Wplyw wybranych czynnikow srodowiska na rozwoj, produkcje i zdrowie roznych ras pszczol w warunkach klimatycznych Polski polnocno-wschodniej

• Autorzy: Romaniuk K , Soklo R. , Szelagowicz M. , Witkiewicz W.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W cyklu pasiecznym 1991 r. u pszczół z matką augustowską (2 rodziny), kraińską (3 rodziny), kaukaską (6 rodzin) i mieszańcami tych ras (20 rodzin) oceniano wpływ pogody i zanieczyszczenia powietrza dwutlenkiem siarki i azotu na przebieg zimowania, produkcję miodu, inwazję Nosema apis i Varroa jacobsoni. Na 31 rodzin pszczelich zazimowanych w 1991 r. do kolejnego zazimowania na rok 1991/1992 kwalifikowało się tylko 23, w tym 3 z matką kraińską, 4 z kaukaską i 16 z matkami będącymi mieszańcami tych ras (wszystkie rodziny z matkami augustowskimi zginęły). Wydajność miodna z rodzin z matką kraińską wynosiła 14,4 kg, z kaukaską -24,2 kg, a z mieszańcami około 10 kg od jednej rodziny. Ekstensywność inwazji: N. apis wahała się od 20 tysięcy spor u pszczoły (mieszańce) do 95,8 tysięcy (rodziny z matką kaukaską), a V. jacobsoni odpowiednio - 0,48-5,4%, (mieszańce), 1,96-2,68% (pszczoły kaukaskie) i 2,25-3,13% (pszczoły kraińskie). Najwyższe stężenie SO² wystąpiło w lutym, styczniu i marcu (16 do 53 μg/m³), stężenie tlenków azotu wynosiło w styczniu, lipcu i sierpniu 10-18,5 μg/m³, a w pozostałych miesiącach 7,5-9,3 μg/m³. Największe zapylenie powietrza występowało w okresie grzewczym (22,5-36 ziaren pyłu w m³). Stwierdzono, że środowisko wolne od skażeń i zasobne w nektaro- i pyłkodajne rośliny ma decydujący wpływ na prawidłowy rozwój pszczół i ich produkcję.

RU

В пасечном цикле 1991 г. оценивали влияние погоды и загрязнения воздуха двуокисью серы и азота на зимовку, продукцию меда, а также инвазию Nosema apis и Varroa jacobsoni у пчел с августовской маткой (2 семьи), краинской (3 семьи), кавказкой (6 семей) и помесями этих пород (20 семей). Среди 31 пчелиных семей, зимовавших в 1991 г., на очередную зимовку 1991/92 г. было заквалифицировано только 23, в том числе 3 с краинской маткой, 4 с кавкаской и 16 с матками, являющимися помесями этих пород (все семьи с августовскими матками погибли). Продукция меда у семей с краинской маткой составляла 14,4 кг, с кавказской - 24,2 кг, а с помесями - приблизительно 10 кг от одной семьи. Экстенсивность инвазии N. apis колебалась от 20 тысяч спор у пчелы (помеси) до 95,8 тысяч (семьи с кавказской маткой), а V. jacobsoni соответственно - 0,48— 5,4% (помеси), 1,96—2,68% (кавказские пчелы) и 2,25-3,13% (краинские пчелы). Наибольшая концентрация SO² наблюдалась в феврале, январе и марте (от 16 до 53 мкг/м³). Содержание двуокиси азота в январе, июле и августе составляло 10-18,5 мкг/м³, а в остальных месяцах 7,5-9,3 мкг/м³. Наибольшее запыление воз­духа наблюдалось в период обогревания (22,5-36 зерен пыли в 1 м³). Констатировали, что незагрязненная и богатая медоносными растениями сред оказывает решающее влияние на правильное развитие пчел и их продуктивность.

EN

During the bee-keeping cycle 1991, in bees with Augustowska, Сarnica, Caucasica and hybrid queens, the influence of weather and sulfur dioxide and nitrogen dioxide air contamination on wintering, honey production, Nosema apis and Varroa jacobsoni was estimated. Out of 31 colonies of bees wintered in 1991, only 23 were suitable for the next 1991/1992 wintering. In spring 1991 all colonies with Augustowska queen were liquidated and 4 were joined with 4 queens - hybrids of the breeds examined. The honey productivity of the colonies with a Carnica queen was 14.4 kg, with a Caucasica queen - 24.2 kg, and with hybridones about 10 kg from one colony. The extensiveness of invasion of N. apis ranged from 20 thousand of spores: with a bee (hybrids) to 95.8 thousand (colonies with a Caucasica queen), whereas V. jacobsoni - 0.48-5.4% (hybrids), 1.96-2.6% (Caucasica bees) and 2.25-3.13% (Carnica bees), respectively. The highest SO² concentration appeared in February, January and March (16 to 53 μg/m³). The concentration of nitric oxides in January, July and August amounted to 10-18.5 μg/m³. The highest dustiness of the air appeared in the heating period (22.5-36 dust particles in 1 m³). It was found out that an environment free from pollution and abundant in nectarous and polleniferous plants has a decisive influence on the proper development of bees and their production.

