Oddzialywanie melioracji i zmiennego natezenia pratotechniki na wlasciwosci gleb organicznych i zbiorowiska roslinne w dolinie rzeki Iny

• Autorzy: Niedzwiecki E , Trzaskos M , Kocmit A , Meller E
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W 1982 roku badaniami objęto dolinę Iny na odcinku Suchanówko-Wapnica w okresie przedmelioracyjnym (1982 rok) oraz po 15 latach użytkowania pomelioracyjnego. Na omawianym obiekcie w latach 1984-1990 istniała intensywna gospodarka łąkowa, natomiast na skutek przekształceń własnościowych państwowych gospodarstw rolnych użytkowanie to osłabło, a na większości obszaru po 1990 roku całkowicie ustało. Badania dowiodły, że zmeliorowanie doliny Iny oraz intensywne użytkowanie świeżo zmeliorowanych łąk nasiliło w powierzchniowej warstwie (0-15 cm), zwłaszcza w glebach torfowo-gytiowo-murszowych, procesy murszenia i mineralizacji. Ograniczenie, bądź zaprzestanie nawożenia mineralnego po 1990 roku przyczyniło się do niskiej zasobności badanych gleb w potas, fosfor i magnez rozpuszczalny w HCl o stężeniu 0,5 mol·dm⁻³. Wyróżnione zbiorowiska roślinne doliny Iny charakteryzują się urozmaiconym składem botanicznym, ale na ogół nie przedstawiają większej wartości gospodarczej. Spełniają natomiast duże znaczenie w zachowaniu różnorodności florystycznej i są ważne ze względu na walory przyrodnicze. Celowym byłoby zachowanie niektórych fragmentów łąk w postaci rezerwatów.

EN

The studies were conducted in the Ina river valley on section Suchanówka - Wapnica before melioration (1982) and after 15 years of usage after melioration of the area. In the years 1984-1990 this area of meadows was under intensive management. Due to changes in ownership, especially of state farms, the intensity of meadow management was lower and after 1990 on most of the area was completely suspended. The conducted studies confirmed that melioration of the Ina river valley and intensive management of freshly meliorated meadows intensified in surface layer (0-15 cm), especially of peat gythia mucky soils, the mucky and mineralisation processes.Lack or limitation of fertilisation after 1990 caused a low abundance of examined soils in potassium, phosphorus and magnesium soluble in HCl at concentration 0.5 mol·dm⁻³. Plant communities distinguished in the Ina river valley are characterized by diverse botanical composition but mostly with low productive value. However these communities are of great importance for preserving the floral biodiversity as well as for their natural values. For that reason the preserving of some fragments of these meadows as natural reserve will be very useful.

Słowa kluczowe

PL

wlasciwosci chemiczne; zbiorowiska roslinne; pratotechnika; melioracje; wlasciwosci fizyczne; doliny rzeczne; ksztaltowanie srodowiska; gleby organiczne; dolina Iny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2002
• Tom: 484
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.409-423,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Niedzwiecki E

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolnicza, ul. Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Trzaskos M

• Katedra Lakarstwa, Akademia Rolnicza, Szczecin

autor

Kocmit A

• Zaklad Erozji i Rekultywacji Gleb, Akademia Rolnicza, Szczecin

autor

Meller E

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolnicza, ul. Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

Bibliografia

• Archiwum WZiR R/O Pyrzyce i Stargard 1968. Dokumenty niemieckich robót regulacyjnych i melioracyjnych doliny rzeki Iny od 1750 roku. Operaty wykonawcze robót melioracyjnych podstawowych i szczegółowych, rekultywacji i adaptacji terenu, budowy dróg łąkowych i zagospodarowania pomelioracyjnego od 1968 roku. Maszynopis.
• Dutkiewicz K. 1980. Próba weryfikacji istniejących systemów melioracyjnych odwadniająco-nawadniających na użytkach zielonych dolin rzeki Iny dla rolniczej eksploatacji. Praca magisterska AR w Szczecinie.
• Filipek J. 1973. Projekt klasyfikacji roślin łąkowych i pastwiskowych na podstawie liczb wartości użytkowej. Post. Nauk. Rol. 4: 60-68.
• IUNG 1990. Zalecenia nawozowe. Cz. I. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro- i mikroelementów. Ser. P(44) Puławy.
• Kochanowska R. 2001. Problemy ochrony ginących zbiorowisk łąkowych na Pomorzu Zachodnim. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 476: 409-414.
• Łachacz A. 2000. Torfowiska źródliskowe Pojezierza Mazurskiego. Biul. Nauk. UWM w Olsztynie 9: 103-119.
• Ministerstwo Energetyki-Urząd Gospodarki Torfowej 1957. Dokumentacja geologiczna - Dolina rzeki Iny na odcinku Robno - Krępcewo. Maszynopis.
• Niedźwiecki E., Trzaskoś M. 1999. Zbiorowiska roślinne doliny Iny jako wynik długotrwałych przemian w środowisku glebowym przy zmiennym natężeniu pratotechniki Fol. Univ. Agric. Stetin. 197, Agricultura 75: 239-246.
• Olkowski M. 1966. Najczęściej występujące zbiorowiska roślinne na gytiowiskach mazurskich. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 66: 33-41.
• Oświt J. 2000. Metoda przyrodniczej waloryzacji mokradeł i wyniki jej zastosowania na wybranych obiektach. Wyd. IMUZ Falenty: 3-32.
• Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa 1995. Podstawy oceny chemicznego zanieczyszczenia gleb - metale ciężkie, siarka i WWA. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa: 1-28.
• Prawdzic K. 1963. Bilans wodny rzeki Iny. Szczecińskie Towarzystwo Naukowe, Wydz. Nauk Przyr. - Rol. 17(1): 3-74.
• Rychnowska M., Blazkowa D., Hrabe F. 1994. Conservation and development of floristically diverse grasslands in central Europe. Proc. 15 th. Gen. Meet. Europ. Grassld. Fed. Wageningen, 6-9 June: 266-277.
• Systematyka gleb Polski 1989. Rocz. Glebozn. 40(1): 1-149.
• Szuniewicz J., Chrzanowski S. 1995. Przeobrażanie się i spłycanie odwodnionych gleb torfowych na przykładzie torfowiska Kuwasy, w: Torfoznawstwo w badaniach naukowych i praktyce - sesja nauk. Falenty 6-7 XI 1995, IMUZ: 241-246.
• Trąba Cz. 1999. Florystyczna i rolnicza charakterystyka łąk i pastwisk w dorzeczu Łabuńki. Zesz. Nauk. AR Lublin, Rozpr. 163: 1-102.
• Urban D. 1995. Zbiorowiska roślinności łąkowej z klasy Molinio-Arrhenatheretea w dolinie rzeki Ciemięgi. Annales UMCS Sec. E, Suppl. 57: 301-305.
• Winkler L. 2001. Zmiany retencji w zlewniach cząstkowych dorzecza Iny. AR Szczecin, Rozp. 199: 1-121.
• Wołejko L. 2000. Dynamika fitosocjologiczno-ekologiczna ekosystemów źródliskowych Polski północno-zachodniej w warunkach ekstensyfikacii rolnictwa. Rozpr. AR Szczecin 195: 5-112.
• Ziaja W. 1966. Łąkowe zbiorowiska roślinne w dolinie Noteci. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 66: 155-168.