Szata roslinna rezerwatu Torfy Oronskie [Srodkowa Polska]

• Autorzy: Falkowski M , Krechowski J. , Piorek K.

Warianty tytułu

EN

Vegetation of the Torfy Oronskie nature reserve [Central Poland]

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przedstawienie charakterystyki szaty roślinnej rezerwatu Torfy Orońskie (mezoregion Dolina Środkowej Wisły). Do najcenniejszych zbiorowisk roślinnych rezerwatu należą: ols torfowcowy Sphagno squarrosi-Alnetum, ols porzeczkowy Ribeso nigri-Alnetum, łęg olszowo-jesionowy Fraxino-Alnetum, grąd subkontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli oraz mezotroficzne torfowisko przejściowe z rzędu Scheuchzerietalia palustris, ze znacznym udziałem gatunków charakterystycznych dla żyznych torfowisk węglanowych ze związku Caricion davallianae. Wśród 214 gatunków roślin naczyniowych odnotowano 8 zamieszczonych w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin, m.in.: lipiennik Loesela Liparis loeselii i kukułkę krwistą żółtawą Dactylorhiza incarnata subsp. ochroleuca. Ochronie prawnej podlega 16 gatunków roślin, zaś 18 jest zagrożonych regionalnie. Największym zagrożeniem dla wartości przyrodniczych rezerwatu jest przyspieszenie procesów sukcesyjnych na skutek zaniechania użytkowania terenów nieleśnych

EN

The “Torfy Orońskie” nature reserve (area of 12.61ha) was established in 1987 for protection of endangered and protected plant species occurring in natural forest and peatbog communities. The reserve is situated 1 km southward of Oronne village (Maciejowice commune, Mazowsze Province). The following communities listed in the habitat directive of Nature 2000 program are found within the reserve: Fraxino-Alnetum, Tilio cordate- Carpinetum and a calcareous fen of Caricion davallianae alliance. Occurrence of well preserved alder forests Sphagno squarrosi-Alnetum and Ribeso nigri-Alnetum is also noteworthy. A total of 214 species belonging to 65 families and 146 genera were recorded. The flora is composed mainly of woodland and meadow species (37.1 and 29.6% respectively). The anthropization process is very slow, only two non-native species were found in the reserve. Two species, Dactylorhiza incarnata subsp. ochroleuca and Liparis loeselii are included in Polish Red Data Book of Plants. Liparis loeselii is also considered to be a species of special importance in Nature 2000 program. The above-mentioned species together with Gentiana pneumonanthe, Dryopteris cristata, Huperzia selago, Juncus atratus, Drosera rotundifolia and Epipactis palustris are mentioned in the Red list of the vascular plants in Poland. Worth of note is also the occurrence of 16 legally protected species and 18 regionally protected plants. The main threats to the vegetation of the reserve are a decrease in groundwater level and a process of succession, accelerated by mowing discontinuation. The methods of active protection of open areas of the reserve are suggested

Słowa kluczowe

PL

szata roslinna; zbiorowiska roslinne; gatunki zagrozone; gatunki chronione; rezerwaty przyrody; Polska Srodkowa; rezerwat Torfy Oronskie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2009
• Tom: 65
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.53-60,tab.,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Falkowski M

• Akademia Podlaska, ul.Prusa 12, 08-110 Siedlce

autor

Krechowski J.

autor

Piorek K.

