Emisja amoniaku z wybranych nawozow naturalnych i mineralnych

• Autorzy: Marcinkowski T , Kieronczyk M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ammonia emission from natural fertilizers is one of the most important agricultural source of nitrogen dispersion and environment pollution. Ammonia gas losses should be also noticed - they occur during spreading, particularly at plants top-dressing with mineral nitrogen fertilizers containing amid and ammo­nium nitrogen. In years 2004-2005 the ammonia losses were experimentally estimated using method of micrometeorological passive dosimetry. The measurements were made immediately after plant fertilization: on arable land - with solid cattle manure, on grasslands - with cattle urine, ammonium nitrate and carbamide. It was found that ammonia nitrogen losses from solid manure spread at the rate of 140 kg N·ha⁻¹ and covered with soil within 24 hours were about 9.5% of nitrogen starter rate. Nitrogen losses from solid manure spread at rates: 120 and 150 kg N·ha⁻¹ covered with soil after three days were more than twice higher and were respectively: 20.7 and 27.6% applied nitrogen dose. The highest ammonia losses - about 49.5% of nitrogen - were noted when the cattle urine at rate of 92.5 kg N·ha⁻¹ was applied on permanent meadow using drop splashing tech­nique for application. However, ammonium nitrate or carbamide application on permanent meadow under second cut at rate of 60 kg N·ha⁻¹ generated ammonia nitrogen losses respectively: 7.1% for ammonium nitrate and 21.5-33.6% for car­bamide.

EN

Emisja amoniaku z nawozów naturalnych stanowi jedno z najważniejszych, rolniczych źródeł rozpraszania azotu i zanieczyszczania środowiska. Na uwagę zasługują też gazowe straty amoniaku, które mają miejsce podczas stosowania, zwłaszcza pogłównie, mineralnych nawozów azotowych zwierających amonowe i amidowe formy azotu. W łatach 2004-2005 doświadczalnie, z wykorzystaniem metod mikrometeorologicznej dozymetrii pasywnej, określano straty amoniaku podczas stosowania obornika bydlęcego pod uprawy polowe oraz gnojówki bydlę­cej, saletry amonowej i mocznika, stosowanych pogłównie na użytkach zielonych. Wykazano, że straty azotu amoniakalnego z obornika zastosowanego w dawce 140 kg N·ha⁻¹, przykrytego glebą przed upływem doby od rozrzucenia, kształtują się na poziomie około 9,5% początkowej dawki azotu ogółem. Natomiast straty azotu z obornika zastosowanego w dawce 120 i 150 kg N·ha⁻¹ i przykrytego glebą po upływie trzeciej doby są ponaddwukrotnie większe i kształtują się na poziomie odpowiednio 20,7 i 27,6% zastosowanej dawki azotu ogółem. Najwyższe straty amoniaku, rzędu 49,5% azotu ogółem, zanotowano po zastosowaniu na łąkę trwałą gnojówki bydlęcej w dawce 92,5 kg N·ha⁻¹ i przy zastosowaniu rozbryzgo­wej techniki aplikacji. Natomiast zastosowanie na łące trwałej pod drugi pokos saletry amonowej lub mocznika w dawce 60 kg N·ha⁻¹ wiązało się ze stratami azotu amoniakalnego na poziomie 7,1% dla saletry amonowej i od 21,5 do 33,6% dla mocznika.

Słowa kluczowe

PL

nawozy mineralne; nawozy naturalne; zanieczyszczenia rolnicze; emisja gazow; amoniak

EN

mineral fertilizer; natural fertilizer; agricultural pollutant; gas emission; ammonia

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 512
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.411-417,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Marcinkowski T

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych w Falentach, Zulawski Osrodek Badawczy w Elblagu, ul.Giermkow 5, 82-300 Elblag

autor

Kieronczyk M

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych w Falentach, Zulawski Osrodek Badawczy w Elblagu, ul.Giermkow 5, 82-300 Elblag

Bibliografia

• Ferm M. 1995. The horizontal ammonia flux technique. Instructions for sampling and analysis. IVL Gothenburg, Sweden: 9 ss.
• Ferm M., Klemedtsson K.A., Weslien P., Klemedtsson L. 1999. Emission of NH₃ and N₂O after spreading of pig slurry by broadcasting or band spreading. Soil Use and Management 15: 27-33.
• Ferm M., Marcinkowski Т., Kieronczyk M., Pietrzak S. 2005. Measurements of ammonia emissions from manure storing and spreading stages in Polish commercial farms. Atmospheric Environment 36: 7106-7113.
• Marcinkowski Т. 2000. Emisja amoniaku z gospodarskich składowisk obornika w świetle pomiarów ilościowych. Zesz. Nauk. AR w Szczecinie 84: 269-274.
• Marcinkowski T. 2005. Ocena strat amoniaku z użytków zielonych w zależności od dawki i rodzaju stosowanych nawozów naturalnych i mineralnych. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. 505: 229-234.
• Misselbrook Т.Н., Nicholson F.A., Chambers B.J., Johnson R.A. 2005. Measuring ammonia emissions from applied manure: an intercomparison of commonly used samplers and techniques. Environmental Pollution 135: 389-397.
• Pietrzak S. 2000. Gospodarowanie nawozami oipanicznymi pochodzenia zwierzęcego w aspekcie ochrony jakości wody. Dobre praktyki w rolnictwie. RCDRRiOW, Przysiek: 38-51.
• Sapek A., Sapek В., Pietrzak S. 2000. Rola produkcji rolniczej w rozpraszaniu składni­ków nawozowych do środowiska. Dobre praktyki w rolnictwie. Przysiek: RCDRRiOW: 5-31.
• UN/ECE. 2001. Framework advisory code of good agricultural practice for reducing ammonia emissions. Ammonia Expert Group Proc. Berne, 18-20 IX 2000. Envir. Document. No. 133: 37-53.
• Webb J., Menzi H., Pain B.F., Misselbrook Т.Н., Dämmgen U., Hendriks H., Döhler H. 2005. Managing ammonia emissions from livestock production in Europe. Envi­ronmental Pollution 135: 399-406.