Wplyw olowiu i oleju z wiesiolka na gospodarke lipidowa i aktywnosc enzymatyczna surowicy krwi i watroby szczurow. Cz.I. Lipidy surowicy krwi i watroby

• Autorzy: Grajeta H.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano wpływ ołowiu i oleju wiesiołkowego na lipidy surowicy krwi i wątroby szczurów karmionych dietą aterogenną. Zarówno ołów, jak i olej spowodowały wzrost stężenia cholesterolu całkowitego w surowicy i wątrobie, obniżenie ilości triglicerydów i wolnych kwasów tłuszczowych w surowicy oraz zwiększenie udziału kwasu linolowego i arachidonowego w składzie kwasów tłuszczowych surowicy i wątroby.

EN

The effects of lead (Pb) and Oenothera paradoxa oil (OW) on blood serum and liver lipids metabolism in rats were investigated. Four groups of Buffalo rats (5 male and 5 female rats in each group) were maintained for 8 weeks on atherogenic diet. Group 1 was the control. Starting with the fourth week of the experiment, group 3 (Pb) and 4 (OW+Pb) received a solution of 40 mg Pb/1 lead acetate in drinking water (mean daily Pb intake was 50 mg/kg b.w. for the males and 400 mg/kg b.w for the females); at the same time, the animals of groups 2 (OW) and 4 (OW+Pb) received intragastrically a daily dose of 300 mg/rat/day OW in the form of Oeparol (Agropharm Co.) preparation. Total cholesterol, HDL cholesterol, and triglyceride levels were determined in blood serum by the Human Co. tests, while free fatty acids were determined by the Duncome method. Total cholesterol and triglyceride levels were also determined in liver extracts using the same methods. Oenothera paradoxa oil in rats (group OW) increased serum and liver total cholesterol concentrations, decreased serum and liver triglyceride levels, lowered serum free fatty acids contents and increased serum and liver gamma- linolenic, linolenic and arachidonic acid levels. Lead (group Pb) had a similar effect on serum lipids as OW, while in liver it merely decreased the level of total cholesterol. Pb increased the level of liver linolenic and arachidonic acids without causing an increase in gamma-linolenic acid level. Lead intoxication of the rats receiving OW (group Pb+OW) did not significantly change the effect of the oil on the levels of total cholesterol, gamma-linolenic, linolenic and arachidonic acids in blood serum and liver, but reduced the effect of OW on liver triglycerides and increased its hypotriglyceridemic activity in blood serum.

Słowa kluczowe

PL

olow; surowica krwi; szczury; zwierzeta laboratoryjne; aktywnosc enzymatyczna; gospodarka lipidowa; olej wiesiolkowy; enzymy; dieta; lipidy; cholesterol; watroba

EN

lead; blood serum; rat; laboratory animal; enzyme activity; lipid metabolism; evening primrose oil; enzyme; diet; lipid; cholesterol; liver

• Wydawca: -
• Czasopismo: Bromatologia i Chemia Toksykologiczna
• Rocznik: 1998
• Tom: 31
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.159-166,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Grajeta H.

