Populacja legowa labedzia krzykliwego Cygnus cygnus w regionie swietokrzyskim

• Autorzy: Dudzik K , Dobosz R. , Nowak C. , Debowski P.

Warianty tytułu

EN

Breeding population of Whooper Swan Cygnus cygnus in Swietokrzyskie Region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 2005–2010 na obszarze województwa świętokrzyskiego wykryto trzy nowe stanowiska lęgowe łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus. Zlokalizowano je w południowo-zachodniej części regionu: na stawach „Marianów” koło Secemina w dolinie Zwleczy oraz na stawach Kossów-Kwilina i Chycza w zlewni Białej Nidy. Potencjalne stanowisko lęgowe wykryto również na stawach Praga blisko wsi Koliszowy w dolinie Czarnej Koneckiej. W ciągu ostatnich sześciu lat w regionie świętokrzyskim gniazdowały łącznie cztery pary łabędzi krzykliwych. Wszystkie pary zasiedlały śródleśne, częściowo otoczone łąkami stawy rybne o powierzchni od 40 do 100 ha. Stwierdzone miejsca rozrodu tego gatunku należą do najbardziej wysuniętych na południe w Europie. Na omawianym obszarze stwierdzono w 2010 roku pierwszy lęg kazirodczy tego gatunku w Polsce (drugi przypadek w Europie Środkowej). Obu ptakom tworzącym ten związek w latach ich urodzin i miejscu wylęgu założono żółte obroże szyjne z numeracją. Samiec i samica pochodziły z dwóch lęgów tej samej pary, lecz z różnych lat – 2005 i 2006

EN

In 2005–2010 three new breeding sites of Whooper Swan Cygnus cygnus were discovered in Świętokrzyskie voivodeship. All were placed in the south-western part of the region on the fish ponds in Marianów in Zwlecza valley near Secemin, Kossów-Kwilina and Chycza in Biała Nida catchment area. A potential breeding site was also discovered on Praga fish ponds near Koliszowy in Czarna Konecka valley. Altogether four pairs of Whooper Swan were breeding in Świętokrzyskie region in 2005–2010. All chose complexes of fish ponds, the size of which ranged from 40 to 100 hectares, surrounded with forests and meadows. The Świętokrzyskie breeding sites are among the most southward in Europe. This is also the first place in Poland (second in Central Europe) that a case of incest brood in Whooper Swan population was documented. The breeding pair from Chycza fish ponds was ringed and received yellow neck collars with individual numbers in 2005 (male) and 2006 (female) as immature siblings in Bałków fish ponds, 9.5 km west from the breeding site in Chycza. Their parents were ringed and tagged with neck collars in 2004 and 2005

Słowa kluczowe

PL

ptaki; labedz krzykliwy; Cygnus cygnus; populacje legowe; stanowiska legowe; region swietokrzyski

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2010
• Tom: 66
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.456-463,tab.,map.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dudzik K

• Wola Wsniowa 99, 29-100 Wloszczowa

autor

Dobosz R.

autor

Nowak C.

autor

Debowski P.

Bibliografia

• Brazil M. 2003. The Whooper Swan. T & AD Poyser, London.
• Czyż S., Woźniak I. 1998. Stanowisko lęgowe łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus w okolicach Częstochowy. Chrońmy Przyr. Ojcz. 54 (2): 108-109.
• Dudzik K., Bielak E., Maksalon L., Dobosz R. 2010. Awifauna stawów rybnych doliny Białej Nidy i terenów przyległych w latach 2002-2010. Chrońmy Przyr. Ojcz. 66 (4): 261-282.
• Dudzik K., Wilniewczyc P., Maksalon L., Kaczorowski G., Święciak T., Kmiecik P., Grzegorczyk P. 2010. Niecka Włoszczowska. W: Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. (red.). Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce. OTOP, Marki.
• Dudzik K., Putowski P. 2005. Pierwsze przypadki gniazdowania łabędzia krzykliwego Cygnus cy- gnus w Krainie Gór Świętokrzyskich. Kulon 10: 59-62.
• Kawenczyński K., Koźniewski P., Luniak M. 1976. Lęg łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus (L.) na Bagnie Ławki. Prz. Zool. 20: 109-115.
• Komisja Faunistyczna 2003. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2002. Not. Orn. 44: 195-219.
• Profus P. 1998. Liczebność i aktualny stan terytorialnej ekspansji lęgowej populacji łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus w Europie Środkowej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 54 (3): 7-22.
• Sikora A., Wieloch M. 2007. Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 52-53.
• Tomiałojć L., Stawarczyk T 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław.
• Wieloch M. 2004. Cygnus cygnus (L., 1758) - łabędź krzykliwy. W: Gromadzki M. (red.). Ptaki (cz. I). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków
• Natura 2000 - podręcznik metodyczny. Tom 7. Ministerstwo Środowiska, Warszawa: 100-105.
• Wilniewczyc P. 2005. Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus (L., 1758). W: Chmielewski S., Fijewski Z., Nawrocki P., Polak M., Sułek J., Tabor J., Wilniewczyc P. Ptaki Krainy Gór Świętokrzyskich. Monografia faunistyczna. Bogucki Wyd. Nauk., Kielce-Poznań: 94-96.
• Włodarczyk R., Gwałt P., Janiszewski T., Czyż S. 2006. Kolejny lęg łabędzia krzykliwego Cygnus cygnus w województwie łódzkim. Przyr. Pol. Środk. 9: 31-32.