Rynkowy i nierynkowy obrot ziemia rolnicza

• Autorzy: Ostrowski L.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obszar gruntów uczestniczących w obrocie w 1996 roku uległ nieznacznemu zmniejszeniu w stosunku do 1995 roku (o 6,1%) i obejmował - 1533,9 tys. ha UR, z czego na obrót rynkowy (sprzedaż, dzierżawa) przypadało - 1146,9 tys. ha, tj. 74,8%, a na obrót nierynkowy (spadkobranie, działy rodzinne, dożywocie) - 387,0 tys. ha, tj. 25,2%. W porównaniu z 1995 rokiem ogólny obszar gruntów uczestniczących w obrocie zmniejszył się przede wszystkim na skutek kurczenia się naturalnej bazy dzierżawy gruntów skarbowych. W 1996 roku grunty skarbowe sprzedano średnio w kraju po 1874 zł za 1 ha UR. i była to cena wyższa o - 25,7% od ceny z 1995 roku, a także wyższa od wskaźnika inflacji, który wynosił - 18,5%. W 1996 roku grunty skarbowe sprzedano średnio w kraju po 1874 zł za 1 ha UR. i była to cena wyższa o - 25,7% od ceny z 1995 roku, a także wyższa od wskaźnika inflacji, który wynosił - 18,5%. Ceny ziemi na rynku chłopskim (obrót sąsiedzki) w 1996 roku wynosiły średnio w kraju - 3080 zł za 1 ha i były wyższe od cen z 1995 roku o - 36,6% (2254 zł za 1 ha). Za grunty dobrej jakości płacono ceny o - 35% wyższe od ceny średniej, za gruntu średnie płacono ceny niższe o - 3%, a za grunty słabej jakości o 40% niższe od ceny średniej w skali kraju. Czynsze dzierżawne gruntów skarbowych dla nowych umów z 1996 roku zmniejszyły się średnio o 10% w porównaniu z 1995 rokiem, tj. z 2,0 do 1,8 dt pszenicy z 1 ha UR Wynikało to z zawarcia przez AWRSP umów na dzierżawy gruntów słabszej jakości i o niższej wartości rynkowej ze względu na położenie. W dzierżawach chłopskich - 1/3 stanowili dzierżawcy, którzy uprawiali grunt sąsiada tylko za podatek (10-12%), a pozostali - poza podatkiem świadczyli różne formy pomocy produkcyjnej i socjalnej łączonej z czynszem dzierżawnym płaconym w naturaliach (zboże, ziemniaki, mleko, część tuszy wieprzowej itp.), a niekiedy także z niewielką kwotą gotówki Pozostali dzierżawcy z próby IERiGŻ (67%) podali następującą wysokość czynszu dzierżawnego za 1 ha UR w skali roku : do 100 zł - 36 %, 101-200 zł - 26%, 201-300 zł - 15% i 301 zł i więcej - 23%.

RU

Оборот земельными угодьями в 1996 году, по сравнению с 1995 г., незначительно уменьшился ( на 6,1% ) и составил 1533,9 тыс га сельскохозяйственных угодий, из чего на внерыночный оборот (наследники, семейные разделы, пожизненные обязательства) приходится 387,0 тыс га , т е 25,2%. По сравнению с 1995 г. общий объем земельных угодий, участвующих в обороте, уменьшился, прежде всего, в связи с сокращением естественной базы передаваемых в аренду земельных угодий Государственной Казны . В 1996 г. продавались земельные угодия Государственной Казныв в среднем по стране по 1874 зл. за 1 га сельскохозяйственных угодий, т.е. по более высокой цене (на 25,7%), чем в 1995 г. и которая превысила также показатель инфляции, составляющий 18,5%. Цена земли на крестьянском рынке (соседский оборот) соствляла в 1996 г в среднем по стране 3080 зл.за 1 га и превысила цену 1995 года на 36,% (2254 зл за 1 га ). За зенмлю высокого качества цена возросла на 35% по отношению к средней цене, а за землю среднего качества цена снизилась на 3% и за слабого качества - на 40% по отношению к средней цене в масштабе страны Арендная плата земель Государственной Казны по новым договорам с 1996 г. уменьшилась в среднем на 10% по сравнению с 1995 годом, т.е. с 2,0 до 1,8 ц пшеницы с 1 га сельскохозяйственных угодий. Эт вытекало из заключенных Агентством сельскохозяйственной собственности Государственной Казны договоров на арепнду земель более слабого качества и с меньшей рыночной стоимостью в связи с их месстонахождением. В крестьянских арендах 1/3 составляли арендаторы, которые возделывали землю соседа только за налог (10-12%), а Остальные, кроме налога, оказывали разные формы производственной и социальной помощи, сочетаемой с арендной платой в натуре (зерно, картофель, молоко, свинина и т д ), а иногда также с небольшой суммой в деньгах. Остальные анкетированные ИЭСХиП арендаторы (67%) представили следующие величины арендной платы за 1 га сельскохозяйственных угодий в масштабе страны: до 100 зл. - 36%, 101 - 200 зл. - 26%, 201 - 300 зл. 15%, 301 зл. и более - 23%.

EN

In 1996 the area of land being in turnover was by 6.1 percent lower than in 1995. It comprised as much as 1533.9 thous. hectare of agricultural lands, of which 1146.9 thous hectare, i.e. 74.8 percent, were traded on the market /sales, tenure/. Another 387 thous. hectare, i.e. 25.2 percent, were inherited, shared within families or given for life-annuity use. Comparing to 1995, the total agricultural land area taking part in the timover decreased in 1996. The main cause of this was still smaller natural basis of land for tenure being the property of the State Treasury. In 1996 State Treasury lands were sold at the average price of 1874 zlotys per 1 hectar. This price was by 25.7 percent higher than in 1995 and exceeded the rate of inflation /18.5 percent/. Prices on the peasant market /turnover between neighbours/ amounted to 3080 zlotys per 1 hectar of agricultural land on the average, and were by 36.6 percent higher than in 1995. Lands of the best quality were priced by 35 percent higher comparing to 1995 level and those of poor quality - by 40 percent lower. Rent rate for tenure of State Treasury lands quoted in the new contracts for 1996 were by 10 percent lower than in 1995. They decreased from 2 to 1.8 dt worth of wheat for one hectar of agricultural land. This resulted from lower quality of State Treasury lands offered in leasing contracts for 1996. As far as the peasant tenure system is concerned, about 1/3 of total tenure cultivated lands of their neighbours paying them only equivalent of taxes /10-12 percent/. The others rendered different kinds of neighbour's aid or payed a rent in natural form /grain, potatoes, milk, etc./ in addition to taxes. Only in few cases a small rent was payed in cash. Basing on the Institute of Agricultural and Food Economics sample it can be stated that tenures declared to pay the following amounts of a tenure rent per one hectar of agricultural land: up to 100 zlotys per year - 36 percent; 101-200 zlotys -26 percent; 201-300 zlotys - 15 percent; 301 zlotys and more - 23 percent.

Słowa kluczowe

PL

grunty rolne; obrot rynkowy; obrot ziemia; ceny; zakup; sprzedaz; dzierzawa; obrot nierynkowy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Komunikaty, Raporty, Ekspertyzy. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
• Rocznik: 1997
• Tom: 412
• Opis fizyczny: s.1-31,tab.

Twórcy

autor

Ostrowski L.