• Akademia Medyczna, 50-367 Wroclaw, ul.L.Pasteura 1

Bibliografia

• 1. Zagrożenie ołowiem w Polsce. Materiały z Seminarium Komisji Toksykologicznej Rady Sanitarno - Epidemiologicznej przy Głównym Inspektorze Sanitarnym, Med. Pracy, 1993; 6: supl. 1
• 2. Kryteria zdrowotne środowiska: Ołów, Raport WHO, PZWL, Warszawa, 1992
• 3. Wojtczak-Jaroszowa J., Kubow S.: Carbon monoxide, carbon disulfide, lead and cadmium - four examples of occupational toxic agents linked to cardiovascular disease, Med. Hypotheses, 1989; 30: 141-150
• 4. Tatoń J.: Miażdżyca zapobieganie w praktyce lekarskiej, PZWL, Wrszawa, 1996
• 5. Wehr H.: Biologiczne skutki modyfikacji lipoprotein. Postęp. Bioch., 1995; 41: 201-205
• 6. Gonet G.: Wolne rodniki i antyoksydan- ty w zdrowiu i chorobie, Czyn. Ryz., 1996; 1: 5-14
• 7. Schroeder H.A., Vinton W.H., Balassa J.J.: Effect of chromium, cadmium and lead on serum cholesterol of rats, Proc. Soc. Exptl. Biol. Med. 1962; 109: 859-860
• 8. Szymczak J., Żechałko A., Biernat J.: Wpływ rodzaju tłuszczu w paszy na lipidy osocza krwi szczurów zatruwanych ołowiem, Bromat. Chem. Toksykol., 1983; 16: 89-93
• 9. Skoczyńska A., Smolik R., Jeleń M.: Lipid abnormalities in rats given small doses of lead, Arch, Toxicol., 1993; 67: 200-204
• 10. Sroczyński J., Zajun K., Kossmann S., Węgiel A.: Wpływ doświadczalnego zatrucia ołowiem na rozwój miażdżycy, Pol. Arch. Med. Wew., 1967; 38: 641-646
• 11. Ito Y., Niiya Y., Kurita H., Shima S., Sarai S.: Serum lipid peroxide level and superoxide dismutase activity in workers with occupational exposure to lead, Int. Arch. Occup. Environ. Health, 1985; 59: 119-127
• 12. Cocco P.L., Cocco E., Anni M.S., Flore C., Melis A., Salis S.: Occupational exposure to lead and blood cholesterol in glucose-6-phosphate dehydrogenase defficient and normal subject, Res. Commun. Chem. Pathol. Pharmacol., 1991; 72: 81-95
• 13. Quinlan G., Halliwell B., Moorhouse Ch.P., Gutteridge J.M.C.: Action of lead and aluminium (III) ions on iron - stimulated lipid peroxidation in liposomes, erythrocytes and rat liver microsomal fractions, Biochim. Biophys. Acta, 1988; 962: 196-200
• 14. Lawton L.J., Donaldson W.E.: Lead - induced tissue fatty acid alterations and lipid peroxidation, Biol. Trace Element Res., 1991; 28: 83-97
• 15. Sugawara E., Nakamura K., Miyake T., FukumuraA., Seki Y.: Lipid peroxidation and concentration of glutathione in erythrocytes from workers exposed to lead, Br. J. Ind. Med., 1991; 48: 238-242
• 16. Żechałko A., Szymczak J., Biernat J.: Wpływ pektyny na przemiany lipidowe szczurów zatruwanych ołowiem, Bromat. Chem. Toksykol, 1985; 18: 240-245
• 17. Donaldson W.E.: Effects of dietary lead, cadmium, mercury and selenium on fatty acid composition of blood serum and erythrocyte membranes from chicks, Biol. Trade Element Res., 1985; 7: 255-262
• 18. Donaldson W.E., Leeming T.K.: Dietary lead: effects on hepatic fatty acid composition in chicks, Toxicol. Appl. Pharmacol., 1984; 73: 119-123
• 19. Lamer-Zarawska E.: Właściwości lecznicze oleju wiesiołkowego, Wiad. Ziel., 1991; 2: 5-7
• 20. Lamer-Zarawska E.: Rola oleju wiesiołkowego w profilaktyce miażdżycy oraz chorób układu krążenia, Wiad. Ziel., 1992; 7: 5-7
• 21. Biernat J., Grajeta H.: Wpływ białka sojowego i tłuszczów diety na działanie oleju z wiesiołka dziwnego u szczurów doświadczalnych. Cz. I. Lipidy surowicy krwi i wątroby, Bromat. Chem. Toksykol., 1995; 28: 51-59
• 22. Grajeta H., Biernat J.: Wpływ białka sojowego i tłuszczów diety na działanie oleju z wiesiołka dziwnego u szczurów doświadczalnych. Cz. II. Kwasy tłuszczowe surowicy krwi i wątroby, Bromat. Chem. Toksykol., 1995; 28: 61-65
• 23. Biernat J., Grajeta H.: Effect of high fat cholesterol enriched diets on hypolipemic action of Oenothera paradoxa oil. Part I. Blood serum and liver lipids, Nahrung, 1997; 41: 46-49
• 24. Grajeta H., Biernat J.: Effect of high - fat cholesterol enriched diets on hypolipemic action of Oenothera paradoxa oil in rats. Part. II. Blood serum and liver fatty acids, Nahrung, 1997; 41: 50-52
• 25. Kokot F.: Metody badań laboratoryjnych stosowanych w klinice, PZWL, Warszawa, 1969: 257-258
• 26. Folch J., Lees M., Sloane G.: A simple method for isolation and purification of total lipids from animal tissue, J. Biol. Chem., 1957; 226: 497-509
• 27. Szymczak J.: Uproszczona metoda przygotowywania estrów metylowych kwasów tłuszczowych z osocza krwi do chromatografii gazowej, Diagn. Lab., 1979; 15: 221-227
• 28. Biernat J., Grajeta H.: Wpływ oleju z nasion wiesiołka dziwnego na gospodarkę lipidową w osoczu i wątrobie szczurów doświadczalnych w zależności od rodzaju i ilości tłuszczu w diecie, Zbiór prac z sympozjum: Olej z nasion wiesiołka w profilaktyce i terapii, Łódź, 1992: 92-98
• 29. Grajeta H., Biernat J., Szymczak J. Wpływ oleju z nasion wiesiołka dziwnego na skład kwasów tłuszczowych w osoczu i wątrobie szczurów doświadczalnych w zależności od rodzaju i ilości tłuszczu w diecie, Zbiór prac z sympozjum: Olej z nasion wiesiołka w profilaktyce i terapii, Łódź, 1992; 92-98