźmiński C,, Michalska B.: Wykorzystanie danych agrometeorologicznych do prognozowania plonów jęczmienia ozimego w Polsce. Zesz. Nauk. AR, Wrocław, 313, 115-124, 1997,
• 4. Koźmińskie., Michalska B,: Ryzyko uprawy pszenicy ozimej i żyta w Polsce, powodowane ekstremalnym uwilgotnieniem gleby, Zesz. Nauk. AR,Szczecin, 186, (Agric. 69),47-53,1998.
• 5. Koźmiński C., Michalska B.: Oddziaływanie nadmiernych opadów zimą i wczesną wiosną na plonowanie jęczmienia ozimego w Polsce. Acta Agrophysica 34, 113-120, 2000,
• 6. Makowiecki J.: Usłonecznienie - zboża. W: Czynniki plonotwórcze - plonowanie roślin (Red. J, Dzieżyc), PWN, Wars zawa - Wrocław, 63-77, 1993.
• 7. Nowicka A,: Temperatura - zboża. W: Czynniki plonotwórcze - plonowanie roślin (Red. J. Dzieżyc). PWN, Warszawa-Wrocław, 100-115, 1993.
• 8. Opracowanie statystyczne. Produkcja roślinna, GUS, Warszawa, 1970-1995,
• 9. Panek K.: Opady - zboża. W: Czynniki plonotwórcze - plonowanie roślin (Red. J. Dzieżyc). PWN, Warszawa -Wrocław, 152-167, 1993.