The mature larva and imago of Anisoxya fuscula [ILLIGER, 1798] [Coleoptera: Melandryidae]

• Autorzy: Burakowski B
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The mature larva of the European melandryid species Anisoxya fuscula (ILL.) is described and illustrated. The larva lives in dead thin twigs of various deciduous trees. The knowledge of morphology of imagines is completed by drawings of the male and female copulative organs.

PL

Rodzaj Anisoxya MULSANT zaliczany jest do plemienia Serropalpini w podrodzinie Melandryinae. Obejmuje on 5 gatunków, z których 3 opisano z Palearktyki, a 2 z Obszaru Neotropikalnego. W Palearktyce znany z 2 gatunków występujących w Japonii, a 1 z Europy środkowej; na północ docierający do Wielkiej Brytanii, czterech południowych prowincji Szwecji i Danii, a na południe do północnej części Włoch i gór Bihar w Rumunii. W Polsce notowany z Pojezierza Mazurskiego, Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej, Dolnego Śląska i Beskidu Wschodniego (BURAKOWSKI i in. 1987), na całym obszarze poławiany nadzwyczaj rzadko. A. fuscula został opisany (krótko i lakonicznie) przez ILLIGERa w 1798 roku, w rodzaju Serropalpus; sto lat później nieco dokładniejszy opis podał SEIDLITZ (1898), a KASZAB (1969) podał krótką diagnozę tego gatunku. W rodzaju Anisoxya poznano dotychczas tylko larwę A. fuscula, opisaną bardzo krótko i niekompletnie zilustowaną przez PERRIS'a (1878). Na podstawie larw tego gatunku znalezionych w latach 1959, 1963, 1966 i 1996 w Kampinoskim Parku Narodowym (Narty, Dziekanów Leśny, Sieraków) i w Warszawie (Ogród Saski) oraz wyhodowanych z części z nich imagines, przedstawiono szczegółowy opis i ilustracje larwy Anisoxya fuscula (ILL.) (Ryc. 1-14), oraz uzupełnienie znajomość morfologii postaci dojrzałej (Ryc. 15-28). Biologia A. fuscula poznana była dotychczas nadzwyczaj słabo; fragmentaryczne informacje dotyczyły wyłącznie postaci dojrzałej i ograniczały się najczęściej do dat i miejsc znalezienia. HORION (1956) donosił (głównie na podstawie obserwacji z Niemiec), że omawiany gatunek występuje na niżu i w niższych położeniach górskich, w lasach liściastych, parkach i ogrodach, a postacie dojrzałe były zbierane na opadłych suchych gałęziach różnej grubości (na ogół rzadko i pojedynczo na skutek skrytego trybu życia). PALM (1959) prowadząc obserwacje w Szwecji, znajdował chrząszcze od czerwca do sierpnia na pniach i gałęziach o średnicy do około 20 cm, w próchniejącym drewnie graba i buka, pod obluźnioną korą i w dziuplach (próchnowiskach). PERRIS (1878) - autor wspomnianego, pierwszego niekompletnego opisu larwy A. fuscula podał, że we Francji osobniki tego gatunku zbierane były na gałęziach kosztana jadalnego, jabłoni, robinii akacjowej i leszczyny. W Polsce, na czterech stanowiskach zlokalizowanych na Nizinie Mazowieckiej, larwy A. fuscula znaleziono w opadłych, suchych gałązkach dębu i uschniętych odroslach klonu polnego. Larwy te hodowano w laboratorium do uzyskania postaci dojrzałych, dzięki czemu uzyskano szereg interesujących informacji o biologii omawianego gatunku (hodowlę prowadzono w słojach Wecka o pojemności 2 l, przykrytych wieczkami bez gumek; temperatura podczas hodowli wahała się od 15 do 20° C). Młode larwy drążą chodniki pod korą, gdzie przezimowuja. Wiosną wygryzają w miazdze (kambium) podłużne korytarze, które ściśle zapełniają drobnymi trocinkami, mączką i przetrawionym materiałem. Larwa jest przystosowana do przesuwania się w drążonych korytarzach - ciało ma cylindryczne i miękkie, posiada mocne żuwaczki, krótkie nogi, oraz „nabrzmiałe” brodawki na tergitach i sternitach wspomagające przesuwanie się. Przepoczwarczenie następuje w owalnej komorze wydrążonej uprzednio przez larwę. W warunkach laboratoryjnych przepoczwarczenie następowało w okresie od kwietnia do sierpnia. Stadium poczwarki trwa około 10 -14 dni. Wylęgnięte imago przebywa w komorze poczwarkowej kilka dni do momentu pełnego zesklerytyzowania (wybarwienia), po czym przy pomocy żuwaczek wygryza się z komory poczwarkowej na zewnątrz. Ponieważ w tym samym czasie znajdowano larwy w różnym wieku (różnej wielkości), sądzić można, że cykl rozwojowy A. fuscula trwa dwa lata. Materiał wykorzystany w pracy (zarówno zakonserwowane larwy, jak i osobniki dojrzałe pochodzące z hodowli) przechowywany jest w kolekcji Muzeum i Instytutu Zoologii PAN w Warszawie.

Słowa kluczowe

EN

ecology; imago; Anisoxya fuscula; growth cycle; mature larva; Melandryidae; morphology; larva; Coleoptera; distribution

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wiadomości Entomologiczne
• Rocznik: 2004
• Tom: 23
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.221-232,fig.,ref.

Twórcy

autor

Burakowski B

• Polish Academy of Sciences, Wilcza 64, 00-679 Warsaw, Poland