Bibliografia

• Bernacki L. 2001. Dactylorhiza incarnata (L.) Soó subsp. ochroleuca (Boll) P.F. Hunt et Summerh. Kukułka krwista żółtawa. W: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.). Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. Bot. im W Szafera PAN, Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków: 551-553.
• Ćwikliński E., Głowacki Z. 1985. Rezerwat florystyczny „Oronne” Opracowanie dokumentacji naukowo-badawczej. Wojewódzki Konserwator Przyrody, Wydział Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii, Urząd Wojewódzki w Siedlcach.
• Falkowski M., Górski P., Kajzer K., Bistuła- Prószyński G., Woźniak A. 2005. Projekt planu ochrony rezerwatu przyrody „Torfy Orońskie”. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Fijałkowski D., Chojnacka-Fijałkowska E. 1982. Stosunki fitosocjologiczne i florystyczne projektowanego rezerwatu torfowiskowego Wieprzec pod Zamościem. Ann. UMCS, Sect. C, 37, 22: 255-269.
• Głowacki Z., Falkowski M., Krechowski J., Marciniuk J., Marciniuk P., Nowicka- Falkowska K., Wierzb a M. 2003. Czerwona lista roślin naczyniowych Niziny Południowopodlaskiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 59, 2: 5-41.
• Grodzińska K. 1961. Zespoły łąkowe i polne Wzniesienia Gubałowskiego. Fragm. Flor. Geobot. 7, 2: 357-418.
• Grzyb M. 1990. Plan zagospodarowania rezerwatu „Torfy Orońskie” Urząd Wojewódzki w Siedlcach.
• Grzyb M. 1993. Torfy Orońskie. Las Polski 9: 16-17.
• Holuk J. 1996. Próba aktywnej ochrony torfowisk węglanowych w Chełmskim Parku Krajobrazowym. W: Radwan S. (red.). Funkcjonowanie ekosystemów wodno-błotnych w obszarach chronionych Polesia. Wyd. UMCS, Lublin: 127-131.
• Kondracki J. 2002. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
• Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. 1967. Zespoły roślinne Gorców. 1. Naturalne i na wpół naturalne zespoły nieleśne. Fragm. Flor. Geobot. 13: 167-316.
• Kowalewska J. 1995. Stan zachowania i formy zagrożeń Epipactis palustris (L.) CRANTZ na terenie Pobrzeża i Pojezierza Kaszubskiego. Bad. Fizjogr. nad Polską Zach. Ser. B, 44: 173-177.
• Krzaczek I., Krzaczek W 1974. Torfowiska okolic Janowa Lubelskiego. Ann. UMCS, Sect. C, 29: 383-402.
• Kucharczyk M. 1996. Antropogeniczne przemiany flory i roślinności torfowisk węglanowych w Chełmskim Parku Krajobrazowym. W: Radwan S. (red.). Funkcjonowanie ekosystemów wodno- błotnych w obszarach chronionych Polesia. Wyd. UMCS, Lublin, 11: 7-121.
• Kucharski L. 2001. Liparis loeselii (L.) Rich. Lipiennik Loesela. W: Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.). Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. Bot. im W Szafera PAN, Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków: 574-575.
• Matuszkiewicz J. M. 1993. Krajobrazy roślinne i regiony geobotaniczne Polski. Prace Geograf. 158: 3-106.
• Matuszkiewicz W 2006. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. PWN, Warszawa.
• Michalczuk W, Stachyra R. 2003. Nowe stanowiska lipiennika Loesela Liparis loeselii na Zamojszczyźnie. Chrońmy Przyr. Ojcz. 59, 5: 122-125.
• Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland a checklist. Biodiversity of Poland. Vol. 1. W Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
• Pawłowski B., Pawłowska S., Zarzycki K. 1960. Zespoły roślinne kośnych łąk północnej części Tatr i Podtatrza. Fragm. Flor. Geobot. 6, 2: 95-223.
• Rozporządzenie 2004. Rozporzadzenie Ministra Środowiska z dn. 9.07.2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną. Dz.U. nr 168 (2004), poz. 1764.
• Rozporządzenie 2005. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 16.05.2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000. Dz.U. nr 94 (2005), poz. 795.
• Szafer W, Kulczyński S., Pawłowski B. 1986. Rośliny polskie. PWN, Warszawa.
• Zarządzenie 1987. Zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 12 sierpnia 1987. Monitor Polski nr 28 (1987), poz. 222.
• Zarzycki K., Szeląg Z. 2006. Czerwona lista roślin naczyniowych w Polsce. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.). Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Inst. Bot. im. W Szafera PAN, Kraków.