Regeneracja stanowiska po pszenicy ozimej dla jeczmienia jarego przez rosliny miedzyplonu scierniskowego

• Autorzy: Jaskulski D , Tomalak S. , Rudnicki F.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania, których celem było określenie regenerującego wpływu międzyplonów ścierniskowych na wartość stanowiska po pszenicy ozimej dla jęczmienia jarego, przeprowadzono w latach 1994-1998. Doświadczenie polowe zakładano na glebie kompleksu pszennego dobrego w Przemystce k. Radziejowa Kujawskiego. Czynnikiem doświadczalnym była uprawa międzyplonu ścierniskowego, w którym wysiewano groch pastewny, łubin żółty, gorczycę białą, rzepak ozimy, facelię błękitną, słonecznik pastewny oraz żyto. Oddziaływanie poszczególnych roślin uprawianych w międzyplonie określono na podstawie różnicy plonów jęczmienia jarego, uzyskanych pod ich wpływem a plonem na obiekcie kontrolnym - uprawa jęczmienia jarego po pszenicy ozimej. Stwierdzono korzystny wpływ międzyplonów ścierniskowych na plonowanie jęczmienia jarego w stanowisku po pszenicy ozimej. Największy (15,7%) przyrost plonu jęczmienia wystąpił pod wpływem grochu pastewnego i był on spowodowany w 5,6% zwiększoną obsadą kłosów, w 9,0% większą liczbą ziaren w kłosie i w 1,1% wzrostem masy tysiąca ziaren. Skutkiem uprawy w międzyplonie ścierniskowym łubinu żółtego i żyta był plon jęczmienia jarego większy o 13,5% w porównaniu do obiektu kontrolnego. Oddziaływanie gorczycy białej i słonecznika pastewnego było niewielkie. Pod wpływem tych roślin plon jęczmienia był o 1,6 dt·ha⁻¹, tj. o 3,1% większy niż na obiekcie bez międzyplonów.

EN

The objective of the studies carried out in 1994-1998 was to evaluate regeneration effects of catch crop plants on the quality of the stand after winter wheat for spring barley. Field experiment was conducted on good wheat soil complex at Przemystka, near Radziejów Kujawski. Cultivation of the catch crops, including sown fodder pea, yellow lupine, white mustard, winter rape, blue phacelia, fodder sunflower and rye, was the experimental factor. Effects of particular plants cultivated as intercrops were assessed on the basis of differences in spring barley yields obtained as a result of their influence and the control - cultivation of spring barley after winter wheat. A beneficial effect of catch crops on spring barley yields in the stand after winter wheat was observed. The highest (15.7%) increase of barley yield was obtained after fodder peas and it was caused at 5.6% by more dense ears, at 9% by a higher number of grains and at 1.1% by an increase of thousand grain weight. Cultivation of yellow lupine and rye as stubble intercrops resulted in higher (by 13.5%) yield of spring barley. The influence of white mustard and fodder sunflower was rather slight. Spring barley yielded by 1.6 dt·ha⁻¹, (3.1%) higher than the objects without intercrops.

Słowa kluczowe

PL

miedzyplony scierniskowe; rosliny regenerujace; uprawa roslin; stanowisko; pszenica ozima; miedzyplony; zboza; nastepstwo roslin; jeczmien jary

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2000
• Tom: 470
• Opis fizyczny: s.49-57,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jaskulski D

• Akademia Techniczno-Rolnicza, ul. Ks. Kordeckiego 20 E, 85-225 Bydgoszcz

autor

Tomalak S.

autor

Rudnicki F.

Bibliografia

• CHRZANOWSKA-DROŻDŻ B., NOWAK W. 1995. Wpływ stanowiska i nawożenia mineralnego na plonowanie pszenicy ozimej. Zesz. Nauk AR Wrocław, Rol. 262: 81-91.
• DERYŁO S. 1990. Badania nad regenerującą rolą poplonów ścierniskowych w płodozmianach o rożnym udziale zbóż. Rozprawy naukowe 127, AR Lublin: 66 ss.
• DERYŁO S. 1994. Wpływ międzyplonów ścierniskowych na kształtowanie się struktury i jakości plonu pszenicy ozimej i jęczmienia jarego w płodozmianach zbożowych. Zesz. Nauk. ATR Bydgoszcz, Rol. 35: 103-110.
• DUER I.1996. Mulczujący wpływ międzyplonu na plonowanie jęczmienia jarego oraz zawartość wody i azotanów w glebie. Fragm. Agronom. 1(49): 29-43.
• DWORAKOWSKI T. 1998. Działanie międzyplonu ścierniskowego w ogniwie zmianowania zboża ozime - zboża jare. Fragm. Agronom. 3(59): 90-99.
• GAWROŃSKA-KULESZA A., ROSZAK W. 1987. Plonowanie, zdrowotność i zachwaszczenie roślin uprawianych w zmianowaniu tradycyjnym i uproszczonym. Rocz. Nauk Rol. Ser. A 106(3): 45-67.
• GONET I., JELINOWSKI S. 1979. Wstępne badania nad działaniem poplonów ścierniskowych jako roślin regenerujących w zmianowaniach zbożowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 218: 123-131.
• HARASIMOWICZ-HERMANN G. 1997. Łubin żółty i seradela perspektywicznymi roślinami w rolnictwie proekologicznym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 446: 307-311.
• JASKULSKI D., TOMALAK S., KOTWICA K. 1997. Oddziaływanie biomasy roślin poplonowych rozkładających się w podłożu na początkowy wzrost jęczmienia jarego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 452: 71-81.
• KLIMA H. 1993. Wpływ roślin fitosanitarnych i herbicydów przy zróżnicowanym nawożeniu mineralnym na porażenie jęczmienia jarego, owsa i pszenicy ozimej w specjalistycznym płodozmianie zbożowym. Zesz. Nauk. AR Kraków, Rol. 265(30): 161-171.
• KRĘŻEL R., MRÓWKA M., PARYLAK D., SZUMILAK G., GANDECKI R., KORDA L., ZIMNY L., MIKLASZEWSKI S. 1988. Wpływ zmianowań specjalistycznych na plonowanie roślin i właściwości gleby średniej. Fragm. Agronom. 4(20): 47-80.
• KUŚ J. 1995. Rola zmianowania roślin we współczesnym rolnictwie. IUNG Puławy: 35 ss.
• KUŚ J., SIUTA A., MRÓZ A., KAMIŃSKA M. 1993. Możliwość kompensacji ujemnego wpływu stanowiska na plonowanie jęczmienia jarego. Pam. Puł. 103: 133-143.
• OLESZEK W. 1994. Brassicacae jako rośliny alternatywne umożliwiające kontrolę zachwaszczenia w rolnictwie zachowawczym. Fragm. Agronom. 4(44): 5-19.
• PARYLAK D. 1996. Wpływ przyoranego międzyplonu ścierniskowego na niektóre właściwości gleby i plonowanie pszenżyta ozimego w krótkotrwałej monokulturze. Zesz. Nauk AR Wrocław, Rol. 300: 199-207.
• RUDNICKI F. 2000. Wyznaczanie wpływu poszczególnych elementów plonowania na różnice plonów między obiektami doświadczalnymi. Fragm. Agronom. 3: 53-65.