The expansion of Celamagrostis villosa in the Giant Mountains - preliminary results

• Autorzy: Hejcman M. , Pavlu V. , Peterova J. , Ricarova P.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The expansion of Calamagrostis villosa into Nardo-Caricion rigidae grasslands has been recor-ded in the Giant Mountains over the last few decades. The grasslands above the upper tree line were used for cattle grazing and haymaking practices for at least 300 years and the expansion of C. villosa has been recorded after the cessation of this management. The response of the C. villosa stands to mowing and nitrogen fertilization was studied in an experiment over a two- year period. Mowing resulted in the fast decrease of C. villosa coverage, canopy height and biomass production. The fertilization (30 kg N-ha-1 per year) was not able to compensate for the biomass production of mown plots. On the other hand, fertilization resulted in only a slight increase in biomass production in non-mowed plots. The number of C. villosa shoots decreased rapidly under mowing, was constant under mowing combined with fertilization, and increased in the fertilized plots. The fast negative reaction of C. villosa to mowing probably indicates its high sensitivity to defoliation and nutrient removal. Its expansion seems to be the long-term reaction of Nardus stricta dominated grasslands to the cessation of defoliation practices. Its expansion can also be supported by nitrogen deposition. Obtained results, with regard to defoliation sensitivity, probably indicate the quick reduction of C. villosa in agriculturally exploited grasslands above the upper tree line over the last few centuries.

PL

W Karkonoszach w ostatnich dziesięcioleciach zanotowano rozprzestrzenianie się Calamagrostis villosa na pastwiskach z Nardo-Caricion rigidae. Pastwiska powyżej górnej granicy lasu używa­no tam do wypasu bydła i sporządzania siana przez co najmniej 300 ostatnich lat, a ekspansję C. villosa stwierdzono po zaprzestaniu tych praktyk. Koszenie powodowało szybkie zmniejszanie się pokrywy C. viliosa, wysokości porostu i produkcji biomasy. Nawożenie w wysokości 30 kg Nxha-1 rocznie nie kompensowało produkcji biomasy w koszonych roślinach. 2 drugiej strony nawożenie powodowało jedynie niewielki wzrost produkcji biomasy nie koszonych roślin. Liczba młodych pędów C. villosa spadała gwałtownie na poletkach koszonych, nie zmieniała się na poletkach koszonych i nawożonych i rosła na poletkach tylko nawożonych. Silnie negatywna reakcja C. villosa na koszenie oznacza prawdopodobnie jej wysoką wrażli­wość na defoliację i ubytek składników pokarmowych. Jej ekspansja wydaje się być dłu­gofalową reakcją pastwisk z dominacją Nardus stricta na ustanie praktyk defoliacji. Ekspansja ta może być podtrzymywana przez odkładanie się azotu. Uzyskane wyniki odnośnie wrażli­wości na defoliację wskazują na szybkie zanikanie C. villosa na pastwiskach powyżej górnej granicy lasu użytkowanych rolniczo przez kilka ostatnich stuleci.

Słowa kluczowe

EN

expansion; grassland; fertilization; Nardo-Caricion rigidae; Karkonosze Mountains; Celamagrostis villosa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agraria et Silvestria. Series Agraria
• Rocznik: 2003
• Tom: 40
• Numer: Sek.roln.
• Opis fizyczny: p.139-152,fig.,ref.

Twórcy

autor

Hejcman M.

• Czech University of Agriculture in Prague, Kamycka 957, 165 21 Prague 6, Czech Republic

autor

Pavlu V.

autor

Peterova J.

autor

Ricarova P.

