Redukcja populacji Globodea rostochiensis Woll. w glebie przez uprawę ziemniaka odmiany Lawina

• Autorzy: Zawislak K , Rzeszutek I.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ziemniak odmiany Lawina, odpornej na mątwika (Globodera rostochiensis Woll.) uprawiano przez dwa lata (1993 i 1994) na polu doświadczalnym po 15-letnim (1978-1992) statycznym doświadczeniu z różnym udziałem ziemniaka w płodozmianach 5-polowych (20, 40, 60%), z odmianami - Sowa - nieodpornej na mątwika i Tarpan - odpornej. Po zakończeniu badań pozostały obiekty o zmiennym zasiedleniu gleby mątwikiem, od braku jego wykrywalności do 2.9 i 8.0 tysięcy jaj i larw w 100 g gleby. Dwukrotna uprawa mątwikoodpornej odmiany ziemniaka Lawina zredukowała populację tego nicienia odpowiednio o 98.9 i 96.2% stanu wyjściowego. Proces odmątwiczania gleby wywarł negatywny wpływ na rozwój i produkcyjność ziemniaka odmiany Lawina, wyrażony zniżkami plonu i zdrobnieniem bulw. Ich skala zależała od stanu zasiedlenia gleby mątwikiem i przebiegu warunków meterologicznych kształtujących wzrost i rozwój roślin ziemniaka.

EN

The potato cultivar Lawina, resistant to cyst nematode (G. rosiochiensis Woli.), was grown for two years after a 15-year static experiment with 5-field rotations and different proportions (20, 40 and 60%) of the non-resistant to cyst nematode cv. Sowa and the resistant cv. Tarpan. Continuous cultivation (for two years) of the resistant cv. Lawina reduced the nematode population by 98.9% and 96.2%, The process of reducing the nematode intensity in the soil had a negative effect on the growth and productivity of cv. Lawina: through lower yields, and smaller tubers. The rate of these losses depended on the initial quantities of nematodes in the soil and the weather conditions in 1993 and 1994.

Słowa kluczowe

PL

matwik ziemniaczany; Globodera rostochiensis; frakcje; redukcja populacji; szkodniki roslin; ziemniaki; uprawa roslin; plony; bulwy; odmiany matwikoodporne

EN

potato cyst nematode; Globodera rostochiensis; population reduction; plant pest; plant cultivation; crop; tuber

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Agricultura
• Rocznik: 1998
• Tom: 66
• Opis fizyczny: s.227-237,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zawislak K

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Rzeszutek I.