Słowa kluczowe

PL

pszczoly; pszczola miodna; pszczola augustowska; pszczola kaukaska; pszczola krainska; rodzina pszczela; zimowanie; zimowanie rodzin pszczelich; wydajnosc miodowa; Polska Polnocno-Wschodnia; czynniki srodowiska; pogoda; zanieczyszczenia powietrza; dwutlenek azotu; dwutlenek siarki; ekstensywnosc inwazji; hodowla zwierzat; pasozyty zwierzat; inwazja pasozytnicza; Nosema apis; Varroa jacobsoni

EN

bee; honey bee; Augustowska line; Caucasian breed; Carniolan breed; bee colony; wintering; animal wintering; honey yield; North-Eastern Poland; environmental factor; weather; air contaminant; nitrogen dioxide; sulphur dioxide; invasion extensity; animal breeding; animal parasite; Nosema apis; Varroa jacobsoni

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis. Veterinaria
• Rocznik: 1993
• Tom: 21
• Opis fizyczny: s.79-90,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Romaniuk K

• Akademia Rolniczo-Techniczna, Olsztyn

autor

Soklo R.

autor

Szelagowicz M.

autor

Witkiewicz W.

Bibliografia

• Bobrzecki, J., J. Wilde, 1984, Gospodarka w pasiekach opanowanych warrozą. Pszczelarstwo, 35 (6): 11—13.
• Bobrzecki, J., J. Wilde, 1989, Wpływ odławiania obnóży pyłkowych na rozwój rodzin pszczelich. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Zoot., 32: 253—262.
• Gromisz, M., K. Borowik, 1969, Warunki przyrodniczo-pożytkowe i osiąg­nięcia produkcyjne pasiek w Polsce w latach 1946—1966. Pszczel. Zesz. Nauk., 13 (1—2—3): 1 : 55.
• Hellmich, R. L., W. C. Rothenbulher, 1986, Relationship beetwen different amounts of brood and the collection and use of pollen by the honey. Apidologie, 17 (1): 13—20.
• Hohendorf, E., 1956, Klimat pojezierza a potrzeby rolnictwa. Zesz. Nauk. WSR Olszt., 1: 55—58. . Jabłoński, В., 1989, Wpływ czynników pogody na nektarowanie i wydajność miodną gryki. Pszczelarstwo, 40 (5): 7—9.
• Kostecki, R., 1980, Zagrożenie hodowli pszczół w Polsce nową chorobą. Życie Wet., 24 (7): 199—203.
• Król, A., 1990, Rozwój rodzin pszczelich i produkcja miodu pszczół mie­szańców w warunkach stosowanej walki z warrozą. Pszczelarstwo, 41 (10): 3—3.
• Kubik, M., L. Michalczuk, 1987, Radioaktywne skażenie miodu w roku 1986. Pszczelarstwo, 38 (3): 7—8.
• Kulincevic, J. M., 1985, Differential survival of honeybee colonies infected by Varroa jacobsoni and breeding for resistance. Proc. XXX Inter. Beekeep. Congr. Nagoya. Abstracts: 73—74.
• Lebedev, V. J., 1984, Sposoby uskorennogo rozmnożenija pčelinych semej. Pčelovodstvo, 61 (4): 30—32.
• Lipiński, M., 1982, Pożytki pszczele. Zapylenie i miododajność roślin. PWRiL, Warszawa.
• Lipiński, M., 1987, Możliwość wykorzystania pożytków pszczelich w mias­tach. Pszczelarstwo, 38 (2): 8—9.
• Marcinkowski, J., 1991, Wpływ gwałtownego oziębienia rodzin pszczelich na efekty produkcyjne i ich późniejszy rozwój. Pszczelarstwo, 42 (3): 4—5.
• Martуnov, V. K., 1983, Zimovka pri varroatozie. Pčelovodstvo, 63 (8): 17—18.
• Pidek, A., 1986, Pasieka w styczniu i lutym. Pszczelarstwo, 37 (1): 911.
• Pidek, A., 1988, Wpływ pozyskiwania pyłku na rozwój i produkcyjność rodzin pszczelich oraz efekty ekonomiczne pasiek. Pszczel. Zesz. Nauk. 32 (1): 197—213.
• Romaniuk, K., 1982, Próba usprawnienia rozpoznawania warrozy u pszczoły miodnej. Med. Wet., 38 (5): 206—208.
• Romaniuk, K., S. Duk, 1983, Sezonowa dynamika rozwoju Varroa jacob­soni w nieleczonych rodzinach. Med. Wet., 39 (12): 725—728
• Romaniuk, K., J. Bobrzecki, Z. Nowak, 1988, Przebieg warrozy u pszczół i czerwiu w pierwszym roku inwazji. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Vet., 17: 33—39.
• Romaniuk, K., J. Bobrzecki, J. Wilde, 1988, Wpływ inwazji Varroa jacobsoni na rozwój matek pszczelich. Wiad. Parazytol., 34 (3): 295—300.
• Romaniuk, K., J. Bobrzecki, R. Sokół, W. Witkiewicz, 1991, Prze­bieg inwazji Varroa jacobsoni u pszczół z matkami różnych ras. Med. Wet., 47 (5): 202—204.
• Stasenkо, V., 1985, Osobiennosti sbora pylcy pčelami. Pčelovodstvo, 65 (9): 7—9.
• Tomaszewska, В., 1985, Znaczenie pokarmu w rozwoju chorób pszczelich. Pszczelarstwo, 36 (8): 9—10.