Bibliografia

• Bakker J.P. 1989. Nature management by grazing and cutting Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
• Bakker J.P., de Leeuw J., van Wieren S.E. 1983. Micro-patterns in grassland vegetation created and sustained by sheep grazing. Vegetatio 55: 153-161.
• Bartoš M. 1991, Z historie bud na Certove louce. Krkonoše 2: 27-29.
• Bartoš M. 1992. Vzpominky na senosec. Krkonoše 8: 16-17.
• Briske D.D. 1996. Strategies of Plant Survival in Grazed Systems: A Functional Interpretation, [in:] Hodgson J. Illius A.W. (eds.), The Ecology and Management of Grazing Systems. CAB International, New York: 37-68.
• Common T.G., Wright I.A., Grant S.A. 1998, The effect of grazing by cattle on animal performance and floristic composition in Nardus-dominated swards Grass and Forage Sci. 53: 260-269.
• Diaz S., Noy-Meir I., Cabido M. 2001. Can grazing of herbaceous plants be predicted from simple vegetative traits. J. Appl. EcoL 38: 457-508.
• Dostál J. 1989. Movii kvtdena CSSR i, 2. Academia, Praha.
• Fiala K., Jakrlovä J. 1996, Mineral composition and accumulation of nutrients in plant biomass of grass stands on deforested sites. [in:] Fiala K. (ed.). Grass Ecosystems of deforested areas in the Beskydy Mts. Institute of Landscape Ecology, Brno: 145-156.
• Frame J. 1992. Improved Grassland Management. Farming press. Ipswich.
• Hendrych R. 2001. Kvitena — Krkonoš zvlašte — pred ctyrmi staletimi. Preslia 73: 29-58.
• Holub P. 1999. The evaluation of nitrogen uptake and retranslocation by grasses in deforested areas. J Forest Sci. 45: 358-364.
• Jakrlová V. 1989. Uloha travinnych porostu s Calamagrostis sp. v imisni oblasti Beskyd. [in:] Ekologia trávneho porasta. VÜLP Banská Bystrica: 192-201.
• Kettnerová S., Krahulec F., Pátková R., Hadincová V., Heben T. 1995, Možnosti manage men tu opustenych luk v Krkonosich. Zprávy Ceské Botanické Spoleinosti 30: 144-148.
• Lokvenc T. 1960. Krkonošské hrebeny. Nakladatelstvi krajského domu osvety, Hradec Králové.
• Lokvenc T. 1994. Rekonstrukce porostu klece horské (Pinus mugo Turra) v Krkonosich. Opera Corcont. 31: 71-92.
• Lokvenc T. 2002. Servituty — sluzebnosti v hordeh. Krkonose 1: 24-25.
• Moravec J. 1995. Rostlinnd spoleienstva Ôeské republiky a jejich ohroienf. Severoieskou pfirodou, Litomërice.
• Morávková K. 1999. Vybrané problémy z biologie a ekolofie trtiny chloupkaté (Calamagrostis villosa (CHAIX) J. F. GMELIN) v imisne postizené oblasti Jizerskych hor. Sbornik Severoceského Muzea — Prirodni Vedy 21: 53-94,
• Novotný G. 2000. Pastva hospodárskych zvirat v lesieh ćeskych zemi v minuhsti. Veronika 14:1-7.
• Pavlu V., Gaisler J., Auf D. 2001, Intensive and extensive grazing of heiférs in the uplands of the Jizerské hory mountains. Grassland Science in Europe 6: 179-182.
• Petruš J., Kaluš Č., Janderková J., Rysková R. 1999. Monitoring celkové atmosférické depozice na plochách bazálniho monitoringu pùd v chrdnènych uzemich Agentura ochrany prirody a krajiny ČR, Brno.
• Pyšek P. 1990, The influence of Calamagrostis villosa on the species diversity of deforested sites in the Kruiné hory Mts. Preslia 62: 323-335.
• Rothmaler W., Jäger E. J., Schubert K., Werner K. 1987. Exkursionsflora fur die Gebiete der DDR und der BDR. Volk und Wissen Volkseigener Verlag, Berlin. 1987.
• Samek V. 1988. Expanze trtiny chloupkaté v imisnich oblaslech hor. Živa 36: 45-46.
• Schmid L. 1879. Statisticko-topograficky popis velkostatku Jilemnice. Praha.
• Soukupová L. 1996. Viceletá dynamika rozvoje Calamagrostis villosa v acidifikovanych horskych smrcinách strednich Sudet. [in:] Vacek S [ed.], Monitoring, vyzkum a management ekosystimu na uzemi Krkonošského národniho parku, VULHP — Vyzkumná stanice Opočno. Opočno: 321-326.
• Štursa J. 1983. Poust na hrebenech. Krkonoše 2: 16-19.
• Štursová H. 1974. Prtspevek k ekologii porostu smilky tuhé (Nardus stricta L.) v Krkonošich. Opera Corcon. 11: 79-129.
• Štursová H. 1985. Antropické vlivy na strukturu a vijvoj smilkovych luk v Krkonošich. Opera Corcont. 22: 79-120.
• ter Braak C.J.F., Šmilauer P. 1998. C4NOCO Release 4. Reference manual and user's guide to Canoco for Windows: Software for Canonical Community Ordination. Microcomputer Power, Ithaca,
• Tilman D. 1990. Constraints and trade offs: towards a predictive theory of competition and succession. Oikos 58: 3-15.
• Wágnerová Z. 1991. Rostlinná spolecenstva Kotelnich jam a jizniho svahu Krkoknoše v rozmezi let 1968-1990. Ms. Habilit. Thesis; depon. in: Prir. fak. MU Brno.
• Zeman L. [ed.] 1995. Katalog krmiv. VUVZ Pohorelice.