Bibliografia

• Brzeski M. W. 1986. Czy odmiany odporne rozwiążą problem mątwika ziemniaczanego. Ochr, Rośl, 7-8: 14-15.
• Fedorko J., Berliński K 1976. Regulacja mątwika ziemniaczanego w wyniku stosowania ziemniaków odpornych, środków nicieniobójczych oraz zmianowania. Biul. Inform. Inst. Zieran., 5:20-26.
• Fedouko J, 1989. Strefy zagrożenia uprawy ziemniaka poprzez mątwika ziemniaczanego na tle jego występowania u Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 358: 33-45.
• Gawońska-Kulesza A. 1975. Uprawa ziemniaków w monokulturze. Rocz. Nauk. Roln., A-101 (1): 89-100.
• Giebel J. 1980. Biochemiczne mechanizmy odporności roślin na nicienie. Prace nauk. IOR, 22: 189-211.
• Głąba B. 1991, Dynamika populacji mątwików (Heteroderidae) w glebie pod różnymi gatunkami roślin, w płodozmianie i monokulturze. W: Synteza i perspektywa nauki o płodozmianach. ART - VŠZ Brno, Zbiór prac źródłowych. Cz, II, 133-137.
• Gonet I., Gonet Z. 1982. Reakcja niektórych roślin na uprawę w okresowej monokulturze, Cz. II. Ziemniak. Pam. Pul., 77: 63-76.
• Gonet Z., Płoszyńska W. 1990. Plonowanie ziemniaka w zmianowaniu i w monokulturze na glebie lekkiej i efektywność stosowania odmian mątwikoodpornych i nematocydow. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 376: 133-141.
• Konnecke G. 1975. Zmianowanie. PWRiL, Warszawa.
• Malec K. 1977. Problem zwalczania mątwika ziemniaczanego Heterodera rostochiensis Woli. Biul. Inst. Ziemn., 19: 43-47,
• Malec K. 1980. Wpływ uprawy ziemniaków odmian odpornych na Globodera rostochiensis na wychodzenie larw z cyst mątwika. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln,. 121: 31-40.
• Roth R., Stelter H. 1978. Einfluss hoher Anbaukozentrationen von Kartoffeln auf den Ertrag und die Populationsdynamik von Globodera rostochiensis. Tag.-Ber,, Akad. Landwirach.- Wiss. DDR, Berlin, 166: 129-136.
• Rzeszutek I., Zawiślak K., Sowa S. 1987, Reakcja dwóch odmian ziemniaka (Sowa, Tarpan) na zamątwiczenie gleby oraz ich oddziaływanie na populację Globodera rostochiensis Woli. Acta Acad, Agricult. Tech, Olst., Agricult., 44: 227-238,
• Rzeszutek I. 1991, Ekologiczne i produkcyjne skutki narastającego udziału ziemniaka w płodozmianie. I. Pierwsza rotacja płodozmianów. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 53: 115-128.
• Rzeszutek I., Zawiślak K. 1995. Ekologiczne i produkcyjne skutki narastającego udziału ziemniaka w płodozmianie, III. Trzecia rotacja płodozmianów. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Agricult,, 60: 85-98.
• Wilski A. 1973. Nicienie szkodniki roślin uprawnych. Wyd, II uzupełnione i poprawione. PWRiL, Warszawa.
• Zaag D. E. van der. 1989. Conclusions and recommendations for further research from the International Conference of Effects of Crop Rotation on Potato Production in the Temperate Zones. In: Deveiopments in plant and soil sciences. Kluwer Acad. Publ., 40: 303-310.
• Zawiślak K, Niewiadomski W., Gronowicz H. 1980. Monokulturowa uprawa ziemniaka a niebezpieczeństwo zamątwiczenia gleby. Zesz. Nauk, ART Olszt,, Rol., 29: 259-270,
• Zawiślak K., Sowa S., Gronowicz Z. 1981. Wpływ mątwikoodpornych odmian ziemniaka na zanikanie w glebie populacji mątwika ziemniaczanego (Globodera rostochiensis Woll.) i wydajność bulw. Zesz. Nauk. ART., Roln., 31: 49-58.
• Zawiślak K, Sowa S. 1982. Tempo zanikania populacji mątwika w glebie pod wpływem uprawy mątwikoodpornych odmian ziemniaka i zmianowania. (nie publikowane wyniki badań z lat 1976-1980 prowadzonych w ramach problemu 09.2.06, koordynowanego przez Instytut Ziemniaka).
• Zawiślak K. 1984. Rola mątwikoodpornych odmian ziemniaka w zwalczaniu mątwika ziemniaczanego. W: Kompleksowa technologia uprawy ziemniaka. Mat. z konf. nauk,- tech., WOPR Zloty Potok, 1-17.
• Zawiślak K. Rzeszutek I. 1987. Efektywność terapeutyczna i produkcyjna ziemniaka odmiany Tarpan na glebie zasiedlonej przez G. rostochiensis Woli. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricult., 44: 205-215.
• Zawiślak K. Rzeszutek I., Sowa S. 1991. Dynamika populacji Globodera rostochiensis Woli. w płodozmianach ziemniaczanych. W: Synteza i perspektywa nauki o płodozmianach. ART Olsztyn - VŠZ Brno. Zbiór prac źródłowych. Cz. II, 97-104.
• Zawiślak K., Rzeszutek I. 1991. Granice wysycenia płodozmianów ziemniakiem na glebie średniej. W: Synteza i perspektywa nauki o płodozmianach, ART Olsztyn ~ VSZ Brno, Zbiór prac źródłowych, Cz. III, 121-128.
• Zawiślak K, Rychcik B., Krześlak S. 1994. Zmienność plonowania mątwikoodpornych odmian ziemniaka w uprawie ciągłej. W: Makroproblemy produkcji ziemniaka w Polsce w okresie przemian organizacyjno-ekonomicznych. Sesja Nauk KUR-PAN i Inst. Ziemn. 6-7. 07. 1994, Jadwisin, 55-62.