Nest sites of the Magpie Pica pica in urban and rural habitats in the Koszalin Region, NW Poland

• Autorzy: Gorska E , Gorski W.

Warianty tytułu

PL

Miejsca gniazdowania sroki w miastach i krajobrazie rolniczym Pobrzeza Koszalinskiego

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The height, chosen tree species and location of 1316 Magpie nests in 11 towns and 6 farmland plots were examined in 1992. t-tests revealed a difference significant at p < 0.001 for the heights at which nests were located, with those in urban areas (x̅ = 13.2m, SD = 3.7, N = 513) being higher than those in suburban areas (x̅ = 11.3, SD = 4.1, N = 232), those in villages (x̅ = 9.6, SD = 3.7, N = 433) and those on farmland (outside villages) (x̅ = 9.0, SD = 3.7, N = 138). The heights of nests in villages and on farmland outside villages did not differ significantly. The percentage distribution of chosen trees showed a predominance of similarities (using Renkonen's Index) for the biotopes compared: urban and suburban areas (Re = 73%), villages and farmland outside villages (Re = 77%). The percentage distribution of nest locations (single trees/shrubs, clumps of trees/shrubs, parks/cemeteries, gardens/orchards, avenues, rows of trees/hedgerows) also showed a predominance of similarities for urban areas, suburban areas, villages and farmland outside villages (Re values between 75% and 85%). The data indicate substantial ecological plasticity in the selection of nest sites by Magpies and suggest that differences are due to local variations in nesting habitat rather than real differences between urban and rural populations.

PL

Gniazda sroki policzono i opisano ich usytuowanie w roku 1992 w 11 miastach o łącznej powierzchni 263km² (w tym strefa miejska — 62km², a strefa podmiejska — 201 km²) i na 6 wielkoobszarowych powierzchniach próbnych w krajobrazie rolniczym Pobrzeża Koszalińskiego (łączna powierzchnia ok. 560 km², w tym — wioski 20km², a tereny rolnicze poza wioskami — 540km²). Bardziej szczegółową charakterystykę terenu badań podano w pracy Górskiego (1997). Łącznie przeanalizowano 1316 miejsc gniazdowania sroki, z tego 745 w miastach (513 w strefie miejskiej i 232 w strefie podmiejskiej) i 571 w krajobrazie rolniczym (433 w wioskach i 138 poza wioskami). W strefie miejskiej zdecydowanie przeważały gniazda usytuowane w szpalerach drzew/krzewów iw kępach drzew/krzewów, w strefie podmiejskiej również dominowały gniazda zlokalizowane w tych dwóch mikrosiedliskach (tab. 1). W wioskach gniazda najczęściej były umieszczane w ogrodach/sadach, szpalerach i w kępach drzew/krzewów. Na terenach rolniczych poza wioskami najwięcej gniazd zlokalizowano w kępach drzew/krzewów, alejach i w szpalerach drzew/krzewów (tab. 1). Struktura mikrosiedliskowa miejsc gniazdowania sroki w czterech badanych biotopach okazała się bardzo podobna (wartości wskaźnika Renkonena mieściły się między 75% a 85%). W strefie miejskiej przeważały gniazda usytuowane na topolach i klonach oraz brzozach, drzewach owocowych, wierzbach i lipach. Wszystkie te drzewa, poza lipą, należały również do dominujących wśród drzew, na których sroki budowały gniazda w strefie podmiejskiej, przy czym znaczenie topoli było tu mniejsze niż w strefie miejskiej, wzrastał natomiast udział wierzb i drzew owocowych, a ponadto — olszy (tab. 2). W wioskach zdecydowanie przeważały gniazda osadzone na drzewach owocowych i klonach oraz wierzbach, topolach, lipach i bukach. Na terenach poza wioskami dominowały gniazda umieszczone na klonach, a ponadto — wierzbach, topolach, drzewach owocowych, olszach, tarninie i kasztanowcach (tab. 2). Procentowy udział gniazd umieszczanych na poszczególnych rodzajach drzew i krzewów wykazywał przewagę podobieństw w poszczególnych biotopach (Re zawarte między 66% a 77%). W miastach gniazda umieszczane były na wysokości 1.5-20m, w krajobrazie rolniczym — 2-20m. W strefie miejskiej, w porównaniu z podmiejską, przeważały gniazda wyżej usytuowane, natomiast w wioskach i na terenach rolniczych poza wioskami procentowy rozkład wysokości umieszczenia gniazd był podobny (ryc. 1). Sroki najwyżej lokowały swoje gniazda w strefie miejskiej (średnia wysokość — 13,2m) a najniżej na terenach rolniczych poza wioskami (średnio — 9,0m) — tab. 3. Różnice między gniazdami ze strefy miejskiej i podmiejskiej okazały się statystycznie istotne, podobnie jak między tymi a pozostałymi biotopami, natomiast różnica między średnią wysokością umieszczania gniazd w wioskach i na terenach rolniczych poza wioskami nie była statystycznie znacząca (tab. 3). Przedstawione dane wskazują na znaczną plastyczność ekologiczną sroki w wyborze miejsca gniazdowania oraz sugerują, że różnice w lokalizacji gniazd w różnych biotopach wynikają raczej z lokalnej zmienności środowiska niż z trwałych właściwości miejskich czy polnych populacji tego gatunku.

Słowa kluczowe

PL

sroka; ptaki; krukowate; tereny miejskie; krajobraz miejski; miejsca legowe; Corvidae; gniazdowanie; ornitologia; Pobrzeze Koszalinskie; Pica pica

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 1997
• Tom: 32
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.45-50, rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gorska E

• Wyzsza Szkola Pedagogiczna, Arciszewskiego 22b, 76-200 Slupsk

autor

Gorski W.

Bibliografia

• Górski W. 1989. [Distribution and number of Magpie nests and Rook colonies in Pecs (southern Hungary) in 1987]. Not. Orn. 30: 47 - 50.
• Górski W. 1997. Urban and rural populations of the Magpie Pica pica in the Koszalin Region, NW Poland. Acta orn. 32: 51 - 59.
• Hordowski J. 1994. [Nest site location and density of Magpie (Pica pica) in farmland of SW part of the Sandomierska Valley]. Bad. orn. Ziemi Przemyskiej 2: 103 - 109.
• Jerzak L. 1988. [Distribution and nest sites of Magpie in non-urban habitats in Poland]. Not. Orn. 29: 27 - 41.
• Jerzak L. 1989. [Synurbization of Magpie (Pica pica) in the Lubuski Region.] Ph. D. Thesis, Institute of Ecology, PAS, Dziekanów Leśny, 117 pp.
• Klejnotowski Z. 1972. [Ecology of Magpie (Pica pica L.)]. Roczn. WSR Poznań, 56: 45 - 67.
• Klejnotowski Z. 1974. [Urbanisation of Magpie (Pica pica L.) in Poland]. Roczn. WSR Poznań, 70: 77 - 88.
• Kunysz P. 1994. [Nest site location of Magpie (Pica pica) in the Eastern Carpathians], Bad. orn. Ziemi Przemyskiej 2: 95 - 102.
• Vuorisalo T., Hugg T., Kaitaniemi P., Lappalainen J., Vesanto S. 1992. Habitat selection and nest sites of the Magpie Pica pica in the city of Turku, SW Finland. Ornis Fennica, 69: 29 - 33.